Ministerstwo Finansów planuje, że w styczniu 2019 r. wejdą w życie kolejne zmiany w podatkach dochodowych, które zawarte zostały w tzw. dyrektywie ATAD. Jest to dyrektywa Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r., ustanawiająca przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Znaczna część przepisów zawartych w dyrektywie została już wprowadzona do polskich ustaw podatkowych na mocy dużej nowelizacji, która weszła w życie 1 stycznia 2018 r. W chwili obecnej trwają prace nad projektem ustawy implementującej jej kolejne postanowienia.
Podatek od niezrealizowanego zysku kapitałowego – exit tax
Mowa tu o tzw. exit tax czy też podatku od niezrealizowanego zysku kapitałowego. Definicję tej daniny znaleźć można w art. 5 ust 1 dyrektywy. Przepis ten stanowi, że podatnik podlega podatkowi w kwocie równej wartości rynkowej przenoszonych aktywów (w chwili ich przeniesienia), pomniejszonej o ich wartość do celów podatkowych. Podatek ten będzie powstawał w sytuacji gdy:
|
a) |
podatnik przenosi aktywa ze swojej siedziby głównej do stałego zakładu w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, o ile państwo członkowskie siedziby głównej nie ma już prawa do opodatkowania przenoszonych aktywów ze względu na przeniesienie; |
|
b) |
podatnik przenosi aktywa ze swojego stałego zakładu w państwie członkowskim do swojej siedziby głównej lub innego stałego zakładu w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, o ile państwo członkowskie stałego zakładu nie ma już prawa do opodatkowania przenoszonych aktywów ze względu na przeniesienie; |
|
c) |
podatnik przenosi swoją rezydencję podatkową do innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, z wyłączeniem aktywów, które pozostają faktycznie powiązane ze stałym zakładem w pierwszym państwie członkowskim; |
|
d) |
podatnik przenosi działalność gospodarczą prowadzoną przez swój stały zakład z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego lub do państwa trzeciego, o ile państwo członkowskie stałego zakładu nie ma już prawa do opodatkowania przenoszonych aktywów ze względu na przeniesienie. |
Podatnik dokonujący czynność przeniesienia aktywów bądź rezydencji podatkowej do państwa członkowskiego UE lub do państwa będącego stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, będzie mógł skorzystać z odroczenia płatności podatku poprzez rozłożenia płatności na raty na okres co najmniej pięciu lat. Naturalnie dyrektywa określa sytuacje kiedy rozłożenie na raty podatku przestanie obowiązywać i podatnik będzie musiał uregulować go w całości. Chodzi tu o przeciwdziałanie sytuacji kiedy podatnik przeniesie aktywa do innego państwa członkowskiego, a następnie dokona zbycia zakładu, przeniesie aktywa poza obszar UE i EOG, ogłosi upadłość czy zaprzestania terminowo uiszczać rat.
UE dąży do utrzymania suwerenności podatkowej państw członkowskich
Podobne rozwiązania funkcjonują już w innych państwa UE, jednak aktualna polityka organów Unii Europejskiej wymaga od państw członkowskich szybszego wdrażania takich rozwiązań także w pozostałych państwach należących do UE. Wyjaśnienie tego stanu rzeczy znajduje się w preambule dyrektywy, w której wskazuje się, iż „obecne priorytety polityczne dotyczące międzynarodowego opodatkowania wskazują na konieczność zapewnienia, aby podatki były płacone w miejscu, gdzie są generowane zyski i wytwarzana jest wartość. Konieczne jest zatem przywrócenie zaufania do systemów podatkowych jako sprawiedliwych mechanizmów i umożliwienie rządom rzeczywistego utrzymania suwerenności podatkowej”.
Obecnie nie jest znany jeszcze projekt nowelizacji. Założyć jednak można, iż Rząd wraz z tą zmiana wprowadzi szereg uszczegóławiających przepisów regulujących to zagadnienie, które w założeniu będą miały na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania.
Autor:
Mikołaj Stanisławski
Od 2017 r. związany z kancelarią Russell Bedford Poland. W 2007 r. ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2008-2011 r. odbył aplikację adwokacką. Od 2011 r. wpisany na listę adwokatów przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie. W 2016 r. ukończył Podyplomowe Studium Podatków i Prawa Podatkowego UW. Specjalizuje się w sprawach podatkowych oraz karno-skarbowych.
