Podwyżki stóp procentowych spowodowały znaczny wzrost rat kredytów, w tym hipotecznych. Obecnie referencyjna stopa procentowa NBP wynosi 6,5 procent. W wielu przypadkach ten wzrost spowodował niemal dwukrotny wzrost spłacanych rat kredytowych, co budziło ogromne niezadowolenie w społeczeństwie. Z tego względu w kwietniu b.r. rząd ogłosił plan pomocy dla kredytobiorców, a dnia 14 lipca 2022 r.
Aby zawiesić spłatę raty w sierpniu b.r. czasu nie zostało już wiele, ponieważ wówczas wniosek należy złożyć do końca lipca, o ile płatność raty przypada na pierwszego dnia sierpnia, co jest częstą praktyką.
Ustawa ta budzi spore kontrowersje zarówno wśród samych kredytobiorców, jak i ekspertów. Nie ulega wątpliwościom, że regulacje w niej zawarte mocno uderzą w sektor bankowy. Z opinii analityków wynika, że banki najprawdopodobniej znajdą sposób, aby przynajmniej część kosztów przerzucić na klientów.
Przepisy ustawy wejdą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Aby zawiesić spłatę raty w sierpniu b.r. czasu nie zostało już wiele, ponieważ wówczas wniosek należy złożyć do końca lipca, o ile płatność raty przypada na pierwszego dnia sierpnia, co jest częstą praktyką. Jeżeli ktoś nie zdąży złożyć wniosku o zawieszenie spłaty raty kredytu za sierpień b.r., to jeden z przysługujących łącznie ośmiu miesięcy zawieszenia spłaty kredytu może przepaść. Ustawa umożliwia skorzystanie z uprawnienia do zawieszenia spłaty kredytu w konkretnych i określonych przedziałach czasowych, a nie w wymiarze ośmiu miesięcy w okresie dwóch lat w dowolnym wybranym przez konsumenta momencie. Na wniosek konsumenta bank zawiesi spłatę kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej w okresie od 1 sierpnia 2022 r. do 30 września 2022 r. w wymiarze dwóch miesięcy i od 1 października 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. również w wymiarze dwóch miesięcy. Natomiast w okresie od 1 stycznia 2023 r. w wymiarze miesiąca w każdym kwartale do 31 grudnia 2023 r.
Zawieszenie spłaty kredytu będzie przysługiwało konsumentowi tylko w stosunku do jednej umowy kredytowej zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Aby skorzystać z dobrodziejstwa wakacji kredytowych, należy złożyć wniosek o zawieszenie spłaty kredytu w postaci papierowej lub elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Spłata kredytu zostanie zawieszona już z dniem doręczenia tego wniosku do banku, natomiast bank będzie zobowiązany do potwierdzenia w terminie 21 dni od dnia doręczenia przedmiotowego wniosku, jednak brak potwierdzenia nie wpłynie na rozpoczęcie zawieszenia spłaty kredytu.
Okres zawieszenia spłaty kredytu nie będzie wliczał się do okresu kredytowania. Okres kredytowania oraz terminy przewidziane w umowie kredytowej ulegną przedłużeniu o okres zawieszenia spłaty kredytu. W okresie zawieszenia spłaty kredytu nie będą naliczane odsetki ani pobierane żadne opłaty poza opłatami z tytułu ubezpieczeń powiązanych z umową.
Możliwość zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego będzie miała zastosowanie do umów zawartych przed dniem 1 lipca 2022 r., w tym również do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, jeżeli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.
Poza wakacjami kredytowymi ustawa zakłada także wzrost środków przeznaczonych na dopłaty z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Do końca roku banki mają wpłacić na ten fundusz 1,4 mld zł. Ponadto w przepisach ustawy przewidziane zostały prace nad wprowadzeniem zamiennika wskaźnika WIBOR. Zamiana wskaźnika WIBOR na inny ma zostać wypracowana w trybie konsultacji z bankami.
Rozwiązania zawarte w ustawie mają pomóc kredytobiorcom w spłacie kredytów, których raty ostatnio gwałtownie wzrosły. Koszt jednak będzie ogromny, a zapłacą za to wszyscy, nie tylko banki.\
Autor: Konstancja Sawecka, radca prawny
