Zasadniczo na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanie samochodu na cele prywatne będzie neutralne podatkowo. Podatnik będzie musiał dochować jednak pewnych formalności związanych z wpisem od ewidencji środków trwałych odpowiedniej adnotacji o przyczynie wycofania środka trwałego z działalności gospodarczej. Jednocześnie musi zakończyć naliczanie odpisów amortyzacyjnych. Warto zwrócić uwagę na to, że jeśli samochód nie został w pełni zamortyzowany, to nieumorzona część wartości początkowej nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Opodatkowaniu może jednak podlegać późniejsza sprzedaż samochodu. Wskazuje na to art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT, który stanowi, że zbycie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej w terminie 6 lat, liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód został wycofany z działalności, spowoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej podlegającego opodatkowaniu.
Podatnicy, którzy mieli prawo do odliczenia jedynie 50% vat, ze względu na wykorzystywania samochodu do celów mieszanych, będą uprawnieni do dokonania korekty podatku naliczonego, o ile przekazanie na cele osobiste nastąpi w okresie korekty
W podatku vat przekazanie samochodu stanowiącego część przedsiębiorstwa do celów osobistych podatnika zostało zrównane z odpłatną dostawą towarów i co do zasady podlega opodatkowaniu pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu samochodu lub jego części składowych. W związku z powyższym jeśli przedsiębiorca jest podatnikiem vat i przy nabyciu samochodu osobowego odliczył 100% lub 50% vat naliczonego, będzie musiał przesunięcie samochodu do majątku prywatnego potratować na równi ze sprzedażą i opodatkować. Podstawą opodatkowania w tym przypadku będzie cena rynkowa samochodu na dzień wycofania go z działalności gospodarczej.
Jednocześnie podatnicy, którzy mieli prawo do odliczenia jedynie 50% vat, ze względu na wykorzystywania samochodu do celów mieszanych, będą uprawnieni do dokonania korekty podatku naliczonego, o ile przekazanie na cele osobiste nastąpi w okresie korekty (w zależności od wartości auta okres ten wynosi 12 lub 60 miesięcy). Natomiast podatnicy, którym przy zakupie auta nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego nie będą zobowiązani do opodatkowania przekazania samochodu na cele osobiste. Sytuacja taka może mieć miejsce, w przypadku zakupu samochodu od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub od innego przedsiębiorcy, ale na zasadach opodatkowania vat marży, które nie przewidują prawa do odliczenia podatku naliczonego.
W trochę innej sytuacji będą podatnicy, który nie mieli prawa od odliczenia podatku przy zakupie, ale skorzystali z niego przy zakupie części samochodowych. Przepis wskazuje, że co do zasady czynność taka podlega opodatkowaniu. W takim przypadku należy jednak zbadać czy zamontowane części (towary) spowodowały trwały wzrost wartości auta oraz czy od momentu ich zamontowania zostały przez podatnika skonsumowane. Zasadniczo więc odliczenie podatku naliczonego od zakupu części eksploatacyjnych takich jak: amortyzatory, klocki hamulcowe, opony, oleje i inne płyny, nie będzie skutkowo koniecznością opodatkowania nieodpłatnego przekazania samochodu na cele osobiste. Wydatki te z reguły zaliczane są bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu, co nie zwiększa wartości początkowej auta. Jednocześnie zauważyć należy, że są to części, które podlegają dosyć szybkiemu zużyciu, a więc i skonsumowaniu przez podatnika. Takie stanowisko można odnaleźć przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 stycznia 2018 r. 0112-KDIL2-2.4012.489.2017.2.AP.
Jednakże, jeśli podatnik dokona wymiany podzespołów wpływających na wzrost wartości początkowej auta, po której w krótkim okresie czasu następuje jego przekazanie do użytku prywatnego, zobowiązany będzie do opodatkowania tej czynności. W tej sytuacji podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa wymienionych podzespołów.
Autor:
Marcin Kołkowicz
Doradca podatkowy, konsultant podatkowy w Russell Bedford Poland Sp. z o.o., absolwent Administracji, Zarządzania oraz Marketingu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II. Tematyką prawa podatkowego zajmuje się od 2012 roku. Doświadczenie zdobywał w lubelskich oraz w warszawskich kancelariach doradztwa podatkowego. Autor i współautor wielu publikacji podatkowych, w szczególności dla portalu prawno-podatkowego TaxFin.pl. W swojej karierze zajmował się zarówno zagadnieniami dotyczącymi podatków bezpośrednich jak i pośrednich, ze szczególnym uwzględnieniem podatku od towarów i usług (VAT).
