Chcielibyśmy wskazać te opcji pomocy, które są dostępne już na dzień dzisiejszy – niektóre z nich funkcjonują od dawna, inne zostały świeżo wprowadzone przez niektóre instytucje. Poniżej prezentujemy pewne sposoby zapobiegania gwałtownym stratom, w trzech obszarach: podatkowym, ubezpieczeń społecznych oraz bankowych transakcji finansowych.
Zobowiązania podatkowe - późniejsze spłaty, indywidualne ulgi w spłacie
Obowiązek zapłacenia podatku od nieruchomości oraz opłaty od użytkowania wieczystego został przesunięty na koniec drugiego kwartału 2020 r.
Szkolenie online: Koronawirus a prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika
Premier Mateusz Morawiecki podczas poniedziałkowej konferencji prasowej oznajmił, że rząd zdecydował o odroczeniu płatności części podatków. – Podatnicy mogą zapłacić podatek od nieruchomości, od użytkowania wieczystego elektronicznie. Dla tych, co nie mogą płacić elektronicznie, przesuwamy płatność do końca II kwartału – podkreślił premier.
Ponadto, w oparciu o obecnie obowiązujący stan prawny, przedsiębiorca może ubiegać się o udzielanie indywidualnych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych. Taka możliwość wynika wprost z przepisów art. 67a i nast. ordynacji podatkowej i może być zastosowana niezależnie od regulacji jakiejkolwiek specustawy. Zgodnie z tym przepisem, ze względu na ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny, urząd skarbowy może odroczyć termin zapłaty podatku lub rozłożyć podatek na raty na wniosek podatnika. Wniosek powinien wpłynąć do urzędu skarbowego przed upływem terminu zapłaty podatku. Resort podkreśla, że wnioski składane przez przedsiębiorców w trybie art. 67a i art. nast. ordynacji podatkowej będą rozpatrywane w pierwszej kolejności.
Należy pamiętać, iż wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, odsetek lub opłaty prolongacyjnej należy złożyć najwcześniej dzień po terminie płatności podatku.
Natomiast wniosek o odroczenie terminu płatności podatku należy złożyć jeszcze przed terminem płatności podatku. Podatnik może również ubiegać się o rozłożenie zapłaty podatku na raty.
Urząd powinien w ciągu miesiąca załatwić sprawę, natomiast jeśli ma z tym trudności – w ciągu 2 miesięcy. Niestety w praktyce trwa to znacznie dłużej. Jeśli we wniosku zostaną wykryte braki, organ podatkowy wezwie wnioskodawcę o ich uzupełnienie w terminie 7 dni. Jeśli braki nie zostaną usunięte, wniosek nie zostanie rozpatrzony. Wniosek składamy papierowo lub elektronicznie, wykorzystując ePUAP. Wniosek powinien zawierać: imię i nazwisko/pełną nazwę firmy, dane adresowe/ adres siedziby albo miejsca prowadzenia działalności, numer identyfikacji podatkowej, nazwę organu podatkowego oraz adres, zakres żądania, uzasadnienie, podpis, załączniki.
Podobne ulgi, na podstawie art. 64 w związku z art. 55, art. 60 i 68 ustawy o finansach publicznych mogą być stosowane wobec niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, takich jak dotacje czy mandaty karne, a także w stosunku do zobowiązań stanowiących należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające organom administracji rządowej, państwowym jednostkom budżetowym czy państwowym funduszom celowym. Do tych ostatnich zobowiązań zalicza się m.in. opłaty za użytkowanie wieczyste.
ZUS - odroczenie terminu płatności składek, układ ratalny, umorzenie należności
Przedsiębiorcy, których dotykają opóźnienia lub brak realizacji dostaw, zatory płatnicze, absencja pracowników związane ze wzrostem zachorowalności lub czynnościami mającymi na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa obywateli, mogą liczyć na pomoc ZUS: odroczenie terminu płatności składek, układ ratalny, umorzenie należności.
Odroczenie terminu płatności składek – jeśli przedsiębiorca ma problem z opłaceniem w ustawowym terminie składek bieżących lub przyszłych, których termin płatności jeszcze nie upłynął. Przedsiębiorca nie zapłaci wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną. Na wniosek płatnika będzie możliwość odroczenia o 3 miesiące terminu płatności składek.
Układ ratalny – jeśli przedsiębiorca ma zadłużenie z tytułu składek i nie może go spłacić jednorazowo, może złożyć wniosek o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty. Przedsiębiorca nie zapłaci wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną. Po podpisaniu układu ewentualne postępowanie egzekucyjne zostaje zawieszone. Termin zawieszenia i wydłużenia spłaty już zawartych układów ratalnych wynosi 3 miesiące.
