Zgodnie z obowiązującymi przepisami przedsiębiorcy, przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej, przysługuje prawo do opłacania składek ZUS liczonych od obniżonej podstawy wymiaru, która wynosi obecnie 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Po upływie 2 lat przedsiębiorca traci prawo do korzystania z preferencyjnych składek ZUS co oznacza, iż począwszy od 25 miesiąca prowadzenia działalności gospodarczej jest zobowiązany do zapłaty składek, dla których podstawa wymiaru wynosi 60% przeciętnego wynagrodzenia za pracę. Tym samym miesięczna składka na ubezpieczenie społeczne wzrasta z kwoty 190,62 zł do kwoty 812,61 zł, do której należy doliczyć dodatkowo składkę zdrowotną w wysokości 297,28 zł.
Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zakładał pozostawienie obniżonych składek ZUS w pierwszych dwóch latach prowadzenia działalności na dotychczasowym poziomie, tj. w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zmiana miała nastąpić dopiero w trzecim roku, w którym składki miały być również obniżone, ale liczone od podstawy wymiaru w wysokości 60% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Powyższe oznaczałoby, że składki płacone pomiędzy 25 a 36 miesiącem prowadzenia działalności gospodarczej byłyby wyższe od składek należnych w pierwszych 2 latach prowadzenia działalności, ale nadal znacznie niższe od składek "standardowych", które miałyby obowiązywać dopiero od czwartego roku prowadzenia działalności gospodarczej. Skierowany ostatecznie do Sejmu projekt ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie zawiera jednak propozycji dotyczących preferencyjnych składek ZUS dla nowych przedsiębiorców.
Konkurencyjny projekt ustawy zmniejszający obciążenia składkami na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców o niskich przychodach przygotowało natomiast Ministerstwo Rozwoju. Projekt ustawy o tzw. małej działalności gospodarczej przewiduje nową, obniżoną, wysokość składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców osiągających miesięczny przychód w wysokości mniejszej niż 2,5-krotność minimalnego wynagrodzenia. Powyższe oznacza, że wysokość składek ubezpieczeniowych, funduszu pracy oraz składek zdrowotnych będzie zależna od wysokości uzyskanych przychodów. Przedsiębiorca, który nie uzyska równowartości dwuipółkrotności minimalnego wynagrodzenia będzie miał naliczaną obniżoną składkę. Projekt ustawy o tzw. małej działalności gospodarczej, który zakłada obniżenie składek dla przedsiębiorców ma trafić do Sejmu pod koniec 2017 roku.
