Wzmocnienie nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym

Pierwsze czytanie projektu miało miejsce na posiedzeniu Sejmu dnia 12 września 2018 r. Aktualnie projekt został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Finansów Publicznych, która dnia 26 września 2018 r. skierowała do Sejmu wniosek o uchwalenie przedmiotowego projektu ustawy w jego dotychczasowym brzmieniu.

Wprowadzenie obowiązku rejestracji oraz dematerializacji obligacji

Najważniejszą zmianą, przewiduje projekt, jest wprowadzenie obowiązku rejestracji oraz dematerializacjiobligacji, certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez fundusze inwestycyjne zamknięte oraz listów zastawnych w systemie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, niezależnie od tego czy były one przedmiotem oferty publicznej czy też były przeznaczone do obrotu w jakimkolwiek systemie obrotu. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U.2005 nr 184 poz. 1539 ze zm.), obowiązkowa dematerializacja dotyczy jedynie papierów wartościowych będących w obrocie publicznym bądź niebędących przedmiotem oferty publicznej, które mają podlegać dopuszczeniu do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzeniu do alternatywnego systemu obrotu (art. 12). Ponadto zgodnie z aktualną dyspozycją art. 123 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355), certyfikaty inwestycyjne funduszu inwestycyjnego zamkniętego, który nie jest publicznym funduszem inwestycyjnym zamkniętym, mogą nie mieć formy dokumentu, jeżeli statut funduszu tak przewiduje.

Wprowadzenie obowiązku wyznaczenia agenta emisji

Przepisy projektu przewidują również wprowadzenie zmian przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768), ustanawiając obowiązek wyznaczenia agenta emisji przez emitentów niedokonujących emisji papierów wartościowych w drodze oferty publicznej lub których emitent nie zamierza wprowadzić do obrotu na rynku regulowanym lub alternatywnym systemie obrotu. Projekt przewiduje również, że ww. emitent będzie obowiązany do zawarcia umowy o wykonywanie funkcji agenta emisji papierów wartościowych przez firmę inwestycyjną uprawnioną do prowadzenia rachunków papierów wartościowych albo bank powierniczy, przed rozpoczęciem proponowania nabycia ww. papierów wartościowych.

Obowiązki agenta emisji będą obejmowały m.in. weryfikację spełnienia przez emitenta wymogów dotyczących emisji papierów wartościowych, zgodności działań emitenta z wymogami dotyczącymi oferowania papierów wartościowych, weryfikację spełniania przez papiery wartościowe oraz przez ich emitenta warunków rejestracji w depozycie papierów wartościowych określonych w Regulaminie Krajowego Depozytu, utworzenie ewidencji osób uprawnionych z papierów wartościowych, pośredniczenie w zawieraniu przez emitenta umowy, której przedmiotem jest rejestracja papierów wartościowych w depozycie papierów wartościowych.

Przepisy projektu przewidują również, że agent emisji będzie ponosił odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę spowodowaną niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem powyższych obowiązków.

Poszerzenie składu KNF

Projekt przewiduje także zmianę w zakresie poszerzenia składu Komisji Nadzoru Finansów o czterech nowych członków, tj.: przedstawiciela Prezesa Rady Ministrów, przedstawiciela Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, przedstawiciela Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, przedstawiciela ministra – członka Rady Ministrów właściwego do spraw koordynowania działalności służb specjalnych, a jeżeli nie został wyznaczony – przedstawiciela Prezesa Rady Ministrów. Członkowie Komisji, o których mowa powyżej, będą uczestniczyć w posiedzeniach Komisji Nadzoru Finansów wyłącznie z głosem doradczym.

Utworzenie funduszu organizującego działania edukacyjnej i informacyjne

Ponadto projekt zakłada utworzenie Funduszu Edukacji Finansowej przy Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych, którego środki mają zostać przeznaczone na organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ochrony interesów klientów i potencjalnych klientów podmiotów rynku finansowego.Środki Funduszu mają pochodzić z wpływów z tytułu kar pieniężnych nakładanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Komisję Nadzoru Audytowego, przychodów z lokowania środków Funduszu oraz innych wpływów. Zgodnie z wcześniejszymi założeniami, Fundusz Edukacji Finansowej miał pełnić funkcję rekompensacyjną dla osób fizycznych nabywających obligacje, których emisja lub zbycie odbyło się z naruszeniem przepisów prawa. Jednakże Projekt w obecnym brzmieniu nie przewiduje unormowań w tej kwestii. 

Podsumowując wyżej przedstawione zmiany, nie ulega wątpliwości, że po uchwaleniu projektu i po jego wejściu w życie, proces emisji papierów wartościowych stanie się znacznie droższy, bardziej skomplikowany i czasochłonny. Może mieć to istotne znaczenie dla przedsiębiorców, którzy dotychczas brali pod uwagę możliwość pozyskania kapitału poprzez prywatną emisję papierów wartościowych.

Źródło: 

Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym (druk nr 3460).