Podsumowanie zmian w prawie podatkowym w 2019 roku, z komentarzami

Podatkowa rewolucja dotknie nie tylko duże korporacje i podmioty międzynarodowe, lecz także małych przedsiębiorców, posiadających w swoich działalnościach gospodarczych samochód wykorzystywany m.in. do celów prywatnych czy też auto leasingowane czy wynajmowane. Nowe prawo wprowadza także rozwiązania mające na celu promowanie innowacyjności i prac badawczo-rozwojowych wykorzystywanych następnie w biznesie. 

Uszczelnianie systemu

Najważniejsze kwestie objęte projektem w zakresie uszczelniania systemu podatkowego. 

Gorąco zapraszamy na Konferencję podatkową - ryzyko podatkowe w nowej rzeczywistości 2018/2019

1. Exit tax, czyli wprowadzenie opodatkowania dochodów z niezrealizowanych zysków kapitałowych,w związku z przeniesieniem przez podatnika do innego państwa aktywów, w tym wchodzących w skład zagranicznego zakładu lub ze zmianą rezydencji podatkowej.

Opodatkowanie dochodów z niezrealizowanych zysków zasadniczo dotyczyć ma przypadków transgranicznego przeniesienia składników majątku „w ramach tego samego podatnika”. Zgodnie z projektem dla podatników podatku PIT obowiązywać mają dwie stawki – 3% podstawy opodatkowania (gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku) i stawka 19% w pozostałych sytuacjach. 

W przypadku podatników CIT stawka podatku wynosić ma 19% podstawy opodatkowania. Podstawę opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków stanowić ma suma dochodów z niezrealizowanych zysków ustalonych dla poszczególnych składników majątku. Z kolei dochód z niezrealizowanych zysków stanowić ma nadwyżka wartości rynkowej przenoszonego składnika majątku, w tym wynikającego ze zmiany rezydencji podatkowej, ustalanej na dzień jego przeniesienia ponad jego wartość podatkową.

O istocie exit tax i jego skutkach wypowiadał się już mec. Andrzej Dmowski TUTAJ. Będziemy na bieżąco analizować tę kwestię.

2. Dyrektywa ATAD, czyli zmiany w zakresie klauzuli ogólnej dotyczącej unikania w związku z implementacją Dyrektywy Rady 2016/1164 z dnia 12.07.2016 r., ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które to praktyki mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. 

Projektodawcy wprowadzają zmiany w treści klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, tak aby mogła mieć zastosowanie w sytuacji, gdy głównym lub jednym z głównych celów dokonania czynności będzie uzyskanie korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub ustawy podatkowej. Proponowana zmiana systemowo ma współgrać z ujęciem już obecnym w polskich ustawach podatkowych, w których wcześniej dokonano implementacji innych przepisów prawa wspólnotowego, przewidujących stosowanie specyficznych klauzul przeciwko unikaniu opodatkowania (np. art. 12 ust. 13 oraz art. 22c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych). Obecnie obowiązująca klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania dla jej zastosowania wymaga, aby uzyskana korzyść podatkowa była sprzeczna z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej (koniunkcja). Z kolei art. 6 ust. 1 dyrektywy ATAD wskazuje, że klauzula może być zastosowana, o ile korzyść podatkowa jest sprzeczna z przedmiotem lub celem mającego zastosowanie prawa podatkowego (alternatywa łączna). Dyrektywa ATAD nie zawęża przy tym możliwej sprzeczności tylko do pojedynczego przepisu ustawy podatkowej, lecz odnosi się do mającego zastosowania prawa podatkowego. Proponuje się zatem, aby treść zmienianego art. 119a Ordynacji podatkowej odpowiadała ujęciu wynikającym z art. 6 ust. 1 dyrektywy ATAD, co będzie umożliwiało szersze zastosowanie klauzuli wobec podatników.

