Kiedy przepis ma zastosowanie?
Pierwsza wątpliwość dotyczy już samej konieczności stosowania art. 507 § 1 KSH w przypadku procedury połączenia przez zawiązanie nowej spółki. Przepis nakazuje bowiem wskazanie: „czy łącząca się spółka jest spółką przejmującą, czy spółką przejmowaną”. Sformułowanie przepisu może budzić wątpliwości. W przypadku połączenia przez zawiązanie nowej spółki nie mamy przecież do czynienia ani ze spółką przejmującą, ani ze spółką przejmowaną. Redakcja przepisu może zatem prowadzić do wniosku, że obowiązek zgłoszenia uchwały połączeniowej dotyczy tylko połączenia przez przejęcie, skoro mówi się tu o wskazaniu, czy łącząca się spółka jest spółką przejmującą, czy spółką przejmowaną. Przepis zaś milczy o wskazaniu, czy spółka jest spółką łączącą się przez zawiązanie nowej spółki albo spółką powstałą przez takie zawiązanie. Byłby to jednak wniosek błędny. Ze względów merytorycznych (w szczególności z uwagi na art. 507 § 2 i 3, gdzie już wyraźnie mowa jest także o połączeniu przez zawiązanie nowej spółki) nie ma powodów by twierdzić, że dyspozycja art. 507 § 1 KSH dotyczy tylko połączenia przez przejęcie. Przepis ten dotyczy zatem również połączenia przez zawiązanie nowej spółki.
Co oznacza obowiązek wpisania wzmianki?
Odpowiedź na powyższe pytania jest utrudniona, gdyż art. 507 § 1 KSH jest sformułowany niezwykle enigmatycznie, zwłaszcza w świetle przepisów ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że w związku z połączeniem należy również złożyć wniosek o wpis dotyczący zmiany umowy spółki przejmującej, albo wniosek o wpis do rejestru spółki powstałej przez połączenie spółek. Sformułowanie dotyczące umieszczenia w rejestrze „wzmianki” o uchwale jest niezgodne z terminologią ustawy o KRS. Nie pojawia się tam bowiem termin „wpisania wzmianki”. Przepisy ustawy o KRS przewidują ujawnienie informacji o połączeniu z innymi podmiotami (w dziale szóstym rejestru przedsiębiorców), ale chodzi o wpisanie już dokonanego połączenia, a nie samego podjęcia uchwały o połączeniu (która jest dopiero jednym z etapów takiego połączenia). Wpisanie wzmianki nie jest więc tożsame z wpisaniem połączenia spółek i stanowi inny, dodatkowy obowiązek skierowany do zarządów wszystkich łączących się spółek.
Jak wpisać do rejestru wzmiankę o uchwale o połączeniu spółki?
Wpisanie połączenia spółek odbywa się zgodnie z ogólnymi zasadami – przy wykorzystaniu odpowiedniego formularza „W”, z załączonym formularzem WH. Wpisanie wzmianki jest bardziej skomplikowane.
Część przedstawicieli doktryny stoi na stanowisku, że skoro rozporządzenie wykonawcze Ministra Sprawiedliwości do ustawy o KRS, nie przewiduje odrębnego wniosku w sprawie wpisania wzmianki o podjęciu uchwały łączeniowej, to właściwe będzie tu złożenie wniosku na formularzu KRS-ZH, dotyczącym zmiany danych w rejestrze przedsiębiorców. Zdaniem tych przedstawicieli wzmianka o podjęciu uchwały łączeniowej wpisywana jest do rejestru w dziale szóstym rejestru przedsiębiorców.
Inni przedstawiciele doktryny podkreślają, że przepisy ustawy o KRS nie przewidują możliwości wpisania takiej wzmianki, zatem złożenie wniosku na formularzu KRS-ZH nie jest możliwe. W związku z tym, należy zastosować przepis ogólny art. 9 ust. 2 ustawy o KRS. Zgodnie z nim, jeżeli przepis szczególny nakazuje zgłoszenie określonych danych sądowi rejestrowemu lub wpisanie ich do rejestru, a dane te nie podlegają według przepisów ustawy o KRS wpisowi do określonego działu rejestru, dokumenty zawierające te dane składa się do akt rejestrowych. Tyle tylko, że w oparciu o wniosek o zgłoszenie dokumentów do akt rejestrowych, referendarz nie może dokonać wpisania do rejestru wzmianki o uchwale połączeniowej.
Co ciekawe żadnemu ze stanowisk nie można przypisać miana „przeważającego”, a opinie referendarzy dokonujących wpisów, są w tym zakresie różne. Niektórzy referendarze zarządzają zwrot wniosku złożonego na formularzu KRS-ZH uznając, że nie stanowi on podstawy do wpisania wzmianki. Inni, działając na podstawie wniosku o zgłoszenie dokumentów do akt rejestrowych, wydają postanowienia oz zgłoszeniu uchwały o połączeniu do akt, nie dokonując przy tym żadnego „wpisu wzmianki”. Zatem żadne rozwiązanie nie gwarantuje dokonania wpisania do rejestru wzmianki o uchwale połączeniowej.
Autor: Przemysław Lach, aplikant radcowski Russell Bedford
