Wpływ oddania nieważnego głosu na ważność uchwały organu spółki

Nieważne głosy to np.:

• głosy, które złożone zostały przez osoby nieuprawnione, tj. przez osoby, które nie są wspólnikami/akcjonariuszami, bądź oddane przez pełnomocników wspólników legitymujących się wadliwym pełnomocnictwem,

• głosy złożone przez wspólnika, który w danej sprawie nie mógł tego prawa wykonywać (np. w przypadkach określonych w art. 142 §4 k.s.h., art. 244 k.s.h., art. 413 k.s.h.),

• głosy złożone w inny sposób niż przyjęto podczas głosowania z mocy prawa lub umowy (statutu) spółki, np. jawnie zamiast tajnie (art. 247 §2 k.s.h. i art. 420 §2 k.s.h.). 

Wskazać należy, że głosy nieważne, które oddane zostały podczas głosowania organu spółki kapitałowej, tj.: zgromadzenia wspólników, walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej czy też zarządu, nie są głosami oddanymi w rozumieniu art. 4 par. 1 pkt 9 k.s.h. Zgodnie z powołanym przepisem głosy to głosy "za", "przeciw" lub "wstrzymujące się" oddane podczas głosowania w sposób zgodny z ustawą, umową albo statutem spółki. Z powyższego wysnuć należy wniosek, że głosów nieważnych (nie oddanych) w ogóle nie powinno się brać się pod uwagę przy liczeniu głosów. Jednak kodeks spółek handlowych nie reguluje w sposób jednoznaczny kwestii wpływu nieważnych głosów na ważność uchwały.

Przy rozstrzyganiu przedmiotowego zagadnienia istotny wydaje się być art. 6 par. 3 k.s.h., który stanowi, że uchwała zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, podjęta z naruszeniem wymogów wskazanych w art. 6 par. 1 k.s.h. (brak dokonania określonych tam obowiązków informacyjnych) jest ważna, jeżeli spełnia wymóg większości głosów, bez uwzględnienia głosów nieważnych. Przepis ten wydaje się ilustrować ogólną zasadę, którą można odnieść do wszystkich pozostałych przypadków wpływu głosu nieważnego na ważność uchwały organu spółki kapitałowej. Zasadę tę wywodzi się z istoty głosu nieważnego jako głosu nieoddanego, a więc takiego głosu, którego się w ogóle nie bierze pod uwagę przy liczeniu głosów.

W tym miejscu wskazać również należy, że zgodnie z kodeksem spółek handlowych bezwzględną większość głosów ustala się biorąc pod uwagę głosy ważnie oddane, czyli głosy "za", "przeciw" lub "wstrzymujące się", oddane podczas głosowania w sposób zgodny z ustawą, umową albo statutem spółki. Zatem w procesie liczenia głosów co do zasady zliczaniu podlegają wszystkie oddane głosy, czyli zarówno głosy „za”, głosy „przeciw”, jak i głosy „wstrzymujące się”. Aby uchwała podjęta została bezwzględną większością głosów, głosów „za” musi być więcej niż głosów „przeciw” i „wstrzymujących się” razem wziętych. Nie jest natomiast głosem oddanym, głos złożony wadliwie, z punktu widzenia formalnego, albo złożony przez osobę nieuprawnioną, czy też głos w ogóle niezłożony. Wzięcie udziału w głosowaniu i oddanie ważnego głosu „wstrzymującego się” powoduje przy liczeniu wszystkich oddanych głosów, liczenie także tych głosów. Brak oddania jakiegokolwiek głosu przez wspólnika lub oddanie głosu nieważnego powoduje, że głosy przez niego reprezentowane nie są liczone do liczby głosów jakie brały udział w głosowaniu.Powyższe stanowisko potwierdzone jest w doktrynie, zgodnie z którą głosy wspólników wyłączonych od głosowania wskutek zakazu ustawy, tj. niemogących wykonywać prawa głosu (tak np. A. Szajkowski, [w:] Sołtysiński,Szajkowski,Szwaja, Komentarz KH, t. I, s. 1234; I. Weiss, [w:] Kruczalak, Komentarz (1999), s. 308) nie podlegają liczeniu jako glosy oddane. Oddanie przez wspólnika w tym przypadku jakiegokolwiek głosu (nawet wstrzymującego się) powoduje, że głos ten nie jest ważnie oddany, a co za tym idzie nie jest liczony do liczby głosów oddanych.Konsekwencje tak ustalonej metody obliczania bezwzględnej większości głosów są bardzo istotne. Jeżeli w zgromadzeniu wspólników według listy obecności uczestniczyło trzech wspólników, przy czym, jeden podlegał wyłączeniu od głosowania na podstawie art. 244 k.s.h., to jego glosy nie są uwzględniane, a bezwzględną większość liczy się na podstawie głosów pozostałych wspólników.

Zatem zakładając, że poza złożeniem podczas głosowania nad uchwałą części głosów nieważnych wszelkie pozostałe elementy głosowania były zgodne z prawem oraz z umową (statutem) spółki, tj. nad uchwałą głosował właściwy organ, poprawnie zwołany w odpowiednim terminie, przez właściwy podmiot, z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym oraz o oznaczonym porządku obrad oraz podczas głosowania spełnione zostały wymogi kworum oraz osiągnięta została wymagana do podjęcia uchwały większość głosów (oczywiście bez uwzględnienia głosów nieważnych) to uchwała ta będzie podjęta w sposób ważny, mimo że część głosów oddanych zostało w sposób nieważny.