Projekt przewiduje uchylenie art. 119e Ordynacji podatkowej i wprowadzenie jednolitej definicji „korzyści podatkowej” w obrębie całej Ordynacji podatkowej. Kwestia ta jest ważna również z punktu widzenia raportowania schematów podatkowych – MDR

Wprowadzane są zatem liczne zmiany w przepisach Działu IIIA Ordynacji podatkowej o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania. W tym zakresie należy zwrócić uwagę m.in. na następujące kwestie:

1) projekt przewiduje uchylenie art. 119e Ordynacji podatkowej i wprowadzenie jednolitej definicji „korzyści podatkowej” w obrębie całej Ordynacji podatkowej. Kwestia ta jest ważna również z punktu widzenia raportowania schematów podatkowych – MDR. „Korzyść podatkowa” będzie polegała według projektodawców na:

• niepowstaniu zobowiązania podatkowego, odsunięciu w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżeniu jego wysokości,
• powstaniu lub zawyżeniu straty podatkowej,
• powstaniu nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższeniu kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku,
• braku obowiązku pobrania przez płatnika podatku, jeżeli wynika on z okoliczności wskazanych w lit. a;

2) wprowadza się liczne uprawnienia dla Szefa KAS w zakresie kwestii związanych z prowadzeniem postępowań dotyczących unikania opodatkowania;

3) w projekcie przewiduje się ograniczenie możliwości wydawania interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów zapobiegających unikaniu opodatkowania. Zdaniem projektodawców, pomimo wprowadzenia instytucji opinii zabezpieczającej, nie ma przepisu w Ordynacji podatkowej, który wyłączałby explicitemożliwość zadawania przez podatników pytań w formule indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczących zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (choć wyłączenie takie można wywieść z wykładni systemowej przepisów regulujących te instytucje). Zdaniem projektodawców brak jest przepisów wyłączających możliwość wnioskowania o wydanie interpretacji indywidualnej w stosunku do przepisów klauzul szczególnych lub środków ograniczających umowne korzyści, mimo iż materialne prawo podatkowe zawiera przepisy podobne w swoim charakterze do generalnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, dlatego też przedstawia się jako zasadne wprowadzenie przepisów, które będą ograniczały możliwość uzyskiwania interpretacji indywidualnych w zakresie możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, jak również tzw. małych klauzul przeciwko unikaniu opodatkowania;

4) jednym z założeń projektu jest wprowadzenie dodatkowego zobowiązania podatkowego związanego z unikaniem opodatkowania, zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści lub przepisów o cenach transferowych. Organ podatkowy wydając decyzję z zastosowaniem tych przepisów ustalał będzie dodatkowe zobowiązanie podatkowe odpowiadające ułamkowi stwierdzonej w postępowaniu korzyści podatkowej;

5) dopuszcza się możliwość zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania wobec płatników;

6) wprowadza się zakaz przenoszenia winy z płatnika na podatnika, w przypadku istnienia powiązań lub struktur powierniczych;

7) w projekcie zakłada się, że prawo do złożenia korekty deklaracji uwzględniającej w całości ocenę prawną związaną z unikaniem opodatkowania, a zawartą w postanowieniu wydanym na podstawie art. 200 § 3 Ordynacji podatkowej, przysługiwać będzie stronie wyłącznie jeden raz, po doręczeniu pierwszego postanowienia w przedmiocie wyznaczenia terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.

3. Wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych (MDR) 

W dziale III Ordynacji podatkowej, po rozdziale 11, dodaje się nowy rozdział 11a „Informacje o schematach podatkowych”, którymi są uzgodnienia: 

(7.1) spełniające kryterium głównej korzyści w rozumieniu nowego art. 3 pkt 16 OP lub mającego na celu: a) podwyższenie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym – w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, b) niepowstanie obowiązku lub odsunięcie w czasie powstania obowiązku sporządzania i przekazywania informacji podatkowych, w tym informacji o schematach podatkowych, 

(7.2) posiadające ogólną cechę rozpoznawczą lub 

(7.3) posiadające szczególną cechę rozpoznawczą lub inną szczególną cechę rozpoznawczą. 

Zarówno ogólna cecha rozpoznawcza jak i szczególna cecha rozpoznawcza są określone w definicjach projektu. Istotna z punktu widzenia zawodów doradztwa prawnego i podatkowego jest definicja promotora, bowiem jest to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna niemającą osobowości prawnej, w szczególności: doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, pracownik banku lub innej instytucji finansowej, doradzająca klientom, również w przypadku, gdy nie posiada miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju, która opracowuje, oferuje, udostępnia, wdraża lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia.

Stosownie do treści przepisu art. 86b § 1 OP promotor ma obowiązek przekazywać Szefowi KAS informacje o schemacie podatkowym w terminie 30 dni od udostępnienia schematu podatkowego lub dokonania czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego lub od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.

