W ostatnim czasie dostaliśmy dwie interpretacje podatkowe Dyrektora KIS, które odnoszą się do zakupu aparatu słuchowego i możliwości zaliczenia go w koszty. Wynika z nich, że wydatki osobiste mogą być wliczone w koszty, o ile nie służą ochronie zdrowia i poprawy jakości życia, bo tego typu wydatki, np. okulary korekcyjne, należą do wydatków o charakterze osobistym i będą poniesione niezależnie od prowadzonej działalności.
Aparat słuchowy na potrzeby polepszenia jakości pracy może zostać ujęty w koszty
W pierwszej ze spraw interpretacja indywidualna z 29 czerwca 2020 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.323.2020.2.AA prowadzący działalność to psycholog i psychoterapeuta. Prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług psychologicznych. Rodzaj prowadzonej przez wnioskodawcę działalności wymaga wyższego poziomu słyszalności, ponieważ jest to praca indywidualna i grupowa z pacjentami z zaburzeniami lękowymi i nerwicowymi (np. afonia), z osobami z bardzo cichym głosem. Aby móc lepiej wykonywać swój zawód, wnioskodawca potrzebuje aparatu słuchowego, przy czym z uwagi na brak znacznego ubytku słuchu nie przysługuje mu żadna ulga na aparat, a jego zakup nie jest dla niego konieczny do codziennego funkcjonowania. Brak lepszego poziomu słyszalności powoduje znaczne ograniczenie możliwości zarobkowych wnioskodawcy.
Jak zaznaczył Fiskus, Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.): kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23., przy czym wskazane przez wnioskodawcę wydatki nie zostały wprost wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2017 r. sygn. II FSK 3526/16: Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum. Zatem, mając na uwadze treść art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy wskazać, że poniesienie wskazanych we wniosku wydatków na aparat słuchowy, który jest konieczny w trakcie wykonywania zawodu i stanowi niezbędny element kompleksowego wykonania usługi będącej przedmiotem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności i wydatek ten obiektywnie może w efekcie końcowym przełożyć się na uzyskanie dochodu, będzie stanowić koszt podatkowy. Reasumując – wydatki ponoszone przez wnioskodawcę na zakup aparatu słuchowego, który jest niezbędny dla prawidłowego świadczenia usług psychologicznych oraz jest ponoszony w celu uzyskiwania przychodów z tytułu świadczenia tych usług zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie stanowić koszt uzyskania przychodów.
Nie ujmie w koszty aparatu słuchowego prowadzący działalność z wadą słuchu
Kolejna interpretacja w tym zakresie pojawiła się 13 listopada 2020 r. (Interpretacja indywidualna z 13 listopada 2020 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.592.2020.2.KR - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej) We wniosku o interpretację przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe. Wnioskodawca prowadzi własną działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Wykonuje zawód inżyniera budowlanego, pełniąc funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego na kilku budowach. Praca wnioskodawcy polega na bezpośrednim uczestniczeniu w naradach koordynacyjnych. Podczas pracy na budowie, w trakcie wznoszenia obiektów, wymagana jest szczególna ostrożność. Przepisy BHP nakazują stosowanie różnych sygnałów ostrzegawczych, zarówno wizualnych jak i dźwiękowych. wnioskodawca uczestniczy także w różnych naradach koordynacyjnych, gdzie precyzyjnie omawiane są różne aspekty i problemy występujące podczas wznoszenia obiektów budowlanych. Podczas narady wnioskodawca musi w pełni zrozumieć przedstawiane przez wykonawców zaistniałe sytuacje problemowe, aby móc je skutecznie rozwiązywać. Sytuacje te są omawiane, dyskutowane są różne sposoby ich efektywnego załatwienia. Ze względu na pogłębiającą się wadę słuchu, w związku z wykonywaną pracą, dla wnioskodawcy niezbędne jest zastosowanie aparatu słuchowego. Aparat słuchowy będzie umożliwiał prawidłowe pełnienie funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego. Korzystanie z aparatu będzie umożliwiać prawidłowe komunikowanie się z otoczeniem, a także spowoduje, że wnioskodawca będzie słyszał lepiej co się do niego mówi. Próbne korzystanie z aparatu słuchowego wykazało, że wnioskodawca bez przeszkód mógł rozmawiać z jedną lub kilkoma osobami na raz. Wnioskodawca wskazał, że brak takiego aparatu uniemożliwi mu wykonywanie zawodu oraz bardzo ograniczy jego działalność przy sprawowaniu funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego.
Podobna zdaje się sytuacja różni się tu tym, że prowadzący działalność inspektor budowlany ma już stwierdzoną wadę słuchu. Odnosząc powyżej wymienione przepisy do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego Fiskus stwierdził, że wydatek na zakup aparatu słuchowego ma na celu ochronę zdrowia i poprawę jakości życia wnioskodawcy. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji istnienia wady słuchu, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do poczynienia zakupu aparatu słuchowego niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Zakup aparatu słuchowego stanowi spełnienie potrzeb osoby z upośledzeniem słuchu, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą. Nie sposób również twierdzić, że aparat słuchowy jest niezbędny wyłącznie dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawcy, bowiem doświadczenie życiowe wskazuje, iż urządzenia te nie są wykorzystywane wyłącznie w pracy zawodowej, a i w życiu osobistym. Pomimo zatem wskazania, iż zakup aparatu słuchowego jest niezbędny przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez wnioskodawcę, powyższy zakup jest uwarunkowany stanem zdrowia, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym, niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej i jako taki nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu prowadzonej przez wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. Reasumując, do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej nie można zaliczyć wydatków osobistych podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, tj. m.in. takich, których poniesienie spowodowane jest wyłącznie stanem jego zdrowia. Podstawowym celem poniesienia takich wydatków jest bowiem poprawa stanu zdrowia bądź jakości życia podatnika, a nie osiągnięcie przychodu.
