Dokument jest podsumowaniem dotychczasowych działań pracującej od lutego komisji. Jej celem jest wypracowanie propozycji reformy przepisów prawa w zakresie nadzoru właścicielskiego, a w szczególności przedstawienie rekomendacji w zakresie wprowadzenia prawa koncernowego, zwiększenia efektywności rad nadzorczych oraz wypracowanie innych rekomendacji w zakresie reformy prawa handlowego. Kodeks spółek handlowych powstał w 2000 roku i przez minione dwie dekady nie był unowocześniany i reformowany w wielu obszarach. Polska gospodarka z kolei przeszła w tym czasie ogromną transformację. Dzięki działaniom Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego ustawa zostanie dostosowana do obecnych realiów.
Cztery zespoły eksperckie
W ramach prac Komisji działającej przy MAP powołano specjalne zespoły eksperckie, których zadaniem było przedstawienie propozycji nowelizacji Kodeksu oraz innych obszarów prawa handlowego. W zespołach eksperckich znaleźli się najwybitniejsi przedstawiciele środowisk prawniczych oraz uniwersyteckich, a także przedstawiciele spółek prywatnych i Skarbu Państwa. Przewodniczącym Komisji został wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin a jego zastępcą pełnomocnik rządu ds. reformy nadzoru właścicielskiego nad spółkami skarbu państwa, wiceminister aktywów państwowych Janusz Kowalski.
Nad projektem pracowały cztery różne zespoły specjalistów:
- ds. reformy prawa handlowego pod przewodnictwem dr. hab. Piotra Piniora (prof. UŚ)
- ds. zwiększenia efektywności rad nadzorczych pod przewodnictwem dr. Radosława Kwaśnickiego
- ds. prawa koncernowego pod przewodnictwem prof. dr. hab. Andrzeja Szumańskiego (prof. UJ)
- konsultacyjnego pod przewodnictwem dr. hab. Mirosława Pawełczyka (prof. UŚ) – który aktywnie wspierał wszystkie pracujące nad projektami grupy eksperckie.
Proponowane zmiany
W przedstawionym do konsultacji projekcie na szczególną uwagę zasługuje propozycja wprowadzenia – prawa grup spółek, zwanego również prawem holdingowym. To rozwiązanie nieistniejące do tej pory w polskim systemie prawnym. Opracowana przy udziale profesora Andrzeja Szumańskiego nowelizacja reguluje kwestie grup spółek. Dzięki proponowanym zmianom spółka dominująca będzie mogła wydawać pozostałym spółkom z grupy wiążące polecenia w celu realizacji wspólnej strategii. Zmiany legislacyjne obejmą również szerokorozumiane prawo handlowe.
Proponowane przepisy zakładają m.in. precyzyjne określenie sposobu obliczania długości kadencji członków zarządów i rad nadzorczych. Wprowadza także do polskiego ustawodawstwa zasadę Business Judgement Rule (zasada biznesowej oceny sytuacji) oraz określa podstawowe obowiązki członków organów. Kluczową kwestią opracowanej reformy jest sposób funkcjonowania rad nadzorczych. Konsultowane propozycje definiują również m.in. katalog informacji, które zarząd będzie zobowiązany regularnie przekazywać radzie nadzorczej. Ta z kolei zostanie wyposażona w możliwość samodzielnego (tzn. bez udziału zarządu) wyboru i zatrudnienia podmiotu zewnętrznego – tzw. doradcy rady nadzorczej – który posiada wiedzę i kwalifikacje niezbędne do zbadania określonych zagadnień dotyczących funkcjonowania spółki, w tym stanu jej majątku (w zakresie dopuszczonym przez wspólników).
- Rozwiązania, które przedstawiamy są efektem prac zespołów eksperckich, w których uczestniczyli nie tylko wybitni prawnicy, ale też przedstawiciele środowisk biznesowych. Konsultacje społeczne są tym czasem, w którym w nasze praca może włączyć się każda osoba zainteresowana projektem, przedstawiając swoją perspektywę czy pomysły jak ulepszyć projekt. Za wszystkie taki głosy będziemy wdzięczni, ponieważ zależy nam na stworzeniu dobrego prawa, które wzmocni Polską gospodarkę z korzyścią dla nas wszystkich - mówi Janusz Kowalski, wiceminister aktywów państwowych, pełnomocnik rządu ds. reformy nadzoru właścicielskiego nad spółkami skarbu państwa.
Konsultacje potrwają do 19 września 2020 r.
