Projekt zmian w ustawie o podatku od spadków i darowizn: uproszczenie procedur i eliminacja barier administracyjnych

Zmiany te stanowią część realizacji filaru VI planu gospodarczego na 2025 rok, zatytułowanego „Polska. Rok przełomu”, który ma na celu deregulację, zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności oraz poprawę przejrzystości systemu podatkowego. W szczególności chodzi o eliminację zbędnych procedur administracyjnych, co ma przełożyć się na uproszczenie życia podatników i zmniejszenie obciążeń biurokratycznych.

Główne założenia projektu:

1. Eliminacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia – z projektowanych zmian wynika, że osoby nabywające majątek od najbliższej rodziny, które są zwolnione z podatku od spadków i darowizn, nie będą już musiały ubiegać się o zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego. To zaświadczenie, które potwierdzało zwolnienie z podatku, w przypadku obrotu majątkiem w drodze aktu notarialnego lub innych czynności prawnych, zostanie zniesione, co uprości całą procedurę.
2. Uproszczenie zasad opodatkowania rent – w wyniku uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 marca 2025 roku (sygn. akt III FPS 5/24), zmieniono dotychczasową linię interpretacyjną organów podatkowych w kwestii opodatkowania świadczeń powtarzających się, takich jak renty. Nowa interpretacja wymaga ustalania wartości renty na podstawie jej wysokości w miarę jej realizacji, a nie z góry ustalonej wartości świadczenia. Tym samym, osoby otrzymujące takie świadczenia będą zobowiązane do składania zeznań podatkowych po każdym wykonanym świadczeniu.

Problemy związane z nową uchwałą NSA:

Chociaż zmiany te mają na celu uproszczenie procedur, wprowadzenie uchwały NSA w praktyce skutkuje zwiększeniem obowiązków biurokratycznych zarówno dla podatników, jak i organów podatkowych. Nowa interpretacja prowadzi do konieczności składania deklaracji podatkowych po każdym świadczeniu, co w przypadku rent ustanowionych na rzecz członków najbliższej rodziny, może prowadzić do utraty zwolnienia podatkowego, jeśli nie zostanie złożone odpowiednie zgłoszenie.

Projektowane zmiany mają wyeliminowanie nadmiernych obciążeń administracyjnych, szczególnie dla osób, które są beneficjentami świadczeń rodzinnych i spadkowych, ale również zniwelowania skutków ww. uchwały podjętej w składzie siedmiu sędziów. Dzięki tym rozwiązaniom, proces obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub darowizny ma stać się bardziej przejrzysty, a same procedury – mniej czasochłonne i kosztowne.

Autor: Marta Michałowska