Nowelizacja prawa budowlanego

W dniu 13 lutego 2020 r. Sejm uchwalił ustawę nowelizującą prawo budowlane, następnie 3 marca 2020 r. ustawa została podpisana przez Prezydenta RP. Ustawa wejdzie w życie 3 sierpnia 2020 r.

Uproszczone postępowanie legalizacyjne

Zgodnie z nowymi przepisami prawa budowlanego samowole budowlane, których budowa została zakończona ponad 20 lat temu bez zgłoszenia czy pozwolenia na budowę, będą mogły zostać zalegalizowane, w nowej prostej oraz bezpłatnej procedurze legalizacyjnej. Dotychczas z legalizacji obiektów budowlanych wzniesionych bez przewidzianego prawem pozwolenia mogli skorzystać jedynie ci inwestorzy, którzy byli w stanie wykazać, że ich inwestycja jest zgodna z planem zagospodarowania przestrzennego lub z warunkami zabudowy. Z uproszczonej procedury legalizacyjnej zostały wyłączone obiekty budowlane, w stosunku do których została wydana decyzja o nakazie rozbiórki przed dniem wejścia w życie nowelizacji. W uproszczonym postępowaniu legalizacyjnym organ nadzoru budowlanego zbada czy stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia życia i zdrowia. Podmioty, które będą chciały skorzystać z uproszczonej procedury legalizacyjnej będą musiały przedłożyć dokumenty legalizacyjne tj.:

• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
• geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego;
• ekspertyza techniczna, sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazująca, czy stan techniczny obiektu budowlanego:
  • nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz
  • pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.

Rozwiązanie to ma skrócić czas wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę lub przyjęcie zgłoszenia wraz z projektem. Zdaniem autorów ustawy wprowadzenie uproszczonej legalizacyjnej powinno skłonić właścicieli samowoli budowlanych do skorzystania z tej procedury, a przez to ograniczy ryzyko jakie wiąże się z budynkami tego typu. Organ nadzoru budowlanego będzie mógł zbadać stan techniczny budowli, o której dotychczas nie wiedział. Nowelizacja racjonalizuje i upraszcza procedurę poprzez likwidację wymogu występowania o upoważnienie do ministra w toku procedury udzielenia zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych, w przypadku inwestycji dotyczących budynków. Średni czas uzyskania takiego upoważnienia zajmuje ok. 1,5-2 miesięcy. To organ administracji architektoniczno-budowlanej decyduje ostatecznie o udzieleniu bądź odmowie udzielenia odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych.

Wymóg składania projektu technicznego organowi nadzoru budowlanego

Po wejściu w życie nowelizacji, występując z wnioskiem o pozwolenie na budowę, obok projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, będzie trzeba dołączyć również projekt techniczny, który de facto jest częścią projektu architektoniczno-budowlanego przekazywanego kierownikowi budowy. Dotychczas nie był on składany organowi nadzoru budowlanego. Projekt techniczny obejmuje m.in.: opis konstrukcji obiektów wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych, charakterystykę energetyczną – w przypadku budynków, projektowane niezbędne rozwiązania techniczne oraz materiałowe, czy dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych. Zmianie ulegnie również liczba składanych do wniosku o pozwolenie na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych egzemplarzy projektu budowlanego, dotychczasowo były to 4 egzemplarze po nowelizacji już tylko 3.

Nowelizacja wykazu obiektów zwolnionych z uzyskania pozwolenia na budowę

Wraz z nowelizacją zmianie ulegnie wykaz obiektów zwolnionych z uzyskania pozwolenia na budowę. Zwolnienie obejmie takie obiekty jak bankomaty, biletomaty, wpłatomaty, automaty sprzedające, automaty przechowujące przesyłki lub automaty służące do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 m włącznie. Dodatkowo nowelizacja znosi obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę w przypadku instalacji gazowych wewnętrznych i zewnętrznych na budynku, stacji regazyfikacji LNG o poj. zbiornika do 10 m3, przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy do 35 m2, obiekty małej architektury w przestrzeni publicznej , czy stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m położonych w całości na gruntach rolnych.

Wprowadzenie pięcioletniego terminu dla stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie

Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie pięcioletniego terminu dla stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Dotychczas zdarzały się przypadki, że w stosunku do budynków, które zostały wybudowane wiele lat temu stwierdzano nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę tego budynku. Wprowadzenie pięcioletniego terminu niewątpliwie wpłynie korzystnie na nie tylko obrót nieruchomościami, ale na szeroko pojętą pewność prawa. Nowelizacja wprowadza katalog zamknięty obejmujących roboty budowlane, dla których ustanowienie kierownika budowy oraz inspektora nadzoru budowlanego jest obligatoryjne.

Wymóg dostarczania ekspertyzy rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych

Nowe przepisy wprowadzają dodatkowe zabezpieczenia w przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, polegającej na podjęciu lub zaniechaniu w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki bezpieczeństwa pożarowego. Do zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego należy dodatkowo dołączyć ekspertyzę rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Regulacja ta ma na celu między innymi zapobiegać podobnym sytuacjom, jaka miała miejsce w koszalińskim escape roomie, w którym to w wyniku pożaru zginęło 5 nastolatek.

Przyjętą przez Sejm nowelizację należy ocenić dobrze. Wygląda na to, że przepisu prawa budowlanego zostały uproszczone, wprowadzono szereg ułatwień i włączeń spod obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Nowelizacja powinna przyczynić się do przyśpieszenia procesu inwestycyjnego.

Ustawa wejdzie w życie z pewnymi wyjątkami po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Zmiany nieobjęte wspomnianą nowelizacją, wprowadzone w ostatnim czasie tarczą antykryzysową, nie zostały ujęte w niniejszym artykule, dlatego odsyłam do naszego poradnika antykryzysowego, który kompleksowo prezentuje pakiet pomocowy przyjęty przez Sejm.

www.russellbedford.pl/images/pdf/poradnik-antykryzysowy.pdf