Dalej w § 4 przepisu art. 86b § 1 OP projektodawcy wskazują, że w przypadku gdy przekazanie przez promotora informacji o schemacie podatkowym innym niż schemat podatkowy standaryzowany (czyli zasadniczo taki, który można wdrożyć w większości lub w wielu podmiotach) naruszałoby obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i promotor nie został zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy w tym zakresie, promotor informuje pisemnie korzystającego w terminie, o którym mowa § 1, o obowiązku przekazania schematu podatkowego do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, oraz przekazuje korzystającemu dane, o których mowa w art. 86f § 1 dotyczące schematu podatkowego.

Jednak w sytuacji, o której mowa w § 4, promotor związany tajemnicą zawodową i tak ma obowiązek zawiadomić Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o dacie udostępnienia schematu podatkowego i liczbie podmiotów, które poinformował o obowiązku złożenia do KAS informacji o schemacie jako korzystający z takiego schematu.

Co prawda takie uregulowanie nie uderza wprost w tajemnicę zawodową zawodów prawniczych i podatkowych, ale nietrudno zauważyć, że sam obowiązek informowania KAS przez doradców o liczbie ewentualnych „schematów”, może wpłynąć negatywnie na postrzeganie takich doradców czy to przez samych klientów, czy przez własne środowisko, które niby określa takie podmioty tzw. „czarnymi owcami”, ale potem zastosowane rozwiązanie (jak na przykład zakładanie spółek SKA) jest lawinowo kopiowane i stosowane przez prawie wszystkich na rynku.

Doradcy najczęściej kierują się ułożeniem relacji, transakcji czy innych założeń gospodarczych swoich klientów najkorzystniej także w obszarze podatkowym, przy czym wychodzą z założenia, że nie ma obowiązku płacenia najwyższych możliwych podatków, a jest możliwość racjonalizowania ich poziomu w granicach obowiązującego prawa. Nowy obowiązek w zakresie MDR niestety budzi spore obawy co do kontynuowania tej linii podejścia do optymalizowania opodatkowania. 

Sankcje za brak przekazywania informacji o schematach podatkowych zostały zasadniczo określone w Kodeksie karnym skarbowym, gdzie po art. 80d dodaje się art. 80e w brzmieniu:

„Art. 80e. § 1. Kto wbrew obowiązkowi:

1) nie przekazuje właściwemu organowi informacji o schemacie podatkowym, albo

przekazuje informacje po terminie,

2) nie przekazuje właściwemu organowi danych dotyczących podmiotów, którym udostępniono standaryzowany schemat podatkowy, albo przekazuje je po terminie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi nie składa informacji, o

której mowa w art. 86j § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

§ 3. Karze określonej w § 1 podlega, kto nie składa właściwemu organowi oświadczenia, o którym mowa w art. 86j § 5 ustawy Ordynacja podatkowa.

§ 4. Kto, wbrew art. 86i § 4 ustawy Ordynacja podatkowa posługuje się

unieważnionym NSP podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

§ 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 pkt 1-2, podlega karze grzywny za wykroczenie.”

Dotkliwe konsekwencje finansowe przewidziano zwłaszcza dla dużych firm doradczych w razie niedopełnienia obowiązków wprowadzenia procedury o raportowaniu schematów. Otóż w przypadku niewywiązywania się z obowiązku ustalenia i przyjęcia wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych podmioty będące promotorami, zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie, których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość 8 000 000 zł – podlegają karze pieniężnej nakładanej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w drodze decyzji, w wysokości nie większej niż 2 000 000 zł. Natomiast w przypadku popełnienia czynu wymienionego w art. 80e § 1 ustawy Kodeks karny skarbowy przez promotora będącego osobą fizyczną zatrudnioną lub faktycznie otrzymującą wynagrodzenie, od podmiotu, o którym mowa w art. 86k § 1, który nie dopełnił obowiązków, o których mowa w art. 86k, kara pieniężna, o której mowa w § 1, może zostać nałożona w wysokości nie większej niż 10 000 000 zł.

4. Zmiany w zakresie podatku u źródła (WHT) w przypadkach gdy podatnik od tego samego płatnika w jednym roku podatkowym osiągnie przysporzenie w kwocie przewyższającej 2.000.000,00 zł.

