Odpowiedzialność karna za wykonywanie działalności bez zezwolenia lub bez wpisu do rejestru zarządzających ASI

W ostatnim czasie można zauważyć wzmożoną aktywność inwestorów wykorzystujących ASI do przeprowadzenia przedsięwzięć inwestycyjnych. Zainteresowanie wykorzystaniem struktury ASI zwiększyło się po zmianie  przepisów podatkowych, dzięki której od stycznia 2019 dochody (przychody) alternatywnych spółek inwestycyjnych, uzyskane ze sprzedaży udziałów (akcji), są zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych, po spełnieniu warunków ustawowych. Wielu inwestorów do dnia dzisiejszego nie ma pewności czy są nadal zobowiązani do uzyskania wpisu do rejestru zarządzających albo uzyskania zezwolenia, zgodnie z wymogiem wprowadzonym do nowelizacji ustawy o funduszach, tj. czy ich dotychczasowy wehikuł inwestycyjny stanowi przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania.

Definicja przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania typu AFI

Zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez ESMA przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania typu AFI wyróżnia się następującymi cechami:

• przedsiębiorstwo nie ma ogólnego celu handlowego lub przemysłowego;
• przedsiębiorstwo gromadzi razem kapitał pozyskiwany od swoich inwestorów w celu inwestowania z uwagi na generowanie zwrotu łączonego dla tych inwestorów;
• posiadacze jednostek lub akcjonariusze przedsiębiorstwa – jako grupa zbiorowa – nie posiadają codziennego prawa do decydowania lub kontroli.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Ustawy zmieniającej ustawę o funduszach, podmioty, które w dniu wejścia w życie tej ustawy (4 czerwca 2016 r.) wykonują działalność w zakresie zbierania aktywów od wielu inwestorów, w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów, zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, i nie są funduszami inwestycyjnymi, były zobowiązane dostosować działalność do przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, to jest do dnia 4 czerwca 2017 r. Zaniechanie obowiązku wynikającego z art. 54 ustawy zmieniającej skutkuje ponoszeniem przez podmioty wykonywanie działalności zarządzającego ASI bez zezwolenia bądź bez uprzedniego wpisu do rejestru zarządzających ASI, odpowiedzialności karnej.

Sprawdź szczegóły na szkoleniu:

Alternatywne Spółki Inwestycyjne (ASI) w praktyce – zarządzanie inwestycjami oraz pozyskanie kapitału. Warsztaty praktyczne

Przepisy karne

Zgodnie z treścią art. 287 ust. 1 ustawy, kto bez wymaganego zezwolenia lub wbrew warunkom określonym w ustawie wykonuje działalność polegającą na lokowaniu w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe, aktywów osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, zebranych w drodze propozycji zawarcia umowy, której przedmiotem jest udział w tym przedsięwzięciu podlega grzywnie do 10 000 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 5.

Ponadto, zgodnie z art. 295 ustawy, kto bez wymaganego zezwolenia albo wpisu do rejestru wykonuje działalność, o której mowa m.in. w art. 70e ust. 1 ustawy, podlega grzywnie do 5 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 5, albo obu tym karom łącznie.

Biorąc pod uwagę powyższe bardzo dotkliwe sankcje za prowadzenie działalności polegającej na polegającą na lokowaniu w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe, aktywów osób fizycznych bez wymaganego zezwolenia lub wpisu do rejestru, zalecane jest dokonanie wnikliwej analizy dotychczasowych przedsięwzięć gospodarczych. Następnie, w przypadku stwierdzenia ryzyka uznania przez KNF danego wehikułu inwestycyjnego za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania AFI w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej niezbędne będzie złożenie wniosku o wpis do rejestru zarządzających ASI lub wniosku o wydanie zezwolenia.