Część regulacji mających istotne znaczenie praktyczne dla międzynarodowej współpracy podatkowej wynika z regulacji wspólnotowych, których celem jest zapobieganie przestępstwu prania pieniędzy.
Prawo europejskie niejako „dodatkowo” nakłada na państwa członkowskie UE obowiązki dotyczące współpracy w tym zakresie, czego przykładem może być Dyrektywa 2003/48/WE. Zgodnie z powyższą dyrektywą każdy kraj UE automatycznie udziela informacji innemu państwu członkowskiemu dotyczących odsetek płaconych z tego kraju osobom będącym rezydentami dla celów podatkowych w tym innym państwie członkowskim. Obowiązek współpracy i wymiany informacji w sprawach podatkowych pomiędzy poszczególnymi państwami UE wprowadziła już dyrektywa 77/799/EWG, lecz współpraca ta ma na gruncie tej dyrektywy ograniczony charakter, nie obejmując obowiązku ujawnienia tajemnicy handlowej, przemysłowej lub zawodowej albo procesu produkcyjnego, a także wymiany informacji, której rozpowszechnianie naruszyłoby porządek publiczny. Zakres współpracy międzynarodowej na gruncie dyrektywy 77/799/EWG jest jednak ograniczony, jako że dyrektywa nie zobowiązuje państw członkowskich do przeprowadzania dochodzeń lub do udzielania informacji, jeżeli przeprowadzeniu dochodzenia lub uzyskaniu informacji bądź ich wykorzystaniu przez państwo członkowskie dla jego własnych celów podatkowych stałyby na przeszkodzie przepisy prawne lub praktyka administracyjna. Państwa członkowskie mogą również odmówić udzielenia sobie nawzajem informacji, jeżeli zainteresowane daną informacją państwo nie jest w stanie z powodów prawnych lub faktycznych udzielić informacji o podobnym charakterze. Niewątpliwym sukcesem dyrektywy 77/799/EWG jest natomiast obowiązek udzielenia przez każde państwo członkowskie wszelkich znanych mu informacji, które mogą być istotne przy prawidłowym naliczeniu podatku od dochodu i kapitału, bez uprzedniego wniosku właściwej władzy każdego innego zainteresowanego państwa członkowskiego. Powyższe postanowienia dyrektywy 77/799/EWG są jednak limitowane przez katalog ograniczeń, co sprawia, iż nie gwarantują one pełnej współpracy pomiędzy administracjami skarbowymi poszczególnych państw członkowskich.87 W tym kontekście należy pozytywnie odnieść się do faktu, iż przy okazji wydania przez RE dyrektywy 2003/48/WE oraz wejścia w życie wynikających z niej obowiązków88, państwa UE podpisały porozumienia w zakresie opodatkowania dochodów z oszczędności z niektórymi terytoriami zależnymi Wielkiej Brytanii i Holandii, spośród których kilka do niedawna było uważane za stosujące szkodliwą konkurencję podatkową. Zapewnienie w powyższym zakresie wymiany informacji z wyżej wymienionymi terytoriami zależnymi, powszechnie uznawanymi za stosujące szkodliwą konkurencję podatkową, stanowi istotny krok w stronę pełnej współpracy w sprawach podatkowych i karnoskarbowych z wszystkimi terytoriami stowarzyszonymi i zależnymi od państw członkowskich UE. Inną kwestią jest natomiast efektywny zakres tej współpracy w korelacji z prawem krajowym tych terytoriów.
Część regulacji mających istotne znaczenie praktyczne dla międzynarodowej współpracy podatkowej wynika z regulacji wspólnotowych, których celem jest zapobieganie przestępstwu prania pieniędzy. Przede wszystkim należy tu wskazać na wymogi dotyczące różnego rodzaju obowiązków informacyjnych, wprowadzonych dyrektywą 91/308/EWG, która następnie została znowelizowana przez dyrektywę 2001/97/WE. Dyrektywa 91/308/EWG wprowadziła w odniesieniu do instytucji finansowych i kredytowych obowiązek identyfikacji klienta przy otwieraniu rachunków bankowych i transakcjach przekraczających równowartość 15.000 ECU, a także przy wszystkich innych transakcjach, co do których zachodzi podejrzenie prania pieniędzy, niezależnie od ich wartości. Przepis art. 5 dyrektywy 91/308/EWG nakładał na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby instytucje kredytowe i finansowe badały ze szczególną uwagą każdą transakcję, która ze względu na swój charakter wydaje się w dużym stopniu wypełniać znamiona transakcji związanej z praniem pieniędzy. Ponadto, państwa członkowskie zostały zobligowane zapewnić, aby instytucje kredytowe i finansowe przechowywały wszelkie dokumenty, które mogłyby być wykorzystane w charakterze dowodów w każdym dochodzeniu związanym z praniem pieniędzy. Dyrektywa 91/308/EWG wprowadziła także obowiązek informowania z własnej inicjatywy przez instytucje finansowe i kredytowe z państw członkowskich właściwych organów państwa swej siedziby o wszystkich faktach mogących wskazywać na pranie pieniędzy, przy jednoczesnym zakazie informowania o tych faktach klientów tych instytucji, których taka informacja dotyczy. Państwa członkowskie zostały również zobligowane do wprowadzenia odpowiednich zmian w prawie krajowym, ustanawiających odpowiednie procedury mające zapewnić realizację przez instytucje finansowe i kredytowe postanowień dyrektywy, w tym także regulacje o karnym charakterze odnoszące się do przypadków łamania prawa. Dyrektywa 2001/97/WE podtrzymała postanowienia dyrektywy 91/308/EWG, aktualizując je zgodnie z wnioskami Rady i PE. Przede wszystkim został podtrzymany wymóg identyfikacji tożsamości klienta przy otwieraniu rachunków bankowych i transakcjach przekraczających określoną równowartość (15.000 euro, a nie jak w pierwotnym brzmieniu 15.000 ECU), a ponadto zostały wprowadzone szczególne wymogi dotyczące obowiązku identyfikacji klienta w przypadku transakcji, co do których zachodzi podwyższone ryzyko, iż mogą być wykorzystywane do prania pieniędzy.89 Ważnym osiągnięciem dyrektywy 2001/97/WE było rozciągnięcie obowiązku ustalenia tożsamości klienta na audytorów, zewnętrznych księgowych, doradców podatkowych, pośredników obrotu nieruchomościami, notariuszy i prawników wykonujących wolne zawody w określonych w dyrektywie sytuacjach, a także pośredników towarów o dużej wartości, gdy płatność jest dokonywana w gotówce i stanowi równowartość 15.000 euro bądź tą kwotę przekracza oraz kasyna. Na skutek wprowadzenia powyższych regulacji troska o zapewnienie zgodności z prawem obrotu gospodarczego w UE spoczywa na zdecydowanie większej liczbie podmiotów, co należy ocenić pozytywnie. Pozyskanie powyższych informacji po uprzednim zidentyfikowaniu klienta w ramach tzw. procedury KYC (ang. know your client) stanowi cenny mechanizm, mogący być źródłem informacji o stricte podatkowym charakterze. Przede wszystkim sama identyfikacja rzeczywistego beneficjenta rachunku bankowego, także w jurysdykcjach anglosaskich, stanowi mechanizm pozwalający w określonych przypadkach przekazywać informacje o rachunkach bankowych odpowiednim organom innych państw. Znaczenie procedury KYC jest tym większe w jurysdykcjach, w których funkcjonuje instytucja powiernictwa, pozwalająca odseparować prawno-handlowego udziałowca spółki od jej rzeczywistego beneficjenta sprawującego pełnię władzy właścicielskiej w sensie ekonomicznym.
