languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/Baza wiedzy/Zmiany w prawie/Specustawa w sprawie koronawirusa – najważniejsze założenia i komentarze
środa, 04 marzec 2020 12:06

Specustawa w sprawie koronawirusa – najważniejsze założenia i komentarze

2 marca br. Sejm przyjął projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Ustawa przewiduje m.in. możliwość nakazania pracy zdalnej, zasiłki opiekuńcze dla rodziców w określonym przypadku, nadania prawa Ministrowi Zdrowia do ustanawianie cen maksymalnych na produkty lecznicze czy wystawiania przez farmaceutów recept.

Najważniejsze założenia ustawy

Zgodnie z art. 3 ustawy pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków w określonym czasie w domu.

Rodzicom zwolnionym od wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, za okres nie dłuższy niż 14 dni, w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko, przyznano prawo otrzymania dodatkowego zasiłku opiekuńczego.

Operatorzy sieci telekomunikacyjnej są zobowiązani w sytuacji kryzysowej – na żądanie odpowiednich służb – wysyłać nieodpłatne komunikaty do użytkowników, np. z ostrzeżeniami lub poradami ws. zwalczania koronawirusa

Poszerzono kompetencje wojewodów w sytuacjach ekstremalnych, gdy trzeba np. wymusić skorzystanie ze środków m.in. transportu, będących w rękach innych, niż publiczne.

Zawieszono prawo budowlane, tak, żeby było można przystosować szpitale poprzez umieszczenie w nich większej ilości łóżek.

Ustawa wprowadza możliwość dokonywania zamówień na towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19, bez stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.

Ważnym założeniem ustawy ograniczonym do 180 dni jest zmniejszenie rygoru co do kontroli na lotniskach dla służb medycznych.

Minister oświaty w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia dzieci i młodzieży może czasowo zawiesić funkcjonowanie szkół w całym kraju lub w jego części.

Ustawa ws. koronawirusa określa także m.in. zasady udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w związku z rozprzestrzenianiem COVID-19 i zasady ich finansowania. Daje m.in. ministrowi zdrowia prawo do ustania w drodze obwieszczenia maksymalnych cen na określone produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które mogą być wykorzystane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Minister ma podejmować te decyzje w porozumieniu z Głównym Inspektorem Farmaceutycznym.

Z dniem ogłoszenia ustawy każdy farmaceuta z prawem wykonywania zawodu może wystawiać recepty farmaceutyczne w przypadku, gdy zagrożone jest zdrowie pacjenta zakażonego koronawirusem.

Gdy stan epidemii i zagrożenia przekroczy możliwość działania administracji rządowej i samorządów, rząd może rozporządzeniem określić zagrożony obszar i wskazać strefę objętą epidemią lub zagrożeniem epidemicznym oraz rodzaj stosowanych na tym terenie rozwiązań.

Radzie ministrów przyznano prawo ustanowienia w drodze rozporządzenia np. czasowego ograniczenia działalności określonych przedsiębiorców, obowiązek poddania się badaniom lekarskim przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie, obowiązek poddania się kwarantannie, nakaz i zakaz przebywania w określonych miejscach.

Z budżetu państwa mogą być udzielane właściwym jednostkom samorządu terytorialnego dotacje celowe na wsparcie realizacji zadań wynikających z przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi”.

Operatorzy sieci telekomunikacyjnej są zobowiązani w sytuacji kryzysowej – na żądanie odpowiednich służb – wysyłać nieodpłatne komunikaty do użytkowników, np. z ostrzeżeniami lub poradami ws. zwalczania koronawirusa.

Specustawa przewiduje też zmiany dotyczące wykorzystania wiedzy i kwalifikacji posiadanych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w zakresie szerszym niż ten, wynikający z pełnionych obowiązków w ramach posiadanej specjalności wojskowej i wojskowego przeszkolenia.

Umożliwiono także wykorzystanie pieniędzy z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w tym 40 mln zł na dofinansowanie zakupu pojazdów ratowniczo-gaśniczych dla jednostek ochotniczych straży pożarnych na przeciwdziałanie COVID-19.

W sposób szczególny potraktowano branżę turystyczną i transportową. W przypadku, gdy podróżny odstąpi od umowy lub organizator turystyki rozwiąże umowę o udział w imprezie turystycznej w związku z wybuchem epidemii, przedsiębiorcy przysługuje zwrot wpłat przekazanych na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.

Jednym z założeń nowej ustawy jest również to, że Rada Ministrów będzie prezentowała Sejmowi co trzy miesiące sprawozdanie z realizacji jej przepisów. Warto pamiętać, że ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Komentarze i opinie

Ustawa spotkała się z krytyką polityków Konfederacji Wolność i Niepodległość, którzy stwierdzili, że jest to samooskarżenie rządu. Argumentowali to tym, że jeszcze miesiąc temu rząd twierdził, że Polska jest dobrze przygotowana na ewentualne przypadki zachorowań w kraju. Teraz natomiast rząd zmienia około 30 ustaw po to by dostosować sytuację do zagrożenia.

Ustawę dobrze oceniają pracodawcy zrzeszeni w konfederacji Lewiatan. – Ustawa mając niezwykle przekrojowy charakter, przy zapewnieniu sprawności zarządzania i finansowania poszczególnych działań, może przyczynić się do sprawnego radzenia sobie z sytuacją kryzysową - mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Rząd jednak widzi potrzebę wprowadzenia zmian. W uzasadnieniu projektu napisano, iż „przedkładane regulacje wychodzą naprzeciw wszystkim sytuacjom, w których narasta zagrożenie epidemii i rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych u ludzi i wprowadzają niezbędne mechanizmy działania”.

Autor:

Marta Wójcicka – młodszy specjalista ds. marketingu i HR

 

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi