O jakie przepisy chodzi? Dotyczy to przepisów tzw. pakietu e-commerce, a w szczególności rozszerzenia procedury MOSS[1], tj. OSS (One Stop Shop) oraz IOSS (Import One Stop Shop)[2]. Co oznaczają te skróty i kryjące się za nimi nazwy, zostanie pokrótce przedstawione poniżej, jednakże w tym momencie należy się skupić na innej kwestii. Mianowicie, wyżej wspomniany pakiet e-commerce zostanie wprowadzony do polskiego porządku prawnego poprzez ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Obowiązek ten wynika z przepisów uchwalonej dyrektywy Rady (UE) 2017/2455 zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE i dyrektywę 2009/132/WE w odniesieniu do niektórych obowiązków wynikających z podatku od wartości dodanej w przypadku świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość oraz dyrektywy Rady (UE) 2019/1995 zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do przepisów dotyczących sprzedaży towarów na odległość oraz niektórych krajowych dostaw towarów.
Podatnik dzwoniący na infolinię do Krajowej Informacji Skarbowej, chcący wyjaśnić kwestie związane z procedurą OSS – innymi słowy, próbujący się przygotować na nadchodzące zmiany – usłyszał jedynie, że nie mogą mu zostać udzielone informacje, ponieważ nie zostały jeszcze uchwalone przepisy
Problem stanowi fakt, że na moment pisania niniejszego tekstu (18 czerwca 2021 r.), wyżej wspomniana ustawa jest obecnie rozpatrywana przez Senat (który prawdopodobnie będzie nad nią głosował tego samego dnia), zaś implementacja unijnych przepisów musi zostać dokonana do 1 lipca 2021 r. Już abstrahując od możliwości, iż Senat naniesie poprawki, a więc ustawa ponownie trafi do Sejmu, to przyjmując, że Prezydent podpisze ją w trybie przyspieszonym, w pierwszym dostępnym momencie po zatwierdzeniu przez Sejm albo Senat, vacatio legis tych zmian nie spełni, przyjętego za standardowe, okresu 14 dni. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych – „Akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.”. Wprawdzie w ust. 2 tego samego przepisu można przeczytać, iż: „W uzasadnionych przypadkach akty normatywne, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym.”, lecz czym innym jest ważny interes państwa, a czym innym zwyczajne zaniedbanie.
Wracając do samej procedury oraz użytych powyżej skrótów, należy pokrótce wyjaśnić na czym będzie ona polegać. Zgodnie z rządową stroną[3] procedura OSS, która zastąpi procedurą MOSS, pozwoli:
1) poszerzyć katalog usług, które zostaną objęte procedurą,
2) na wprowadzenie wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość,
3) na wprowadzenie dostaw krajowych poprzez interfejs elektroniczny.
Natomiast procedurą IOSS zostanie objęta sprzedaż na odległość towarów importowanych z państw trzecich lub terytoriów trzecich w przesyłce o wartości nieprzekraczającej 150 euro.
Od 1 lipca 2021 r. podatnik, tj. przedsiębiorca spełniający warunki do zarejestrowania się do procedury OSS, czyli przekroczenie progu kwotowego sprzedaży w wysokości 10.000 euro, po zarejestrowaniu się będzie mógł łatwiej zadeklarować i zapłacić należny podatek od towarów i usług w innych państwach członkowskich. Założenia wyglądają dobrze, ale dokładnej oceny będzie można dokonać dopiero po wprowadzeniu przepisów.
Problem leży, jak zostało wspomniane powyżej, w konieczności przygotowania się przez przedsiębiorców do powyższych zmian. Jak jednak mają tego dokonać, skoro nie wiadomo nawet jaką ostateczną formę przyjmą unijne rozwiązania w Polsce? Na wyżej wspomnianej stronie rządowej można znaleźć m. in. dokument „Przewodnik dotyczący punktu kompleksowej obsługi w zakresie VAT”. Dokument, jak napisano w jego wstępie, nie jest wyczerpujący i nie jest również zakończony, dlatego nie jest powiedziane, że podatnik znajdzie w nim odpowiedź na pytanie, które dotyczy jego kwestii.
Problem powstaje również przy rejestracji, a właściwie jeszcze jej oficjalnym braku. Od 1 kwietnia br. można składać zgłoszenia rejestracyjne do wyżej wspomnianych procedur. Jednakże, jak wprost podaje strona rządowa[4], powyższe zgłoszenie rejestracyjne nie jest równoznaczne z rejestracją do procedury. Co więcej, dany przedsiębiorca zostanie zarejestrowany dopiero po spełnieniu warunków, które zostaną określone w jeszcze niewprowadzonych przepisach prawa, które muszą zostać uchwalone najpóźniej do 1 lipca. Brzmi dobrze? Najwyraźniej dla polskiego prawodawcy – tak.
I na koniec – przykład czysto anegdotyczny, dlatego niemający żadnej wartości dowodowej, ale jednak do pewnego stopnia pokazujący absurd zbyt późnego wprowadzania przepisów. Podatnik dzwoniący na infolinię do Krajowej Informacji Skarbowej, chcący wyjaśnić kwestie związane z procedurą OSS – innymi słowy, próbujący się przygotować na nadchodzące zmiany – usłyszał jedynie, że nie mogą mu zostać udzielone informacje, ponieważ nie zostały jeszcze uchwalone przepisy. Jedyne co może w takiej sytuacji zrobić, to zapoznać się z wcześniej wspomnianym Przewodnikiem.
Należy podkreślić z całą stanowczością – to nie jest wina pracowników Krajowej Informacji Skarbowej. Powyższe wynika z zaniedbania polskiego prawodawcy i nieuchwalenia odpowiednio wcześnie ważnych i nieprostych przepisów, które dotkną wielu polskich przedsiębiorców.
[1] MOSS – Mini One Stop Shop, Mały Punkt Kompleksowej Obsługi – jest to procedura, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, świadczonych na rzecz ostatecznych konsumentów na terenie Unii Europejskiej jest miejsce, w którym konsument właśnie, ma siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu.
[2] Częściowo o niniejszym pakiecie już pisaliśmy:
[3] https://www.podatki.gov.pl/vat/abc-vat/procedury/punkt-kompleksowej-obslugi-oss-i-ioss/
[4] https://www.podatki.gov.pl/vat/wyjasnienia/rejestracja-do-procedury-unijnej-oraz-nieunijnej-oss-i-procedury-importu-ioss/
