languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/Baza wiedzy/Zmiany w prawie/Nadużywanie tymczasowego aresztowania w Polsce
środa, 24 sierpień 2022 09:48

Nadużywanie tymczasowego aresztowania w Polsce

„Nadużywanie tymczasowego aresztowania pogwałca prawa podstawowe i generuje ogromne koszty społeczne. Każdy z nas może zostać pokrzywdzony przez wadliwie funkcjonujący system sprawiedliwości karnej” – alarmuje Warsaw Enterprise Institute.

W raporcie „Bez wyroku, bez procesu, bez aktu oskarżenia” eksperci z instytutu Warsaw Enterprise Institute podsumowują sposób funkcjonowania tymczasowego aresztowania w Polsce. Jak się okazuje, jest ono mocno nadużywane.

Niepokojące statystki

W okresie od 2009 r. do 2015 r. odnotowano znaczny spadek liczby osób przebywających w aresztach śledczych – w 2009 r. liczba ta wyniosła 9460, a w 2015 r. – 4160. Tendencja spadkowa nie utrzymała się. Pod koniec 2021 r. tymczasowo zatrzymanych było już 11 908 osób.

Wzrasta liczba osób tymczasowo aresztowanych w stosunku do skazanych. W 2015 r. skazane zostały 65 664 osoby, a osadzone w aresztach śledczych – 4 162 osoby. W 2021 r. skazanych zostało 61 648 osób, a tymczasowo aresztowanych – aż 8 707 osób. W 2021 r. w Polsce osadzonych w areszcie śledczym było ponad dwa razy więcej niż w 2015 r.

Od lat skuteczność prokuratorskich wniosków o zastosowanie tymczasowego aresztowania utrzymuje się na poziomie ok. 90 proc.

Drastycznie spada liczba uwzględnionych zażaleń dotyczących tymczasowego aresztowania. W 2014 r. zostało uwzględnione 716 spośród 5250 zażaleń, czyli 13,6 proc. wszystkich zażaleń. W 2021 r. sądy przychyliły się do 141 spośród 5 768 wniesionych zażaleń, co stanowi zaledwie 2,4 proc. ogółu zażaleń.

Posiedzenia aresztowe w przeważającej większości to czysta formalność, po której zasądzane są 3 miesiące tymczasowego aresztowania. W trakcie tych 3 miesięcy prokuratura powinna zbierać dowody, jednak bardzo często nic się nie dzieje. Sądy nie weryfikują czy prokuratorzy wykonali czynności, automatycznie przedłużając okres tymczasowego aresztowania o kolejne miesiące.

W rezultacie, długość tymczasowego aresztowania jest w Polsce problemem od lat, potwierdzonym w wielu wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz).

Rekomendacje Warsaw Enterprise Institute.

Eksperci podpowiadają, jak można rozwiązać problem.

  1. Wprowadzić prawne limity dla maksymalnego czasu trwania tymczasowego aresztowania na wzór Francji czy Holandii.
  2. Zastosować kryterium wagi przewinienia. Tymczasowe aresztowanie powinno być stosowane wyłącznie w przypadkach ciężkich przestępstw z użyciem przemocy.
  3. Traktować zwolnienie za poręczeniem jako domniemane, a areszt jako konieczność.
  4. Zreformować wytyczne dla organów ścigania w taki sposób, by na etapie postępowania przygotowawczego do[1]myślnie stosowały nieizolacyjnie środki zapobiegawcze.
  5. Stosować orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w których znajduje się wiele szczegółowych gwarancji dla osób tymczasowo aresztowanych.

 

 

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi