Ustawa stanowi dodatkowe regulacje mające na celu uskutecznić poziom egzekwowalności stosownych nakazów i zakazów w obrocie gospodarczym z Rosją oraz Białorusią, które zostały już uchwalone na płaszczyźnie Unii Europejskiej.
Jednym z najważniejszych postanowień ustawy sankcyjnej jest stworzenie oficjalnej listy podmiotów objętych sankcjami. Listę prowadzi Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ma ona na celu uzupełnienia kręgu podmiotów objętymi sankcjami. Konsekwencją obecności na liście podmiotów sankcyjnych jest m.in. zamrożenie aktywów oraz transakcji, wykluczenie z postępowań o udzielenie zezwolenia zamówienia publicznego. Z listą można zapoznać się na BIP Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji[2]. Sankcje zostały dodatkowo uzupełnione o natychmiastowy zakaz importu węgla z Rosji i Białorusi, ponadto ustawowo został ustanowiony zakaz stosowania, używania lub propagowania symboli lub nazw wspierających agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.
Kary wprowadzone ustawą sankcyjną są bardzo wysokie i mogą być dotkliwe dla każdego podmiotu, na który takowa kara została nałożona. Naruszenie ustaleń sankcji unijnych bądź krajowych wiąże się z ryzykiem poniesienia kary finansowej bądź kary pozbawienia wolności w przypadku osób fizycznych uczestniczących w transakcjach objętymi sankcjami albo transakcjach pozornych, mających na celu obejście przepisów. Administracyjne kary pieniężne w wysokości do 20 mln złotych mogą zostać nałożone w przypadku niewypełnienia obowiązku zamrożenia aktywów w stosunku do podmiotów umieszczonych na liście, naruszenia zakazu importu węgla z Rosji oraz Białorusi bądź ubieganie się o zezwolenie o udzielenie zamówienia publicznego. Natomiast kara pozbawienia wolności, która może zostać nałożona na osoby fizyczne, dotyczy złamania embarga na zakup węgla pochodzącego z Rosji bądź Białorusi oraz ewentualne działania zmierzające do obejścia postanowień sankcyjnych.
Mając na uwadze dotkliwość kar finansowych za naruszenie postanowień sankcyjnych dotyczących obrotu gospodarczego z Rosją i Białorusią, należy dokonać wszelkich starań by nieumyślnie nie doszło do naruszenia obowiązujących ograniczeń. W razie nawiązania współpracy z nowym partnerem biznesowym należy bezwzględnie ustalić beneficjentów rzeczywistych tegoż podmiotu. Jako dodatkowa gwarancja może wystąpić odpowiednio sporządzone oświadczenie kontrahentów.
[1] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2022 roku o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. (Dz. U. z 2022 r., poz. 835)
[2] https://www.gov.pl/web/mswia/lista-osob-i-podmiotow-objetych-sankcjami
Autorka: Darya Bannaya
Młodszy konsultant podatkowy. Absolwent kierunku Prawo na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, absolwent kierunku Globalny Biznes, Finanse i Zarządzanie w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Laureatka konkursu Ministerstwa Finansów „Podatkowi Liderzy” 7. edycja. Prowadząca szkoleń oraz konferencji skierowanych dla cudzoziemców w tematyce podatkowych aspektów prowadzenia i założenia biznesu w Polsce. Specjalizuje się w prawie podatkowym, doradzając klientom w bieżących sprawach związanych przede wszystkim z podatkami dochodowymi. Autorka i współautorka publikacji o tematyce prawnopodatkowej.
