Naczelnik urzędu skarbowego prowadził postępowania w sprawie orzeczenia solidarnej odpowiedzialności członków zarządu i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, za jej zaległości podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych i podatku od towarów i usług. Decyzje w sprawie tych podatków zostały zaskarżone do sądów administracyjnych, które je oddaliły, więc spółka wniosła skargi kasacyjne. Jeden z członków zarządu wniósł o zawieszenia postępowania w sprawie orzeczenia solidarnej odpowiedzialności do czasu rozpoznania skarg kasacyjnych przez Naczelny Sąd Administracyjny. Naczelnik jednak odmówił. Jego rozstrzygnięcie zostało utrzymane w mocy przez dyrektora izby administracji skarbowej. Członek zarządu nie poddał się i złożył skargę.
Skarga kasacyjna nie należy do zagadnień wstępnych
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który wskazał, że zgodnie z art. 201 par. 1 pkt 2 ordynacji podatkowej, organ zawiesza postępowanie, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Jednakże nie można za nie uznać wniesienia skargi kasacyjnej. To, że wynik innego postępowania może mieć wpływ na losy sprawy administracyjnej, nie daje jeszcze podstaw do jej zawieszenia, ponieważ możliwe było jej rozpatrzenie i wydanie decyzji. WSA podkreślił, że ewentualne uchylenie decyzji podatkowych przez NSA może być traktowane jako podstawa do wznowienia postępowania o orzeczeniu solidarnej odpowiedzialności członka zarządu. Mając powyższe na uwadze, oddalono skargę. Nie zakończyło to jednak sądowej batalii, ponieważ członek zarządu wniósł skargę kasacyjną.
Wątpliwości dotyczące wszczęcia postępowania
Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że zgodnie z art. 239e ordynacji podatkowej, decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba że wstrzymano jej wykonanie. Wydanie i doręczenie spółce decyzji określających wysokość zobowiązań podatkowych nie było kwestionowane. Podatnik nie zapłacił, więc powstała zaległość. Tym samym można było wszcząć postępowanie w sprawie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej za zobowiązania spółki. Natomiast wniesienie skargi albo skargi kasacyjnej nie jest zagadnieniem wstępnym, ponieważ samo stwierdzenie, że wynik innego postępowania może mieć wpływ na losy sprawy administracyjnej, nie daje jeszcze podstaw do jej zawieszenia.
Potwierdzenie legalności decyzji nie jest konieczne
Sąd podkreślił, że wolą ustawodawcy było prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich na podstawie, ostatecznej w administracyjnym toku instancji, decyzji wymiarowej. Nie ma więc konieczności, aby jej legalność została potwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego. Dlatego też możliwość zawieszenia postępowania w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich z powodu wniesienia skargi albo skargi kasacyjnej na decyzję wymiarową, możliwe byłaby jedynie wtedy, gdyby konkretny przepis prawa przewidywał taką możliwość. Mając powyższe na uwadze, NSA oddalił skargę kasacyjną.
Wyrok NSA z 16 grudnia 2020 r., sygn. akt II FSK 2244/18
Autor: Bartosz Nawrot
Konsultant ds. prawnych, związany z kancelarią Russell Bedford Poland od 2018 roku.
