Podatek cukrowy to podatek akcyzowy nakładany na sprzedaż napojów słodzonych cukrem lub innych produktów z wysoką jego zawartością. Ma na celu ograniczenie masowej konsumpcji tych produktów a tym samym zapobieganie społecznie niepożądanym konsekwencjom zdrowotnym płynących z ich spożywania. Wprowadzenie takiego rozwiązania wyniknęło z rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Ile wynosi podatek cukrowy?
Opłata wynosi:
- 50 gr na litr napoju z dodatkiem cukru lub substancji słodzącej
- 10 gr za litr napoju z dodatkiem substancji aktywnej (kofeina lub tauryna)
- 5 gr za każdy gram cukru powyżej 5 gram/100 ml – w przeliczeniu na litr napoju
Produkty nieobjęte podatkiem cukrowym
Z opłaty są całkowicie zwolnione napoje będące:
- wyrobami medycznymi,
- zarejestrowanymi suplementami diety,
- żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego,
- preparatami do początkowego żywienia niemowląt,
- wyrobami akcyzowymi.
Z opłaty stałej zwolnione są napoje zawierające co najmniej 20% soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego oraz te, które są izotonikami (zgodnie z rozporządzeniem Komisji UE nr 432/2012).
Obowiązek zapłaty opłaty spoczywa na podmiocie sprzedającym napój do punktu sprzedaży detalicznej. Następuje to w momencie wprowadzenia sprzedaży, czyli przekazania do sklepu lub przesunięcia magazynowego do punktu sprzedaży detalicznej w przypadku sprzedaży własnej producenta. Opłatę należy uiścić raz w miesiącu.
Jakie konsekwencje niesie ze sobą wprowadzenie dodatkowego podatku?
Polska Federacja Producentów Żywności twierdzi, że nowa opłata może spowodować podniesienie cen napojów w Polsce aż o 40%. Podatek uderzy nie tylko w konsumentów, ale również w producentów oraz rolników. Pojawiły się spekulacje, że Polacy zaczną masowo kupować napoje w sąsiednich krajach, gdzie nie ma takich podatków. Znacząco osłabi to tradycyjny handel detaliczny.
Ministerstwo Zdrowia szacuje, że wpływy z nowych podatków rocznie mogą wynieść nawet 3 mld zł. Znaczna część kwoty ma trafić na konto NFZ i pomóc w leczeniu chorób rozwiniętych na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych.