Wspomniane rekomendacje Ministerstwa Finansów odnoszą się do transakcji kontrolowanych, w przypadku których zidentyfikowano wpływ pandemii COVID-19 na ceny transferowe. Celem rekomendacji jest przekazanie możliwie spójnych i przejrzystych wskazówek w jaki sposób podatnicy powinni planować i dokumentować transakcje z podmiotami powiązanymi w warunkach wpływu epidemii. W dokumencie wyodrębniono kilka kluczowych obszarów: określenie wpływu pandemii na analizę porównawczą, straty i alokację nadzwyczajnych kosztów, traktowanie wsparcia antykryzysowego, wpływ pandemii na porozumienia cenowe (APA), dokumentacja skutków pandemii i kwestia ciężaru dowodowego.
Rekomendacje stanowią dość obszerny dokument (ponad 70 stron), poniżej przedstawiamy krótki wyciąg dotyczący kluczowych aspektów poruszonych w rekomendacjach:
-
Określenie wpływu pandemii C-19 na analizę porównawczą
W celu oceny wpływu pandemii, rekomendowane jest przeprowadzenie analizy branży, analizy sytuacji podatnika, w tym jego strategii gospodarczej oraz warunków realizacji transakcji kontrolowanej w celu ustalenia wpływu zmian na analizę porównawczą. Podatnicy, którzy nie odczuli wpływu Pandemii na prowadzoną działalność, posiadają analizy starsze niż 3 lata, a więc nieaktualne. Sporządzane są one w oparciu o dane wieloletnie, tak jak miało to miejsce w latach poprzednich.
W przypadku sporządzenia analizy porównawczej dla podmiotu rutynowego, istotne jest rozstrzygniecie czy ryzyka alokowane na ten podmiot w ramach podziału ryzyk danej transakcji mogą się zmaterializować w związku z wystąpieniem pandemii i jeżeli tak, podmiot taki może ponosić straty związane z tymi ryzykami.
Pandemia spowodowała, że podmioty powiązane z wielu branż zmuszone będą do dostosowywania cen transferowych do nowych uwarunkowań rynkowych wynikających z Pandemii, w celu zachowania zasady ceny rynkowej. Określenie wiarygodnego poziomu ceny rynkowej w warunkach Pandemii C-19 wymaga elastycznego podejścia, zarówno ze strony podatników jak i organów podatkowych. Pandemia C19 powinna być traktowana jako istotna zmiana okoliczności, mogąca skutkować następczą niezgodnością z zasadą ceny rynkowej.
-
Straty i alokacja nadzwyczajnych kosztów
Wytyczne OECD odnoszące się do analizy ryzyka powinny stanowić główny punkt wyjścia w ustaleniu, czy i w jaki sposób straty i zyski, mające swoje źródło w oddziaływaniu pandemii C-19 na działalność gospodarczą, powinny być alokowane pomiędzy podmiotami powiązanymi. Alokacja skutków pandemii C-19 powinna uwzględniać dostępne dla podatnika informacje na temat działań podmiotów niezależnych w porównywalnych okolicznościach.
Jeżeli w trakcie pandemii C-19 nastąpiła zmiana alokacji ryzyk między stronami transakcji kontrolowanej, wymagane jest zbadanie czy podmioty niezależne zaakceptowałyby taką zmianę oraz ustalenie, czy nie doszło do restrukturyzacji.
Koszty nadzwyczajne powinny być ponoszone przez ten podmiot, który wykonuje funkcje, z którymi koszty nadzwyczajne są związane lub ponosi ryzyka, których materializacja skutkuje poniesieniem tych kosztów.
Ujęcie kosztów nadzwyczajnych w analizie porównawczej uzależnione będzie od tego, do którego podmiotu powinien być alokowany ciężar tych kosztów. Korekty dotyczące księgowego ujęcia kosztów nadzwyczajnych są wskazane jedynie w przypadku, gdy ich dokonanie doprowadzi do zwiększenia porównywalności analizy.
-
Traktowanie wsparcia antykryzysowego
W przypadku gdy otrzymanie pomocy antykryzysowej zostanie zidentyfikowane jako czynnik ekonomicznie istotny badanie porównywalności transakcji powinno obejmować określenie i wycenę korzyści wynikających z otrzymanego wsparcia oraz podział tych korzyści między podmioty powiązane na warunkach, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane.
