Jednakże nowelizacja, o której mowa powyżej wpłynęła także w pewnym zakresie na przepisy dotyczące kwestii związanych ze sprzedażą samochodów będących składnikiem majątku przedsiębiorstwa. Zmiany te ocenić należy pozytywnie.
Do końca 2013 r. obowiązywało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 362, dalej: rozporządzenie z 4 kwietnia 2011 r.). Przewidywało ono w § 13 ust 1 pkt 5, iż zwalnia się od podatku VAT dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
-
określonej w fakturze lub
-
wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
-
należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
-
należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy VAT.
Z kolei art. 43 ust. 2 ustawy VAT wskazywał, że przez towary używane rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
Jak wynika z powyżej zacytowanych przepisów zastosowanie zwolnienia ograniczone było poprzez warunek uznania danego samochodu za używany, co nie zawsze było możliwe wyłączając tym samym możliwość zwolnienia z podatku VAT dostawy samochodu przez przedsiębiorcę
Jednakże z dniem 1 stycznia 2014 r. został uchylony art. 43 ust. 2 ustawy VAT eliminując tym samym definicję towarów używanych. W efekcie powyższego zabiegu ustawodawcy powstała konieczność zmodyfikowania przepisów dotyczących zwolnienia z VAT dostawy samochodów, o której mowa była dotychczas w rozporządzeniu z 4 kwietnia 2011 r.
W związku z powyższym rozporządzenie z 4 kwietnia 2011 r. zostało uchylone a jego miejsce w zakresie zwolnień od podatku VAT zajęło rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2013 r. poz. 1722, dalej: rozporządzenie z 20 grudnia 2013 r.). Stanowi ono w § 3 ust. 1 pkt 20, iż zwalnia się od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
-
określonej w fakturze lub
-
wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
-
należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
-
należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł.
Porównując zatem warunki zastosowania zwolnienia dotyczącego dostawy samochodów wynikające z uchylonego § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 r. z warunkami wskazanymi w § 3 ust 1 pkt 20 rozporządzenia z 20 grudnia 2013 r. należy stwierdzić, iż w obowiązującym akcie prawnym brak jest warunku, aby samochód był towarem używanym.
Zmianę tą należy uznać za korzystną dla podatników, jako że ułatwia skorzystanie ze zwolnienia z podatku VAT. Jest ona zapewne odpowiedzią na orzecznictwo sądów administracyjnych sygnalizujących niezgodność z prawem unijnym warunku uznania za towar używany dla uzyskania prawa do skorzystania ze zwolnienia wynikającego z § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 r. Przykładem takiego orzeczenia może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12. Sąd w wyroku tym wskazał, że „unormowanie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy budzi zastrzeżenia co do jego zgodności z art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, stanowiącym, że państwa członkowskie zwalniają transakcje dostawy towarów, przy których nabyciu lub wykorzystaniu VAT nie podlegał odliczeniu zgodnie z art. 176.
Sformułowany zatem w art. 43 ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 2 warunek, że dostawa towaru, co do którego nie przysługiwało dokonującemu tej dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest zwolniona od podatku tylko wtedy, gdy podatnik ten używał fizycznie tenże towar przez okres 6 miesięcy, wykracza poza jednoznaczną i bezwarunkową treść normy art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE. Formułowanie takiego warunku na podstawie art. 131 tej dyrektywy uznać należy także za nieuzasadnione, gdyż warunek taki nie może godzić w istotę zwolnienia, co ma miejsce w omawianym przypadku.”
Uwzględniając zatem powyższe należy stwierdzić, iż przełomowa nowelizacja podatku VAT jaką zafundował podatnikom ustawodawca od 1 stycznia 2014 r. nie pozbawiła ich prawa do skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT w przypadku sprzedaży samochodu osobowego wykorzystywanego wcześniej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, przy uwzględnieniu określonych warunków, które powinny być przez podatników każdorazowo przeanalizowane w odniesieniu do konkretnego, zaistniałego stanu faktycznego.
