Po fiasku projektu przewidującego możliwość uzyskania porozumienia w uproszczonej procedurze, która miała być szybsza, tańsza i bardziej efektywna, liczba otwartych postępowań w procedurze standardowej znacząco wzrosła. Przyczyną takiej sytuacji jest fakt, że wspomniany projekt uproszczonych APA przewidywał możliwość przeniesienia już złożonego wniosku w trybie podstawowym do dalszego rozpatrywania w trybie właściwym dla uproszczonego porozumienia cenowego. Dlatego na przestrzeni 2018 oraz 2019 roku liczba wniosków o zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego zdecydowanie wzrosła – rok 2019 był absolutnie rekordowy pod tym względem – w trakcie jednego roku do MF trafiło aż 192 wniosków o zawarcie porozumienia cenowego. Jest to ponad dwukrotnie więcej niż w 2018 roku (98 wniosków) i siedmiokrotnie więcej niż średnia liczba wniosków składanych od 2006 roku (średnia ta wynosi ok. 27 wniosków na rok). Sytuacja tak dynamicznego wzrostu zainteresowania uzyskaniem porozumienia bieżąco przełożyła się na statystyki aktualnie zaprezentowane przez Ministerstwo. W chwili obecnej przed Szefem Krajowej Administracji Skarbowej w toku są 333 otwarte postępowania w sprawie uzyskania porozumienia cenowego (zdecydowana większość tych spraw - 304 postępowania – dotyczy możliwości uzyskania jednostronnego porozumienia cenowego).
Zdecydowanie skromniej na tle powyższych liczb prezentują się wartości dotyczące przypadków, w których porozumienia cenowe zostały finalnie zawarte. Na przestrzeni od 2006 roku do połowy 2020 doszło do zawarcia łącznie 87 porozumień cenowych, z czego aż połowa z nich (43 porozumienia) została sfinalizowana w latach 2017-2020. Najwięcej porozumień na przestrzeni jednego roku zostało zawartych w ubiegłym roku – w 2019 roku było to 15 porozumień. W bieżącym roku dynamika utrzymuje się na podobnym poziomie – w pierwszej połowie roku jest to 7 zawartych porozumień.[1]
Uprzednie porozumienie cenowe może zostać zawarte na okres maksymalnie 5 lat podatkowych, postępowanie w sprawie jego zawarcia powinno zostać zakończone w terminie 6 miesięcy (jednostronne) 12 miesięcy (dwustronne) lub 18 miesięcy (wielostronne) a koszt procedury może mieścić się w przedziale od 5.000 zł do 200.000 zł. Uprzednie porozumienie cenowe może dotyczyć okresu od początku roku podatkowego wnioskodawcy, w którym wniosek został złożony.[2]
W kontekście wskazanych wyżej terminów interesujące są statystyki dotyczące rzeczywistego czasu trwania postępowania w sprawie zawarcia porozumienia – średni termin obsługi wniosków wynosi:
- 11 miesięcy – w przypadku porozumień jednostronnych;
- 30 miesięcy – w przypadku porozumień dwustronnych;
- 35 miesięcy – w przypadku porozumień wielostronnych.
Powyższe wartości oznaczają, że w przypadku tych prostszych sytuacji podatnicy muszą się liczyć z realnym czasem oczekiwania około 1 roku, w przypadku tych trudniejszych – około 3 lat. Oczywiście są to wartości średnie, a zatem zdarzają się przypadki, w których ten czas może być zarówno znacznie krótszy jak i znacznie dłuższy.
Ministerstwo zaprezentowało również dane dotyczące typów transakcji jakich dotyczą już zawarte porozumienia oraz metod zastosowanych w tych porozumieniach. Z informacji tej wynika, że zdecydowana większość porozumień dotyczy sprzedaży dóbr materialnych (do Polski lub poza Polskę) a najczęściej stosowaną metodą jest metoda marży transakcyjnej netto.
Jaka jest podstawowa korzyść z zawarcia porozumienia cenowego? Można wskazać, że kluczowe dla podatników są 2 aspekty. Po pierwsze w okresie obowiązywania decyzji w sprawie porozumienia organ podatkowy nie będzie określał (szacował – przyp. red.) zobowiązania podatkowego w trybie przewidzianym w ustawach o podatkach dochodowych – w zakresie w jakim dochód wykazany przez podatnika został ustalony zgodnie z zawartym porozumieniem. Po drugie w zakresie transakcji objętych decyzją o uprzednim porozumieniu cenowym podatnik nie ma obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji podatkowej. Na chwilę obecną postępowania nie są ani szczególnie proste ani nie przebiegają nadzwyczaj sprawnie, niemniej w przypadku transakcji długoterminowych, charakteryzujących się dużym wolumenem i wartością, ale również pewnym poziomem przewidywalności, uprzednie porozumienie cenowe jest rozwiązaniem nad którym warto się zastanowić ze względu na wysoki stopień bezpieczeństwa podatkowego, jaki można dzięki temu uzyskać.
[1] Odnośnik do informacji statystycznej opublikowanej przez MF: https://www.podatki.gov.pl/ceny-transferowe/procedury-map-i-apa-statystyki/uprzednie-porozumienia-cenowe-apa/statystyki/
[2] Ustawa z dnia 16 października 2019 roku o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych, Dz.U.2019.2200.
Autor:
Leszek Dutkiewicz, partner Russell Bedford Poland. Związany z firmą od 2011 roku. Dyrektor biura RBP w Katowicach. W latach 2008 – 2011 pracował dla czołowych firm doradczych (Ernst&Young, KPMG, BDO) świadcząc usługi z zakresu doradztwa podatkowego. Specjalizuje się w prawie podatkowym i gospodarczym, przede wszystkim w zakresie prawa podatkowego międzynarodowego, postępowań podatkowych, podatku VAT oraz cen transakcyjnych. Autor publikacji o tematyce związanej z prawem podatkowym, cywilnym i międzynarodowym. Wykładowca na szkoleniach z zakresu prawa podatkowego. Posiada wykształcenie prawnicze, w 2008 roku ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
