languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/Baza wiedzy/Twoja firma/Administracja podatkowa nie musi mieć dowodów, żeby blokować rachunek bankowy przedsiębiorcy – precedensowy wyrok WSA w Warszawie 
wtorek, 15 styczeń 2019 12:33

Administracja podatkowa nie musi mieć dowodów, żeby blokować rachunek bankowy przedsiębiorcy – precedensowy wyrok WSA w Warszawie 

Freepik Freepik

W 2018 roku w życie stopniowo wchodziły przepisy o systemie teleinformatycznym izby rozliczeniowej (system STIR). System został wprowadzony na podstawie ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 2491). Ustawa znowelizowała (między innymi) ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 800, ze zmianami).

Wprowadzenie systemu STIR miało na celu uniemożliwienie przestępcom wykorzystywanie sektora finansowego do transferu środków pochodzących z wyłudzeń skarbowych, ukrywania relacji transakcyjnych czy unikania zapłaty należnych danin. System analizuje codzienne informacje o zmianach dotyczących statusu rachunków przedsiębiorców (np. o założeniu konta, likwidacji, zmianie pełnomocnika itp.), poszukując transakcji, które mają status tzw. wysokiego ryzyka. Jeżeli wyniki analizy ryzyka wskazują na to, że podmiot może wykorzystywać działalność banków lub SKOK-ów do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi, administracja skarbowa może postanowić o blokadzie rachunku podmiotu na okres do 72 godzin. 

Kara za „możliwość” wykorzystania konta do celów przestępczych

Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa co do tego, że podmiot nie wykona istniejącego lub mającego powstać zobowiązania podatkowego, przekraczających równowartość 10 000 euro, fiskus może przedłużyć termin blokady rachunku na czas do 3 miesięcy.

Kwestia przyznania fiskusowi tak szerokich uprawnień od samego początku budzi wątpliwości. Chodzi przede wszystkim o przesłankę blokady rachunku, którą jest sama „możliwość wykorzystywania działalności banków lub SKOKów do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi”. Wystąpienie samej „możliwości” oznacza, że w polu rażenia STIR może się znaleźć każdy przedsiębiorca.

WSA w Warszawie po stronie Skarbówki

Obawy związane z systemem potwierdził wydany niedawno, precedensowy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt: III SA/Wa 2057/18). Wywołał on niemałe poruszenie, gdyż WSA uznał, że przy przedłużeniu blokady konta na trzy miesiące, administracja skarbowa nie musi prowadzić postępowania dowodowego wobec przedsiębiorcy. Wystarczy, że po analizie przepływów pieniężnych, urzędnik stwierdzi, że istnieje ryzyko wykorzystania rachunków bankowych do wyłudzania podatku i niewykonania zobowiązań.

Przed sądem spółka z o.o. wobec której zastosowano blokadę rachunku wskazała, że urzędnicy działali całkowicie dowolnie, na podstawie subiektywnego przekonania, bez przeprowadzenia postępowania dowodowego i zapewnienia spółce czynnego udziału w postępowaniu. Spółka podniosła także, że nieuzasadnione przedłużenie blokady rachunku narusza Konstytucję. Sąd nie podzielił przedstawionej argumentacji i oddalił skargę spółki. Sąd wskazał, że dla oceny zaskarżonego postanowienia, istotne może być tylko i wyłącznie istnienie obawy niewykonania zobowiązania podatkowego przekraczającego równowartość 10 tys. euro. Wskazał też, że nie istnieje wyczerpujący katalog okoliczności, które mają znaczenie dla oceny, czy spełnione zostały przesłanki przedłużenia blokady. W każdej sprawie mogą o tym świadczyć inne okoliczności.

Należy zauważyć, że blokada rachunku bankowego przedsiębiorstwa jest rozwiązaniem niezwykle drastycznym. Urzędnicy powinni mieć na uwadze, że nałożenie i przedłużenie blokady może zachwiać płynnością finansową przedsiębiorstwa, a w skrajnym przypadku – doprowadzić do upadku biznesu. Istnieje ryzyko, że urzędnicy administracji skarbowej, którzy będą oceniać transakcje wytypowane przez system, nie będą przejmować się losem podatników i będą nadużywać blokady rachunku, nawet gdy będą istniały uzasadnione wątpliwości co do winy przedsiębiorców.

Autor: Przemysław Lach, aplikant radcowski Russell Bedford 

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi