Kiedy mówisz o "przekazywaniu pochodni" w biznesie, to odnosisz się do koncepcji sukcesji biznesowej. Czym jest dokładnie sukcesja biznesowa?
To proces planowania tego, co będzie działo się z twoim biznesem, gdy już nie będziesz mógł go prowadzić. Właściciele firm włożyli tak wiele w budowanie udanego biznesu, a gdy nadejdzie czas aby przejść na emeryturę, przekazać kontrolę komuś innemu, okazuje się to niezwykle trudne. Wchodzą dynamika rodziny, kwestie prawne, finansowe, podatkowe. W rezultacie wielu właścicieli firm próbuje uniknąć tematu dziedziczenia. A to pomyłka.
Czy temat sukcesji biznesowej zwraca na siebie uwagę w społeczności biznesowej już teraz?
To już poważny problem, który będzie większy. Prywatne firmy w ciągu następnej dekady będą wkraczać w okres masowej transformacji przywództwa. Każdego dnia około 8 000 osób kończy 65 lata, a przeprowadzone ankiety pokazują, że siedmiu na dziesięciu właścicieli firm w USA spodziewa się, że w ciągu najbliższych 10 lat zakończą działalność. To tylko kwestia czasu, zanim właściciele zostaną zmuszeni odpowiedzieć na ważne pytania dotyczące przyszłości ich firmy.
Jakie jest niebezpieczeństwo, jeśli nie interesujemy się tym problemem?
Stawka może być wysoka. Bez właściwego planowania możemy mieć do czynienia z poważnymi konsekwencjami prawnymi i podatkowymi dla siebie i dla swojej rodziny. Jeśli natomiast zadbamy o sukcesję biznesową, to może ona położyć podstawę dla sprawnego i płynnego przejęcia. Bywa, że możesz niemal usłyszeć w swojej głowie: „Przejdź na emeryturę? Równie dobrze mógłbym umrzeć. Nikt nie poprowadzi mojej działalności tak dobrze jak ja potrafię. Moje dzieci zrujnują wszystko, co zbudowałem”. To są zrozumiałe obawy, które jednak mogą utrudniać planowanie procesu.
A więc, jakie są kroki, które właściciel firmy powinien podjąć, aby wprowadzić skuteczny plan sukcesji firmy?
Budowania planu najlepiej zacząć odpowiednio wcześnie. Stwórz grupę wsparcia. Zidentyfikuj i komunikuj swoje cele. Projektuj, rozwijaj i monitoruj plan swojej sukcesji
Dlaczego ważne jest, aby zacząć wcześnie?
Wdrożenie planu zajmuje około pięć lat. Dodaj do tego czas potrzebny na zbadanie obszaru alternatyw i wówczas ten horyzont czasowy staje się jeszcze dłuższy. Tymczasem może przecież dojść do nieoczekiwanej choroby czy śmierci, co sprawi, że ta konfrontacja z rzeczywistością będzie konieczna znacznie wcześniej. Ważne jest również, aby dać wystarczająco dużo czasu zainteresowanym stronom i członkom rodziny. Aby mogli dostosować się i zaakceptować plany. Bez ich wsparcia ryzykujesz, że powstaną kłótnie w rodzinie, a firma utraci kluczowych pracowników. Z pewnością ty sam chcesz poświęcić wystarczająco dużo czasu, aby wybrać i rozwinąć swojego następcę, zanim ustąpisz.
Co masz na myśli mówiąc: „stwórz grupę wsparcia”?
Nawet najprostszy plan wymaga uwzględniania finansów, stanu majątkowego, prawnego, podatkowego. Więc dołącz do takiego zespołu swojego księgowego, a także prawnika. Rodzina i kluczowi pracownicy również są ważni, jeśli plan ma zostać zaakceptowany i jeśli ma odnieść sukces. Twój księgowy jest prawdopodobnie najlepszą osobą do uruchomienia zespołu od planowania podatkowego i finansowego – te analizy są niezwykle ważnymi częściami procesu planowania sukcesji.
Jeśli mówimy o firmie rodzinnej, czy są jakieś pułapki, na które musi uważać właściciel planujący sukcesję?
Cóż, wybór następcy może być stresujący dla każdego właściciela, tym bardziej, jeśli masz kilkoro dzieci.Większość rodziców chce jednakowo traktować swoje dzieci, więc jeśli firma nie jest jednym zasobem majątku rodziny, właściciel może zdecydować o przydzieleniu różnych aktywów dla dzieci, które nie są aktywne w biznesie. Jeśli właściciel nie może zidentyfikować następcy, co czasem się zdarza, może to być czas na decyzję czy sprzedać, czy zakończyć działalność. Oczywiście najlepszym sposobem radzenia sobie z tego rodzaju zagrożeniem jest wyjaśnienie osobistych i biznesowych celów. I właśnie zespół wsparcia może pomóc w ich artykułowaniu, a także pokonaniu barier psychologicznych, które często mają miejsce, kiedy mamy ustalać tak osobiste sprawy osobistych. Jeśli kluczowi pracownicy i członkowie rodziny rozumieją twoje zamiary, to są bardziej skłonni do wspierania twojego planu.
Co się dzieje dalej?
Po rozważaniu wszystkich alternatywnych rozwiązań, miej swój plan sukcesji na piśmie. Ale dobry plan musi być elastyczny. To pozwala na na szybką reakcję, jeśli rzeczywistość rzuci jakieś kłody pod nogi. Okazjonalne spotkania z zespołem doradczym pomoże ci upewnić się, że twój plan pozostaje aktualny. Pomaga też komunikacja między kluczowymi interesariuszami.
Źródło: Businness World Russell Bedford International:
https://www.russellbedford.com/media/1806/businessworld-16.pdf