Zdaniem projektodawców analiza dotychczasowej praktyki, w tym wyniki przeprowadzonych kontroli, wskazują na potrzebę dokonania korekty podejścia w zakresie poboru podatku u źródła, w szczególności z uwagi na wątpliwości co do faktycznego uprawnienia danego podmiotu wskazywanego jako rzeczywisty beneficjent do skorzystania z przywilejów wynikających z umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania i niepobierania podatku u źródła. W zakresie definicji rzeczywistego beneficjenta położono nacisk na: (1) prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby, (2) ponoszenie ryzyka ekonomicznego związanego ze stratą lub utratą wartości danej należności oraz (3) możliwość samodzielnego decydowania o przeznaczeniu otrzymanej należności. 

Zapraszamy na szkolenie z podatku u źródła

Projektowana zmiana będzie polegała na tym, że w miejsce ulgi (zwolnienia z podatku bądź obniżonej stawki podatku) stosowanej już w momencie wypłaty podatek ma być pobrany i odprowadzony przez płatnika do urzędu skarbowego i dopiero po zweryfikowaniu przez organ uprawnienia do skorzystania z przywileju zwolnienia z podatku u źródła, możliwy będzie zwrot tego podatku, również płatnikowi. 

Zmiany w zakresie podatku u źródła będą dotyczyć sytuacji, w której podatnik od tego samego płatnika w jednym roku podatkowym osiągnie przysporzenie w kwocie przewyższającej 2 000 000 złotych. Przekroczenie progu dwóch milionów złotych powodować będzie obowiązek obliczenia, poboru i wpłacenia podatku przez płatnika z zastosowaniem stawek określonych w prawie krajowym (w zależności od statusu podatnika będą to uregulowania zawarte w ustawie o CIT lub w ustawie o PIT).

Jednocześnie projektowane przepisy wprowadzają sygnalizowane uproszczenia, dzięki którym nawet w sytuacji przekroczenia zaproponowanego progu dwóch milionów złotych, płatnik uprawniony będzie do zastosowania preferencyjnego opodatkowanie podatkiem u źródła w momencie wypłaty należności:

(1) pierwsze z uproszczeń, które znajdować będzie zastosowanie w przypadku obu ustaw o podatkach dochodowych polegać będzie na złożeniu przez płatnika organowi podatkowemu oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej, że płatnik posiada dokumenty wymagane przez przepisy prawa podatkowego uprawniające go do zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania (np. obniżonych stawek określonych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania). Oświadczenie to obejmować będzie również potwierdzenie braku wiedzy o istnieniu okoliczności wykluczających możliwość niepobrania podatku na podstawie przepisów prawa podatkowego. Proponowane rozwiązanie – tj. możliwość złożenia oświadczenia przez płatnika w celu zastosowania dotychczasowego mechanizmu relief at source (zwolenie u źródła) – ma na celu uproszczenie dokonywania rozliczeń podatku u źródła w przypadku, gdy obie strony relacji gospodarczych (tj. płatnik i podatnik) mają do siebie zaufanie i posiadają wiedzę o spełnieniu przesłanek do zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania (np. z uwagi na długotrwałe i przejrzyste relacje gospodarcze). Przed złożeniem takiego oświadczenia, płatnik zobowiązany jest do zweryfikowania, czy nie występują okoliczności wykluczające możliwość niepobrania podatku na podstawie właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zastosowania zwolnienia lub stawek wynikających z przepisów szczególnych oraz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania;

(2) drugie uproszczenie występuje jedynie na gruncie przepisów ustawy o CIT i znajdzie zastosowanie w przypadku zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 3 i art. 22 ust. 4 tej ustawy, tj. zwolnień stanowiących implementację przepisów dyrektyw unijnych. Uproszczenie to polegać ma na stosowaniu preferencji na podstawie wydanej przez organ podatkowy opinii o stosowaniu zwolnienia. 

Zasada 3P w praktyce

Oprócz powyższych kwestii dotyczących zasadniczo uszczelniania systemu podatkowego, projektowane zmiany mają uprościć rozliczenie i zlikwidować wątpliwości co do niejasnych prawnie zasad, jak też wprowadzić system podatkowych zachęt dla rozwoju przedsiębiorczości. Uproszczenia podatkowe zapowiadała Minister finansów pod hasłem 3P – prostota, przejrzystość, przyjazność.

