Pracownicze Plany Kapitałowe – nowe obowiązki dla pracodawców 

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny system długoterminowego oszczędzania. Do programu może przystąpić każda osoba zatrudniona, która podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Oszczędności tworzone są wspólnie przez pracowników, pracodawców oraz państwo.

W 2019 r. wchodzi w życie ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK). Obejmie stopniowo:

• od 1 lipca 2019 r. – firmy zatrudniające, co najmniej 250 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r.;

• od 1 stycznia 2020 r. – firmy zatrudniające, co najmniej 50 osób według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r.;

• od 1 lipca 2020 r. – firmy zatrudniające, co najmniej 20 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.;

• od 1 stycznia 2021 r. – pozostałe podmioty, w tym jednostki sektora finansów publicznych.

Zasilanie rachunku

Pracodawca, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą u niego (a w razie jej braku z reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w trybie u niego przyjętym), wybierze instytucję finansową, w której utworzy prywatne rachunki PPK dla pracowników. Rachunki będą zasilane comiesięcznymi wpłatami pracownika i pracodawcy oraz wpłatą powitalną i dopłatami rocznymi od państwa. Wpłaty pracownika oraz pracodawcy będą naliczane procentowo od wysokości wynagrodzenia brutto. Państwo z kolei będzie przekazywać ustalone kwoty – niezależne od dochodów pracownika. Gromadzone na rachunkach środki będą inwestowane w fundusze z uwzględnieniem wieku danego uczestnika PPK – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.

Wpłata powitalna i dopłata roczna

Pracownicy, którzy przez, co najmniej 3 pełne miesiące będą uczestnikami PPK i za te miesiące dokonają wpłat podstawowych otrzymają tzw. wpłatę powitalną (250 zł). Dopłatę roczną (240 zł) otrzymają natomiast wszyscy uczestnicy PPK, (poza pewnymi wyjątkami opisanymi w ustawie) których wpłaty podstawowe i dodatkowe w danym roku wyniosą co najmniej 3,5% 6-krotności minimalnego wynagrodzenia w roku, za który dopłata jest należna. Uczestnicy, których wpłaty podstawowe są niższe niż 2% (osoby o niższych dochodach), muszą zgromadzić, co najmniej 25% powyższej kwoty.

Wypłata z rachunku PPK

Pracownik może w dowolnym momencie dokonać zwrotu środków zgromadzonych w PPK. Składając wniosek o zwrot środków, uczestnik otrzyma zgromadzone przez siebie oszczędności, pomniejszone o:

• podatek od zysków kapitałowych,
• 30% wartości wpłat po stronie pracodawcy - pobrane 30% zapisywane jest pracownikowi, jako jego składka na ubezpieczenie emerytalne w ZUS,
• środki pochodzące z dopłat od Państwa.

Ponadto ustawa przewiduje szczególne sytuacje życiowe, w których zgromadzone oszczędności będzie można wypłacić przed 60 rokiem życia:

• w sytuacji poważnej choroby uczestnika, jego małżonka lub dziecka (do 25% środków, bez obowiązku zwrotu),
• w celu pokrycia wkładu własnego w związku z zaciągnięciem kredytu na budowę domu lub zakup mieszkania, ale tylko dla uczestników przed 45 rokiem życia (do 100 % środków z obowiązkiem zwrotu w ciągu maksymalnie 15 lat).

Podatek od PPK

Wpłaty, które w ramach PPK finansuje pracodawca, stanowią w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód pracownika podlegający opodatkowaniu. Pracodawca będzie zobowiązany potrącić stosowny podatek z wynagrodzenia pracownika.

Dziedziczenie PPK

Po śmierci uczestnika PPK (bez względu na jego wiek) zgromadzone w PPK środki podlegają wypłacie transferowej do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej lub podlegają wypłacie w formie pieniężnej. Uczestnik może wskazać osobę uprawnioną do jego środków, a jeśli tego nie zrobi, środki otrzyma jego spadkobierca (dziedziczenie na zasadach ogólnych).

Jeżeli w chwili śmierci uczestnik PPK pozostawał w związku małżeńskim, instytucja finansowa dokona wypłaty transferowej połowy środków zgromadzonych na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK na rachunek PPK, IKE lub PPE jego małżonka (w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej) albo na jego wniosek wypłaci mu te środki w formie pieniężnej.

Osiągnięcie wieku emerytalnego nie ma związku z możliwością wypłaty środków z PPK czy to przez uczestnika, czy przez osobę uprawnioną. Uczestnik PPK może dokonać wypłaty środków z PPK już po ukończeniu 60 roku życia bez względu na status aktywności zawodowej i płeć.

PPK zostały opracowane po to, aby zwiększyć bezpieczeństwo finansowe Polaków, wpłynąć na rozwój gospodarki, przedsiębiorstw oraz miejsc pracy, a także pomnażać prywatne oszczędności emerytalne pracowników. Czas pokaże jak się sprawdzą na rynku polskim.