Chodzi o art. 15e ustawy o CIT, zgodnie z którym ograniczeniu podlega możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie od podmiotów powiązanych usług i wartości o charakterze niematerialnym i prawnym. Problem jednak w tym, że przepisy są bardzo nieprecyzyjne, a organy podatkowe dokonują ich swobodnej interpretacji. O skali problemu świadczy fakt wydania już ok. 1500 interpretacji indywidualnych w zakresie stosowania art. 15e ustawy o CIT.
Sądy administracyjne, w większości przypadków, prezentują pogląd, zgodnie z którym usługi agencyjne, jak również usługi pośrednictwa sprzedaży, w swojej istocie nie są usługami podobnymi do usług wprost wskazanych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Przykładem usług będących przedmiotem licznych sporów pomiędzy organami podatkowymi a podatnikami są usługi pośrednictwa handlowego i agencyjne, które często są traktowane jako usługi podobne do usług doradczych, zarządzania i kontroli, badania rynku lub reklamowych. W związku z tym, zdaniem organów, usługi te powinny podlegać limitowi kosztów świadczeń niematerialnych tak jak te usługi.
Powyższe stanowisko potwierdza ostatnia interpretacja indywidualna z dnia 19 czerwca 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.191.2020.2.JKT), zgodnie z którą organ stwierdził, iż trudno wyobrazić sobie usługę pozyskiwania nowych klientów bez jednoczesnego promowania go, jego reklamowania, przekazywania informacji o nim, jego zaletach, wartości, miejscach i możliwościach jego nabycia, zachęcania do nabycia produktu od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego, zatem bez tych wszystkich czynności, które, jak wyżej wskazano, charakterystyczne są dla usług reklamowych.
Na gruncie art. 15e ustawy o CIT inaczej podchodzą do tego zagadnienia sądy administracyjne. Wprawdzie można spotkać także wyroki potwierdzające stanowisko organów podatkowych, jednak nie jest to stanowisko dominujące.
Sądy administracyjne, w większości przypadków, prezentują pogląd, zgodnie z którym usługi agencyjne, jak również usługi pośrednictwa sprzedaży, w swojej istocie nie są usługami podobnymi do usług wprost wskazanych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Potwierdzają to m.in. wyroki WSA w Krakowie z 20 lutego 2019 r. (sygn. I SA/Kr 1398/18) czy ostatni wyrok WSA w Warszawie z 5 marca 2020 r., (sygn. III SA/Wa 1860/19).
Jak wskazuje dotychczasowa praktyka, stosowanie przepisów limitujących koszty podatkowe w przypadku wydatków na usługi nabywane od podmiotów powiązanych jest obarczone ryzykiem zakwestionowania rozliczeń podatników przez organy podatkowe.
Podatnicy w dalszym ciągu stoją przed dylematem, czy wydatki na usługi pośrednictwa handlowego można odliczyć od przychodu.
Obecnie jedynym pewnym sposobem zabezpieczenia zagrożonych wydatków jest przeprowadzenie procedury uprzedniego porozumienia cenowego, tzw. APA, która jest mocno sformalizowana, kosztowna i długotrwała, lub zawarcie porozumienia podatkowego, o którym mowa w art. 20zb pkt 2 Ordynacji podatkowej, jednak jest to rozwiązanie skierowane wyłącznie do największych podatników, którzy uzyskali pozytywną opinię audytu wstępnego oraz zadeklarowali spełnienie licznych obowiązków sprawozdawczych.
Autor: Bożena Pawłowska, starszy konsultant podatkowy