Projektowany przepis art. 10 ust. 5 ustawy o PIT zakłada, że w przypadku zbycia nieruchomości lub określonych praw majątkowych nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony będzie od daty nabycia przez spadkodawcę, a nie jak to było dotychczas od końca roku, w którym nastąpiło nabycie. Projekt przewiduje umożliwienie zaliczenia do kosztów podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości lub określonych praw majątkowych

1. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie w ustawie o PIT i CIT, korzystnego rozwiązania podatkowego dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej. Proponowane w projekcie ustawy rozwiązanie polega na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i, które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego. 

Podatnik, który będzie chciał skorzystać z projektowanej preferencji będzie zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw IP powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

2. 9% stawka CIT. Projekt przewiduje, iż obniżona stawka podatku (9%) będzie przysługiwać w odniesieniu do przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych. Stawka ta przysługiwać ma tym podatnikom, u których przychody w danym (bieżącym) roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro.

3. Wprowadzenie zachęty do pozostawiania w spółkach kapitału na rozwój poprzez zwiększenie podatkowej atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction– NID). Obecnie bardziej korzystne podatkowo na gruncie CIT są rozwiązania w zakresie finansowania inwestycji kapitałem obcym, dlatego proponuje się eliminację zróżnicowania w zakresie finansowania inwestycji kapitałem własnym lub obcym poprzez wprowadzenie możliwości podwyższania kosztów uzyskania przychodów w przypadku finansowania inwestycji kapitałem własnym (dopłaty od wspólników, zyski zatrzymane) o odpowiednik kosztów finansowania dłużnego (mimo, iż koszty te faktycznie nie zostały poniesione).

4. Wprowadzenie szczególnych rozwiązań odnoszących się do nabywania przez podmioty gospodarcze pakietów wierzytelności. Po zmianie przepisów koszty nabycia wierzytelności bądź pakiety wierzytelności będą rozpoznawane „wprost” w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego z niej przychody, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesionego na jej (jego) nabycie wydatku (tj. innymi słowy, do momentu rozliczenia całości wydatków na nabycie określonej wierzytelności bądź pakietu wierzytelności). Będzie to zasadnicza różnica w stosunku do obecnych rozliczeń obowiązujących w przypadku częściowej zapłaty za wierzytelność i ustalenia kosztu w proporcji do uzyskanej zapłaty.

5. Wprowadzenie alternatywnego sposobu opodatkowania emisji euroobligacji, gdzie propozycja opiera się na możliwości wyboru przez podatnika, będącego emitentem obligacji klasycznej (dotychczasowej) formy opodatkowania tych dochodów (tj. podatkiem pobieranym u źródła od obligatariusza) albo proponowanej w projekcie – formy opodatkowania, której założeniem jest przejęcie obowiązku podatkowego w tym zakresie przez podatnika będącego emitentem.

6. Wprowadzenie odrębnych regulacji regulujących zasady opodatkowania dochodów z walut wirtualnych. Przychody z obrotu walutami wirtualnymi kwalifikowane będą odpowiednio do przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 17 ustawy PIT) lub zysków kapitałowych (art. 7b ustawy CIT). Dla przychodów z tego tytułu określone zostaną szczególne zasady opodatkowania. Przychody te nie będą łączone z innymi przychodami z kapitałów pieniężnych (zysków kapitałowych). Kwalifikacja do źródła przychodów – kapitały pieniężne dokonana zostanie nawet wtedy, gdy podatnik będzie osiągał przychody z obrotu walutami wirtualnymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Do przychodów zaliczane będą przychody ze sprzedaży walut wirtualnych na giełdzie, w kantorze oraz na wolnym rynku, czyli przychody z wymiany waluty wirtualnej na środek płatniczy. Na równi ze sprzedażą walut wirtualnych traktowana będzie zapłata takimi walutami za towar, usługę, prawo majątkowe, zobowiązanie. 

Kosztami podatkowymi będą udokumentowane wydatki na nabycie walut wirtualnych, poniesione w danym roku podatkowym, ale wyłącznie bezpośrednio związane z nabyciem i sprzedażą walut wirtualnych.

7. Uchylenie w ustawie o PIT przepisu warunkującego uprawnienie do preferencyjnego opodatkowania rozliczenia dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci od terminowego złożenia zeznania podatkowego.