Umorzenie należności – jeśli przedsiębiorca poniósł straty materialne w wyniku nadzwyczajnego zdarzenia, które powoduje, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić go możliwości dalszego prowadzenia działalności. Umorzeniu podlegają wyłącznie należności z tytułu składek za siebie. Umorzone składki i okres nie będą się liczyć przy ustalaniu prawa do świadczeń.
Tryb uproszczony dla składek za okres luty–kwiecień 2020 r. – wprowadzony zostanie uproszczony wniosek: jeden dokument, w którym dodatkowo zawarte będzie oświadczenie, w którym przedsiębiorca wskaże, jak koronawirus wpłynął na brak możliwości opłacenia przez niego należności. Wszystkie wnioski będą kwalifikowane jako wnioski o pomoc de minimis. Wniosek będzie można złożyć na PUE, e-mailem lub do skrzynki w placówce ZUS. W odpowiedzi na wniosek ZUS odeśle do płatnika do podpisu umowę z ZUS oraz wydruk z SUDOP (informacja o wielkości otrzymanej pomocy w okresie ostatnich 3 lat).
Szkolenie online: Świadczenia na rzecz pracowników w czasie epidemii COVID-19
Ponadto ZUS wstrzyma także działania egzekucyjne – na należności od lutego do kwietnia 2020 r. wobec aktywnych płatników, którzy do końca stycznia 2020 r. nie zalegali z opłacaniem składek.
Jak informuje prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS, przy składaniu wniosku o odłożenie w czasie płatności składek przedsiębiorca będzie musiał w dodatkowo zawartym oświadczeniu wyjaśnić pokrótce jak koronawirus wpłynął na jego działalność.
Dotyczy to składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych. Tym samym przedsiębiorcy mają możliwość zawieszenia większości składek ZUS. Odroczenie płatności składek spowoduje, że wstrzymane będzie postępowanie przedegzekucyjne, egzekucyjne i wszelkie sankcje.
W placówkach ZUS działają doradcy ds. ulg i umorzeń. Udzielają oni informacji oraz pomagają skompletować i wypełnić dokumenty. Z doradcą można porozmawiać telefonicznie lub umówić się na spotkanie.
Kredyty bankowe - odroczenie spłat, obniżona prowizja
Banki zaoferują swoim klientom możliwość odroczenia spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub kapitałowych o maksymalnie trzy miesiące – poinformował ZBP w komunikacie. Możliwe będzie również automatyczne wydłużenie o trzy miesiące łącznego czasu spłaty kredytu pod warunkiem przedłużenia okresu obowiązywania zabezpieczenia spłaty kredytu. ZBP podał, że ułatwienia te mają dotyczyć kredytów mieszkaniowych, konsumpcyjnych dla klientów indywidualnych, kredytów dla przedsiębiorców i będą polegać m.in. na szybkim rozpatrywaniu wniosków tych klientów, którzy uzasadnią konieczność odroczenia spłaty kredytu ich sytuacją finansową spowodowaną pandemią koronawirusa.
ZBP podał również, że wnioski w tej sprawie można będzie składać zdalnie, a banki nie będą pobierać opłat lub prowizji za ich przyjęcie i rozpatrzenie.
Ponadto, minister finansów Tadeusz Kościński podpisał rozporządzenie, które umożliwia BGK objęcie gwarancjami de minimis do 80 proc. kredytów dla mikrofirm oraz MŚP i obniża do zera prowizję od gwarancji – informuje MF w komunikacie.
Banki udzielać mają także pomocy przedsiębiorcom, którzy mieli na koniec 2019 roku zdolność kredytową, zostali dotknięci skutkami koronawirusa COVID-19 i którym w najbliższych miesiącach upływa termin odnowienia istniejącego finansowania, w postaci odnowienia na wniosek klienta finansowania na okres do sześciu miesięcy.
Banki, które posiadają firmę leasingową w swojej grupie kapitałowej, podjąć mają ponadto działania w celu zastosowania odroczenia spłat rat leasingowych należnych od leasingobiorców na zasadach analogicznych do stosowanego przez bank w odniesieniu do odroczenia spłaty kredytów.
Zobacz: Ulgi dla przedsiębiorców w związku z koronawirusem: www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/ulgi-dla-przedsiebiorcow-w-zwiazku-z-koronawirusem/3223283
Autor: Konrad Kłos, młodszy konsultant podatkowy, Russell Bedford Katowice
