piątek, 17 luty 2023 10:55

Banki nie otrzymają wynagrodzenia za udostępnienie kapitału – opinia rzecznika generalnego TSUE

Źródło: freepik

Na tę opinię czekali wszyscy zainteresowani tematem sporów związanych z kredytami frankowymi. 16 lutego br rzecznik generalny wydał opinię w sprawie C-520/21, w której jednoznacznie opowiedział się po stronie kredytobiorców. Rzecznik stwierdził bowiem, że po uznaniu umowy kredytu hipotecznego za nieważna bank nie ma prawa dochodzić od nich roszczeń wykraczających poza zwrot świadczeń pieniężnych. Zatem wobec uznania umowy kredytowej jako nieważnej od początku, bank może domagać się jedynie zwrotu kapitału kredytu (kwota wypłacona kredytobiorcy) oraz odsetek ustawowych od tej kwoty za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, a nie może domagać się dodatkowych świadczeń tj. jak wynagrodzenia za korzystanie z udostępnionego kapitału.

Zdaniem bowiem rzecznika generalnego skoro uznano umowę kredytu hipotecznego za nieważną gdyż bank zamieścił w niej nieuczciwe warunki to taki przedsiębiorca (bank) nie może czerpać korzyści gospodarczych ze swojego bezprawnego działania. Dodatkowo brak byłoby „zachęty” dla banków aby nie stosować nieuczciwych warunków w umowach kredytu jeśli, pomimo uznania takiej umowy za nieważną, bank i tak mógłby pobrać od konsumenta rynkowe wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu. Jak słusznie zauważa rzecznik generalny mogłoby się nawet okazać, że jest to dla banku opłacalne.

Wobec powyższego rzecznik uznaje, iż uprawnienia do dochodzenia roszczeń wykraczających poza zwrot świadczeń pieniężnych w zgodzie z dyrektywą 93/13 mogą przysługiwać jedynie konsumentom. Następnie to sądy krajowe w oparciu o prawo krajowe będą decydować czy faktycznie konsument w swojej sprawie może dochodzić takiego roszczenia.

Co prawda opinia nie stanowi jeszcze wyroku jednak zazwyczaj wyroki jakie zapadają przez TSUE są w zgodzie z opiniami rzecznika wydanymi w sprawie.

Aktualnie niektóre banki wytaczają bądź to powództwa przeciwko kredytobiorcom bądź wzywają ich do zapłaty kwot zawierających dodatkowe wynagrodzenia jako wynagrodzenia z kapitału. Co prawda banki formułując swoje żądania czasami twierdzą, że dochodzą wynagrodzenia za korzystanie z kapitału innymi razy ma to być odszkodowania, zwrot kosztów czy też waloryzacja świadczenia. Niezależnie od tego jak bank nazwie dochodzoną przez siebie kwotę będzie ona stanowiła roszczenie wykraczające poza zwrot świadczeń pieniężnych. Wobec czego jeśli Trybunał potwierdzi wyrokiem stanowisko wyrażone przez rzecznika generalnego takie powództwa powinny podlegać oddaleniu. Wyrok w tej sprawie ma zapaść jesienią.

W przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących kredytów frankowych zapraszam do kontaktu.

Monika Pindziak-Dutkiewicz

Radca prawny

Russell Bedford biuro w Katowicach

T: 533 339 890

M: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.