Procedury uproszczone wskazane w prawie celnym wykorzystywane są przy odprawie towarów niewspólnotowych przywożonych na teren Unii Europejskiej. Umożliwiają przedsiębiorcom powstanie oszczędności poprzez szybsze zwolnienie środka transportu oraz skrócenie czasu oczekiwania na wydanie towaru. Dodatkowa zaleta wiąże się z uzyskaniem większej wiarygodności wobec kontrahentów przez przedsiębiorcę który uzyskał odpowiednie pozwolenie organu celnego.
Cechą charakterystyczną tej formy procedury uproszczonej jest cykliczność w odróżnieniu od zgłoszenia niekompletnego stosowanego jedynie jednostkowo.
Formy procedur uproszczonych zostały opisane w art. 253 Rozporządzenia Rady(EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.U.UE L z dnia 19 października 1992 r.)
Zgodnie ze wskazanymi przepisami można wyróżnić trzy formy procedur uproszczonych:
Procedura zgłoszenia niekompletnego polega na złożeniu pisemnego zgłoszenia celnego które nie zawiera niektórych danych lub dokumentów wymaganych przez przepisy prawa celnego. Konieczne jest jednak ścisłe oznaczenie towarów oraz podanie wszelkich danych, które organy celne uznają za niezbędne dla ustalenia tożsamości towarów. Ubieganie się o zgłoszenie niekompletne nie wymaga uzyskania pozwolenia wydanego przez organ celny. Istotą zgłoszenia niekompletnego jest jego niezaplanowanie przez przedsiębiorcę, który zbyt późno zauważył brak odpowiednich danych lub dokumentów. Organ celny wyznacza wtedy termin jednego miesiąca na złożenie zgłoszenia uzupełniającego, które musi zawierać brakujące dane lub dokumenty. Niekompletne zgłoszenie celne może być przyjęte tylko w uzasadnionych przypadkach takich jak ryzyko spowodowania znacznej szkody finansowej wynikającej z niezrealizowania zlecenia w terminie.
Procedura zgłoszenia uproszczonego wymaga podania co najmniej danych niezbędnych do ustalenia tożsamości towarów. Ponadto konieczne jest uzyskania pozwolenia organu celnego, które wydawane jest na wniosek zainteresowanego przedsiębiorcy. Cechą charakterystyczną tej formy procedury uproszczonej jest cykliczność w odróżnieniu od zgłoszenia niekompletnego stosowanego jedynie jednostkowo.
Odprawa uproszczona na miejscu pozwala na objecie towarów daną procedurą celną w pomieszczeniach zainteresowanego przedsiębiorcy lub w innych miejscach wyznaczonych przez organy celne. Stosowanie tej procedury, podobnie jak w przypadku zgłoszenia uproszczonego, wymaga uzyskania pozwolenia wydanego przez organ celny. Miejsce uznane lub wyznaczone przez organ celny pełni rolę oddziału celnego. Funkcjonariusz celny uczestniczy jedynie w kontroli natomiast niezbędne czynności, takie jak poświadczanie dokumentów transportowych, są dokonywane przez upoważnionego pracownika. Przedsiębiorca nie ma obowiązku okazywania towaru w oddziale celnym.
Każda z opisanych procedur uproszczonych może być niezwykle użyteczna. Zgłoszenie niekompletne może być wykorzystane przez przedsiębiorcę który w danym momencie nie posiada niezbędnych dokumentów lub danych a brak czasu uniemożliwia ich uzupełnienie. Procedura zgłoszenia uproszczonego umożliwia wielokrotne i powtarzające się przeprowadzenie odprawy towaru po uprzednim uzyskaniu pozwolenia od organu celnego. Odprawa uproszczona na miejscu sprawia, że przedsiębiorca sam wykonuje niektóre obowiązki do których zobowiązani są funkcjonariusze celni przez co znacząco skraca czas trwania procedury celnej.
