Zasada jednego okienka
Obecnie, zgodnie z treścią art. 19b ustawy o KRS, podmiot podlegający wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS, składając do sądu rejestrowego wniosek o dokonanie wpisu lub jego zmianę, jest zobowiązany jednocześnie z tym wnioskiem złożyć formularze wniosków – zgłoszeń identyfikacyjnych lub aktualizacyjnych – skierowane do Głównego Urzędu Statystycznego, naczelnika urzędu skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd rejestrowy ma za zadanie jedynie przekazać powyższe formularze właściwym organom w celu ich rozpoznania.
Funkcjonująca zasada jednego okienka pozwala jedynie na ustalenie centralnego miejsca składania przez przedsiębiorcę łącznie całej dokumentacji, stanowiącej podstawę do rozpoczęcia działalności gospodarczej. Jednakże ustalenie jednego miejsca składania dokumentów nie rozwiązało problemu długiego czasu oczekiwania na możliwość rozpoczęcia wykonywania działalności.
Korzystne zmiany
Funkcjonująca zasada jednego okienka pozwala jedynie na ustalenie centralnego miejsca składania przez przedsiębiorcę łącznie całej dokumentacji, stanowiącej podstawę do rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Jak wskazano w uzasadnieniu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o KRS oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Druk nr 2094), nowelizacja ma na celu wyeliminowanie ułomności obecnej regulacji zasady jednego okienka poprzez zagwarantowanie przedsiębiorcy możliwości szybkiego rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, przy ograniczeniu do minimum formalności. Ponadto podkreślono konieczność budowania nowoczesnej administracji publicznej i wykorzystanie w związku z tym możliwości, jakie przynosi rozwój techniczny. Nowelizacja zakłada, że stosowanie zasady jednego okienka obejmie szerszy niż dotychczas krąg podmiotów, tj. wszystkie podmioty wpisywane do rejestru przedsiębiorców oraz podmioty spoza rejestru przedsiębiorców. Ponadto zmiany mają zagwarantować podmiotowi podlegającemu wpisowi do KRS możliwość faktycznego prowadzenia działalności niezwłocznie po dokonaniu wpisu w KRS. Powyższe ma zostać zapewnione poprzez wymianę danych pomiędzy systemami teleinformatycznymi KRS oraz organów administracji publicznej, zarówno bezpośrednio po dokonaniu wpisu w rejestrze, jak i po jego każdorazowej zmianie. Wpis w ewidencjach i rejestrze, a także nadanie podmiotowi identyfikatora podatkowego NIP oraz numeru identyfikacyjnego REGON będą następowały automatycznie bezpośrednio po przekazaniu do systemów teleinformatycznych, w których są prowadzone właściwe ewidencje, danych objętych treścią wpisu w KRS.
Dla podmiotów wpisanych do KRS obowiązek samodzielnego zgłaszania danych identyfikacyjnych (tzw. obowiązek ewidencyjny) na potrzeby ewidencji podatkowej, rejestru REGON czy ewidencji ZUS będzie dotyczyć wyłącznie tzw. danych uzupełniających. Dane uzupełniające obejmują informacje o mniej istotnym znaczeniu, ale konieczne do wykonywania zadań spoczywających na organach administracji objętych zasadą jednego okienka (np. wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej bądź dane kontaktowe).
Należy mieć na uwadze wyjątek od wyżej opisanych zasad w postaci obowiązków ewidencyjnych ciążących na spółkach kapitałowych w organizacji. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji oraz spółka akcyjna w organizacji zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej posiadają przywilej prowadzenia działalności gospodarczej przed uzyskaniem wpisu w KRS. W sytuacji, gdy podmioty te postanowią rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej przed uzyskaniem wpisu w KRS, będzie ciążył na nich obowiązek samodzielnego dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego we właściwym urzędzie skarbowym.
Podsumowując, podmiot wpisany do KRS bezpośrednio po uzyskaniu wpisu w rejestrze uzyska też automatycznie identyfikator podatkowy NIP i numer identyfikacyjny REGON, co oznacza, że jednocześnie uzyska faktyczną możliwość prowadzenia działalności.