Przepisy określające prawa i obowiązki uczestników ruchu drogowego, w tym także użytkowników rowerów reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 1997 Nr 98 poz. 602). Określa ona m. in. to w jakich sytuacjach poruszanie się rowerem po chodniku jest dozwolone, a kiedy zostanie ukarane mandatem. Przed włączeniem się do ruchu drogowego za pomocą roweru, warto zapoznać się z obowiązkami oraz prawami każdego rowerzysty.
W sytuacji, gdy rowerzyście towarzyszy dziecko młodsze niż 10 lat, może on skorzystać z chodnika dla pieszych
Konieczne uprawnienia
Najważniejszą kwestią, która uprawnia nas do poruszania się rowerem po drogach publicznych jest osiągnięcie pełnoletności. Według art. 8 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. 1971 Nr 12 poz. 114)osoby, które ukończyły 17 lat i poruszają się po drogach publicznych narażone są na otrzymanie mandatu. Ustawodawca przewidział sytuację, w której osoby niepełnoletnie także mogą uzyskać prawo do poruszania się rowerem. W tym celu osoba niepełnoletnia musi posiadać odpowiednie uprawnienia. W przypadku osób niepełnoletnich uprawnienia do prowadzenia roweru nabywa się wraz ze zdaniem egzaminu na kartę rowerową lub uzyskaniem prawa jazdy kategorii AM lub A1. Warto wspomnieć, iż zgodnie z ww. art. 8 Kodeksu wykroczeń odpowiedzialność za popełnienie czynu zabronionego ponosi osoba, która ukończyła 17 lat. Zatem w przypadku osób, które nie skończyły 17 lat, a dopuszczą się wykroczenia drogowego, za ich czyn odpowiedzialność ponoszą prawni opiekunowie.
Jazda tylko po miejscach dozwolonych
Kolejnym obowiązkiem każdego rowerzysty jest obowiązek korzystania z drogi rowerowej lub przeznaczonego dla rowerów pasa ruchu. Droga rowerowa oraz pas rowerowy powinny być wyznaczone dla kierunku, w którym rowerzysta zamierza się poruszać lub w którym zamierza skręcić. W przypadku braku właściwej drogi dla rowerów lub przeznaczonego dla rowerów pasa ruchu, rowerzysta ma prawo do skorzystania z jezdni. W sytuacji, gdy rowerzyście towarzyszy dziecko młodsze niż 10 lat, może on skorzystać z chodnika dla pieszych. Inna sytuacja, w której jazda po chodniku jest dozwolona, to taka, w której rowerzysta musiałby znajdować się na drodze, na której dopuszczalna prędkość poruszania się, przekracza 50 km/h i nie ma na niej wyznaczonego pasa ruchu dla rowerzystów. Rowerzysta, także ma prawo do skorzystania z chodnika w momencie, gdy na jezdni panują złe warunki atmosferyczne. Należy mieć na uwadze, iż nieuzasadnione poruszanie się rowerem po chodniku grozi mandatem w wysokości 50 zł. Każdy rowerzysta musi pamiętać iż zabroniony jest także przejazd rowerem po przejściu dla pieszych.
Wykroczenia rowerzysty
Najbardziej kontrowersyjnym wykroczeniem rowerzysty jest jazda po alkoholu. Za czyn ten co prawda nie stracimy już prawa jazdy, ale w dalszym ciągu możemy zostać za niego karani zakazem prowadzenia pojazdów innych niż te, do których prowadzenia niezbędne jest prawo jazdy. Osoba przyłapana na jeździe rowerem w stanie po użyciu alkoholu podlega karze aresztu do 14 dni albo karze grzywny. Natomiast rowerzysta poruszający się w stanie nietrzeźwości podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
Wykroczeniem będzie także brak odpowiedniego wyposażenia roweru. Rower powinien posiadać:
-
co najmniej jedno światło przedniebiałe lub żółte świecące ciągłym, lub migającym światłem - czyli np. lampka przednia na baterie, akumulatory lub dynamo,
-
co najmniej jednoświatło tylneczerwone, odblaskowe
-
co najmniej jednoświatło tylneświecące ciągłym, lub migającym światłem,
-
co najmniej w jeden skutecznie działający hamulec,
-
dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczyo nieprzeraźliwym dźwięku,
-
kierunkowskazy– jeśli tylko w przypadku kiedy konstrukcja roweru lub wózka rowerowego uniemożliwia sygnalizowanie zamiaru skrętu ręką.
Podczas jazdy rowerem zabronione jest także:
-
Czepianie się innych pojazdów podczas jazdy rowerem,
-
Nieopuszczenie przez kierującego rowerem śluzy rowerowej, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku,
-
Naruszenie przez kierującego rowerem obowiązku przewożenia dziecka do lat 7 na dodatkowym siodełku,
-
Nieustąpienie miejsca pieszym przez kierującego rowerem korzystającego z drogi dla rowerów i pieszych,
-
Korzystanie z telefonu komórkowego wymagającego trzymania słuchawki podczas jazdy,
-
Jazda rowerem obok innego uczestnika ruchu utrudniająca poruszanie się innym uczestnikom ruchu,
Kierujący rowerem ma natomiast prawo wyprzedzać inne niż rowerpowoli jadące pojazdy z ich prawej strony.
Wraz z nadejściem sezonu letniego Polacy coraz częściej wybierają się rowerem do pracy. Jazda rowerem to także popularna forma aktywnego spędzania czasu wolnego. Wskazuje na to m. in. liczba zarejestrowanych użytkowników warszawskich rowerów miejskich, która przekroczyła już pół miliona osób. Ze statystyk możemy dowiedzieć się również, że wzrasta liczba przejechanych kilometrów przy użyciu rowerów miejskich. Wyżej wspomniane prawa i obowiązki obowiązują wszystkich rowerzystów, niezależnie od tego czy poruszają się oni na własnym czy wypożyczonym rowerze.