Zgodnie z tą definicją, przez spółkę nieruchomościową należy rozumieć podmiot niebędący osobą fizyczną, który sporządza bilans i u którego co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów stanowi wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości. Jednocześnie definicja spółki nieruchomościowej zakłada, że wartość rynkowa tych nieruchomości przekracza 10 mln zł albo równowartość tej kwoty.
Omawiając wprowadzony mechanizm, warto przyjrzeć się bliżej nowym przepisom, bowiem zawierają one istotną modyfikację odpowiedzialności płatnika będącego spółką nieruchomościową.
Tak zapisana definicja spółki nieruchomościowej w praktyce co prawda nie poszerza katalogu podatników, jednak znacząco zmienia zasady poboru podatku, ustanawiając płatnika w tym zakresie, którym w określonych przypadkach będzie sama spółka nieruchomościowa. Będzie tak w przypadku zbycia udziałów (lub praw o podobnym charakterze) w takiej spółce, gdy przynajmniej jedna ze stron transakcji nie jest rezydentem Polski, a przedmiotem transakcji zbycia są udziały (akcje) dające co najmniej 5 proc. praw głosu albo prawa do udziału w zysku spółki. Nowe przepisy przewidują, że pełniąc rolę płatnika, to spółka nieruchomościowa (a nie sprzedający) będzie zobowiązana do pobrania i wpłaty 19-procentowego podatku od zysku z tego tytułu do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód do opodatkowania.
Omawiając wprowadzony mechanizm, warto przyjrzeć się bliżej nowym przepisom, bowiem zawierają one istotną modyfikację odpowiedzialności płatnika będącego spółką nieruchomościową. Definicja płatnika zawarta w art. 8 Ordynacji podatkowej wskazuje, że płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Ogólne zasady określające odpowiedzialność płatnika przewidują, że płatnik, który nie wykonał swoich obowiązków odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony, przy czym podmiot pełniący rolę płatnika nie będzie ponosił odpowiedzialności, jeżeli podatek nie został pobrany z winy podatnika (a nie samego płatnika). Należy zauważyć, że wspomniane zwolnienie z odpowiedzialności płatnika nie będzie miało zastosowania do spółek nieruchomościowych. W tym przypadku ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zaostrzenia odpowiedzialności, które przewiduje, że nawet jeśli podatek nie zostanie pobrany z winy podatnika, to za niewpłaconą należność, jako płatnik i tak odpowie spółka nieruchomościowa. Zasadę tę przewiduje dodany przepis art. 30 § 5a pkt 7 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że odpowiedzialność płatnika za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony nie może być wyłączona ani ograniczona, jeśli spoczywa na spółce nieruchomościowej.
Wprowadzane zmiany, w tym te dotyczące spółek nieruchomościowych w Polsce, stanowią realizację działań ustawodawcy unijnego, które mają na celu doprowadzenie aby zysk ze sprzedaży udziałów w spółce posiadającej nieruchomości jako główne aktywa był opodatkowany w kraju, gdzie te nieruchomość się znajdują.