-
Wpływ pandemii na porozumienia cenowe (APA)
Wydane decyzje APA zachowują ważność w trakcie Pandemii C-19 i wiążą zarówno podatnika, jak i władze skarbowe. W przypadku gdy w wyniku pandemii doszło do naruszenia warunków APA, konieczne jest ocenienie rozmiaru naruszenia i określenie możliwości zachowania APA, zmiany APA czy też uchylenia lub wygaśnięcia decyzji.
-
Dokumentacja skutków pandemii i kwestia ciężaru dowodowego
Podatnik nie ma każdorazowo obowiązku wykazania, że pandemia COVID-19 miała bądź nie miała wpływu na stosowane ceny. Wpływ Pandemii COVID-19, o ile jest podnoszony w Dokumentacji lokalnej lub grupowej, powinien zostać właściwie udokumentowany.
-
Szczególne obszary do zbadania wpływu COVID-19
Podatnik powinien zbadać w szczególności:
- czy pandemia COVID-19 miała istotny wpływ na rynek, na którym działa podmiot?
- czy spółka identyfikuje wpływ Pandemii COVID-19 na transakcję kontrolowaną?
W tym zakresie pomocne jest przeprowadzenie: analizy strategii gospodarczej przyjętej przez podatnika, analizy sytuacji podmiotu, analizy warunków realizacji transakcji kontrolowanej;
- czy analiza porównawcza jest aktualna?
Analiza powinna być zaktualizowana zgodnie z dotychczasowymi regułami.
-
Korekta cen transferowych
Organy podatkowe nie powinny kwestionować dokonanych korekt cen transferowych za okres pandemii (np. korekty „ in minus” za 2020 rok, w szczególności na podstawie warunku 1 art. 11e UPDOP i odpowiednio UPDOF) dokonanych dopiero po uzyskaniu dostępu do danych porównawczych za 2020 rok (czyli nierzadko po złożeniu zeznania rocznego).
-
Wytyczne w zakresie przeprowadzenia analizy porównawczej za 2020 i 2021 rok. Dopuszczalność „outcome testing approach”
Wytyczne OECD oraz Guidance COVID-19 dopuszczają w obszarze cen transferowych dwa rodzaje podejścia do ustalania cen transferowych – zarówno podejście ex-ante (price setting approach) jak i ex-post (outcome testing approach).
OECD dopuszcza możliwość stosowania przez podatników mechanizmów wyrównawczych (tzw. price adjustments) mających na celu ustalenie właściwego poziomu rynkowego dochodów podmiotów powiązanych. Zwłaszcza w warunkach Pandemii COVID-19 stosowanie podejścia outcome testing, jest wskazane, a naturalną konsekwencją dopuszczenia takiego podejścia jest właśnie możliwość (a nawet konieczność) dokonywania przez podatników korekt cen transferowych.
-
Dokumentacja i kwestia ciężaru dowodowego
Wielokrotnie wskazywana jest konieczność poświęcenia szczególnej uwagi na rzetelne udokumentowanie wpływu pandemii COVID-19 na transakcje kontrolowane i odpowiednie uwzględnienie wniosków w Dokumentacji lokalnej cen transferowych (Local File, LF) lub Dokumentacji grupowej (Master File, MF). W szczególności, gdy Podatnik identyfikuje wpływ Pandemii COVID-19 na dokumentowaną transakcję kontrolowaną, powinien w dokumentacji lokalnej w obiektywny sposób wykazać ten wpływ.
-
Wpływ pandemii na porozumienia cenowe (APA)
Wydane decyzje APA zachowują ważność w trakcie pandemii COVID-19 i wiążą zarówno podatników jak i władze skarbowe. W związku z powyższym, poniesienie przez podatnika skutków pandemii nie prowadzi automatycznie do zaprzestania obowiązywania decyzji APA i po stronie podatnika jest sprawdzenie czy pandemia ma wpływ na transakcje objęte APA i na warunki obowiązującego porozumienia. W przypadku wpływu pandemii COVID-19 na transakcje objęte istniejącym porozumieniem, zalecane jest aby podatnik udokumentował skutki Pandemii i zwrócił się do KAS w celu określenia czy doszło do zmian ekonomicznych lub biznesowych, które mogły doprowadzić do naruszenia istotnych warunków, w tym warunków krytycznych wydanych decyzji APA.
