Ustawodawca w treści art. 282 § 1 Kodeksu spółek handlowych zobowiązał likwidatorów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do zakończenia interesów bieżących spółki, ściągnięcia wierzytelności, wypełnienia zobowiązań i upłynnienia majątku spółki. Możliwość rozpoczęcia nowych interesów może mieć miejsce wyłącznie wtedy, gdy jest to potrzebne do ukończenia spraw w toku.
Niejednokrotnie pomimo spełnienia przez likwidatorów podmiotu gospodarczego wszystkich swoich obowiązków, sąd rejestrowy odmawia wykreślenia spółki z uwagi na to, że nie zostały spełnione wszystkie obowiązki likwidatora, ponieważ podmiot w dalszym ciągu posiada zobowiązania pieniężne, które nie zostały uregulowane. Sytuacja dla likwidatorów jak i dla samej spółki wydaje się być patowa, gdyż stan jej finansów uniemożliwia podejmowanie nowych kroków biznesowych, pozostałe do spłacenia zadłużenie jest zbyt duże dla podmiotu, który już nie jest w stanie prowadzić aktywnej działalności gospodarczej.
Sądy powszechne oraz Sąd Najwyższy wielokrotnie badały opisywaną powyżej sytuację i co oczywiste każdą sytuację należy badać indywidualnie, to jednak udało się Sądu Najwyższemu w postanowieniu z dnia 5 grudnia 2003 r. wskazać, iż: „W przypadku, gdy spółka znajdująca się w stanie likwidacji nie ma możliwości prowadzenia interesów, a co się z tym wiąże zawierania nowych umów w celu zakończenia starych interesów, powinna zostać wykreślona z rejestru. [...]
Utrzymywanie martwych podmiotów w obrocie gospodarczym jest nieuzasadnione, co więcej może być mylące dla pozostałych uczestników tego obrotu.”[2]
Trafnie wskazuje się w piśmiennictwie, iż: „(…)Z momentem wyczerpania całego majątku, tj. ściągnięcia wszystkich wierzytelności, upłynnienia całego majątku spółki (z zastrzeżeniem, powoływanym już, możliwości nieściągania pewnych wierzytelności oraz nieodpłatnego upłynnienia pewnych składników majątku) oraz wypełnienia zobowiązań w oparciu o istniejący majątek spółki, w tym pieniądze z jego spieniężenia, kończą się więc też czynności likwidacyjne, jakimi są wypełnienie zobowiązań. (…) „Likwidatorzy nie będą odpowiedzialni za niedopełnienie swoich obowiązków, jeżeli w toku postępowania likwidacyjnego niemożliwe okaże się wypełnienie wszystkich zobowiązań spółki. Sąd Najwyższy dopuszcza możliwość zakończenia postępowania likwidacyjnego spółki, która nie była w stanie wypełnić wszystkich swoich zobowiązań, bowiem bezcelowe byłoby utrzymywanie przy życiu „martwego" podmiotu (post. SN z 18.10.2006 r., II CSK 136/06, Legalis).”[3]
Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga podjęcia szeregu działań organizacyjno-prawnych, a od sprawności tychże działań zależy to jak szybko spółka zostanie wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego i czy w ogóle zostanie wykreślona. Prawnicy z naszej kancelarii pomogą w przeprowadzeniu procesu likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od samego początku aż do skutecznego wykreślenia podmiotu z KRS.
[1] każda sprawa wymaga indywidualnej analizy i oceny prawnej stanu faktycznego
[2] postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2003 r., sygnatura IV CK 256/02
[3] A. Nowacki, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Tom II. Komentarz. Art. 227–300 KSH, Warszawa 2021
Autor: Michał Pankiewicz, adwokat.
