Z początkiem 2020 roku weszła w życie część zmian prawnych przewidzianych w tzw. Pakiecie Przyjazne Prawo. W ramach tych zmian dokonana została również nowelizacja ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, która to ustawa weszła w życie w listopadzie 2018 roku i od początku obowiązywania cieszy się pozytywną opinią wśród przedsiębiorców.
Dotychczasowy stan prawny
Dotychczas (tj. do końca 2019 roku), prawo nie przewidywało możliwości przeniesienia praw i obowiązków z decyzji za życia ich adresata. Zatem nawet w przypadku zaplanowania przekazania biznesu w ręce następców za życia przedsiębiorcy, jeśli przekazywany biznes był oparty na decyzjach, koncesjach, licencjach lub zezwoleniach, przeniesienie przedsiębiorstwa mogło okazać się nieskuteczne w tym zakresie. Sposobem zapewniającym sukcesję generalną biznesu było co prawda przekształcenie przedsiębiorstwa prowadzonego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową, jednak powodowało to zmiany nie tylko organizacyjne, lecz także zmiany w zakresie sposobu opodatkowania prowadzonej działalności.
Firma w pakiecie z decyzjami, koncesjami, licencjami lub zezwoleniami
Od początku bieżącego roku przedsiębiorca może przenieść firmę wraz ze związanymi z nią decyzjami, o ile nowy nabywca posiada status przedsiębiorcy, przy czym może to być także osoba prawna, albo jednostka organizacyjna, której, zgodnie z treścią art. 33(1) kodeksu cywilnego, przyznaje się zdolność prawną. Natomiast nabywca uprawniony jest do złożenia do właściwego organu, w terminie trzech miesięcy od dnia nabycia przedsiębiorstwa, wniosku o przeniesienie na niego decyzji związanych z przedsiębiorstwem. Co istotne, w trakcie trwania tych trzech miesięcy wszystkie decyzje dotyczące przedsiębiorstwa obowiązują, co umożliwia sprawne kontynuowanie działalności.
Regulacje dotyczące zasad przejęcia decyzji administracyjnych
Art. 1 ust. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej reguluje zasady przejęcia koncesji, zezwoleń, licencji oraz pozwoleń, wydanych wobec przedsiębiorcy, wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG, w formie decyzji organu administracji publicznej, związanych z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą, zwanych dalej „decyzjami związanymi z przedsiębiorstwem”.
Zgodnie z art. 45b ustawy nabywcą przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów niniejszego rozdziału jest przedsiębiorca, który na podstawie umowy nabył przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny w całości, w tym osoba prawna albo jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33(1) § 1 tej ustawy, do której wniesiono przedsiębiorstwo tytułem wkładu, jeżeli nabycie przedsiębiorstwa nastąpiło bezpośrednio od:
- przedsiębiorcy wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG;
- przedsiębiorcy wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG i jego małżonka;
- przedsiębiorców będących wspólnikami spółki cywilnej.
Natomiast zgodnie z art. 45c ustawy nabywca przedsiębiorstwa może złożyć do organu administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, wniosek o przeniesienie na niego tej decyzji w terminie trzech miesięcy od dnia nabycia przedsiębiorstwa. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, przenosi, w drodze decyzji, decyzję związaną z przedsiębiorstwem na nabywcę przedsiębiorstwa przez dokonanie zmiany decyzji związanej z przedsiębiorstwem w zakresie jej adresata, jeżeli:
- są spełnione warunki do uzyskania tej decyzji, określone w odrębnych przepisach;
- nabywca przedsiębiorstwa przedłoży dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w pkt 1;
- nabywca przedsiębiorstwa oświadczy, że przyjmuje wszystkie warunki zawarte w tej decyzji i zobowiązuje się do wykonania związanych z nią obowiązków;
- nabywca przedsiębiorstwa przedłoży pisemną zgodę pozostałych nabywców przedsiębiorstwa na przeniesienie na niego decyzji związanej z przedsiębiorstwem – w przypadku gdy przedsiębiorstwo nabyło kilka osób.
Zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2020 roku, należy ocenić pozytywnie. Nabywca przedsiębiorstwa zyskał bowiem możliwość płynnego kontynuowania działalności gospodarczej, bez konieczności przechodzenia ponownego uzyskania decyzji niezbędnych dla dalszego efektywnego prowadzenia nabytego biznesu.