8. Opodatkowanie przychodu z odziedziczonych nieruchomości lub innych praw majątkowych. Projektowany przepis art. 10 ust. 5 ustawy o PIT zakłada, że w przypadku zbycia nieruchomości lub określonych praw majątkowych nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony będzie od daty nabycia przez spadkodawcę, a nie jak to było dotychczas od końca roku, w którym nastąpiło nabycie. Projekt przewiduje umożliwienie zaliczenia do kosztów podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości lub określonych praw majątkowych, nabytych w drodze spadku:

• kosztów nabycia (wytworzenia) tej nieruchomości lub określonego prawa majątkowego poniesionych przez spadkodawcę oraz
• długów i ciężarów spadkowych.

9. Wydłużenie okresu możliwości skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej z 2 do 3 lat.

10. Zmiany w zakresie wykorzystywania samochodów osobowych w prowadzonej działalności gospodarczej:

• podwyższenie do 150.000 zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego (również elektrycznego), do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, jak również odpowiedniemu podwyższeniu kwoty odnoszącej się do wartości samochodu przyjętej dla celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów;

• propozycja wprowadzenia regulacji, zgodnie z którą wszelkie wydatki związane z korzystaniem z samochodu osobowego służącego podatnikowi także do innych celów niż działalność gospodarcza podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% tych wydatków. Natomiast możliwość zaliczenia do kosztów 100% takich wydatków dotyczyć będzie tylko wykorzystywania samochodu osobowego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik będzie musiał prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (wykorzystywana będzie w tym zakresie ewidencja stosowana dla celów VAT). W przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT, również dla celów podatku dochodowego przyjmować się będzie, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji;

• wprowadzenielimitu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytuły używania samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy oraz innej umowy o podobnym charakterze. Ograniczenie w zaliczaniu opłat z tytułu tych umów do kosztów podatkowych ustalone zostanie proporcją wartości leasingowanego (najmowanego) samochodu do kwoty 150.000 zł;

11. Likwidacja obowiązku składania oświadczenia o wyborze opodatkowania z tytułu najmu, podnajmu itp. w formie ryczałtu. O sposobie opodatkowania przychodów z najmu prywatnego (według skali podatkowej lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) podatnik zdecyduje dokonując pierwszej wpłaty na podatek dochodowy.

12. Likwidacja obowiązku prowadzenia ewidencji przychodów przez podatników osiągających przychody z najmu prywatnego i korzystających z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w przypadku, gdy wysokość przychodów nie wynika z umowy najmu zawartej w formie pisemnej (nie będzie wymagane prowadzenie ewidencji).

13. Określeniu wysokości kosztów uzyskania przychodów wykazywanych w związku z konwersją długu na kapitał, poprzez wykazanie przez podatnika wysokości poniesionych kosztów.

14. Uchylenie obowiązku ogłaszania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym informacji o zarejestrowaniu i wykreśleniu podatkowej grupy kapitałowej.

15. Poszerzenie zakresu zwolnienia dochodów funduszy inwestycyjnych zamkniętych lub specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych, poprzez wskazanie, że wolne od podatku będą m.in. odsetki od pożyczek udzielonych spółkom niemającym osobowości prawnej (poszerzenie zakresu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. b ustawy o CIT).

16. Określenie właściwości Naczelnika US płatnika w przypadku obowiązku wpłaty podatku przez płatnika przy przekazywania zysku na kapitał zakładowy.

17. Określenie zwolnienia podmiotowego dla jednostek Urzędu Dozoru Technicznego.

18. Podwyższenie kwot limitów zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów składek na rzecz nieobowiązkowych organizacji zrzeszających pracodawców i przedsiębiorców.

19. Poszerzenie zakresu zwolnienia od podatku PIT i CIT dotyczącego sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

20. Dopuszczenie możliwości uwzględnienia posłużenia się kopią certyfikatu rezydencji podatkowej w sytuacji gdy kwoty należności wypłacanych na rzecz tego samego podmiotu nie przekraczającej 10 000 zł rocznie oraz informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym;

21. Określenie, że w przypadku pożyczki papierów wartościowych przychód dla „pożyczkodawcy” stanowi wyłącznie „element odsetkowy” rozumiany jako różnica między ceną odkupu papieru wartościowego a ceną za jaki został on przekazany w ramach takiej transakcji.

Projektowanych zmian jest zatem bardzo wiele. Mają przy tym bardzo istotne znaczenie w szczególności dla przedsiębiorców, dlatego poszczególne tematy będą przez nas analizowane i przybliżane na bieżąco przez specjalistów z Russell Bedford.