Zestawienie ustaw procedowanych w I kwartale 2018 r. w porównaniu do działań prowadzonych w ostatnim kwartale poprzedniego roku, wskazuje na spowolnienie. Tempo prowadzonych prac jest znacznie wolniejsze. Można się jednak spodziewać wkrótce jego przyspieszenia, co będzie się wiązało z wakacyjną przerwą w pracach parlamentu i koniecznością pilnego uchwalenia szeregu projektów legislacyjnych.
W ostatnim kwartale procedowane były także dwa projekty dotyczące zmian w prawie podatkowym. Przedsiębiorcy pozytywnie oceniają m.in. kierunek zmian zawartych w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Firmy zwracają jednak uwagę, iż wiele z zaproponowanych rozwiązań ma wymiar niefinansowy, a wyłącznie odciążający od wielu czynności formalnych dokonywanych przez podatników.
Zmiany w zamówieniach publicznych
Dużą zmianą dla przedsiębiorców będzie nowy Kodeks Zamówień Publicznych, który ma zastąpić obecnie obowiązującd regulacje. Te ostatnie są niespójne i nie przystają już do aktualnych wyzwań i sytuacji rynkowej. Nowe rozwiązania prawne w tym zakresie powinny wprowadzić przede wszystkim zrównanie pozycji zamawiającego oraz wykonawcy. Aktualnie pozycja wykonawcy jest bardzo słaba, co przekłada się na przerzucanie na niego całego ryzyka związanego z udaną realizacją zamówienia. Zmniejsza to zainteresowanie udziałem w zamówieniach, co można zaobserwować w corocznych sprawozdaniach Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, z których jasno wynika, że liczba oferentów w publicznych przetargach maleje. Nowa ustawa powinna także doprowadzić do tego, by każde zamówienie publiczne było traktowane przez zamawiającego jako wspólny projekt do wykonania wraz z wykonawcą. „Partnerskie stosunki, oparte na wzajemnym zaufaniu, powinny stać się standardem w zamówieniach publicznych – czytamy w Monitoringu legislacji Pracodawców RP. – Należy znacząco ograniczyć stosowanie przez zamawiających kar umownych, które są dziś nadużywane.” Pracodawcy podkreślają także konieczności wzmocnienie pozacenowych kryteriów wyboru ofert oraz usunięcie z prawa zamówień publicznych mechanizmu in-house, który został wprowadzony do polskiego prawodawstwa w czerwcu 2016 r.
W oczekiwaniu na konstytucję biznesu
Na początku marca sejm przyjął pakiet ustawa składających się na tak zwaną konstytucję biznesu. Celem projektowanych zmian jest odnowa relacji administracji z biznesem oraz zniesienie biurokratycznych barier w prowadzeniu działalności gospodarczej. Konstytucja przewiduje także utworzenie instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, której zadaniem będzie ochrona interesów przedsiębiorców w ich relacjach z administracją. Konstytucja biznesu przyczyni się do pogłębienia zmian w kierunkach wyznaczonych przez tzw. pakiet „100 zmian dla firm”, czyli trzy ustawy deregulacyjne uchwalone w grudniu 2016 r. oraz kwietniu 2017 r. To wówczas dokonano m.in. głębokiej nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA) i znacząco poszerzono katalog gwarancji właściwego postępowania ze strony urzędników, dając przedsiębiorcom większą pewność w stosunku do interpretacji i wytycznych urzędowych. W katalogu zasad ogólnych KPA uwzględniono m.in. zasadę in dubio pro libertate, czyli wolnościowej interpretacji przepisów, zasadę rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść strony oraz zasadę współdziałania organów w celu załatwienia sprawy administracyjnej. Wprowadzono także możliwość polubownego rozwiązywania spraw i rozstrzygania sporów. Konstytucja biznesu, a konkretnie ustawa – Prawo przedsiębiorców, idzie w tej materii dalej. W nowej ustawie znajduje się bowiem wzorowany na KPA katalog zasad adresowanych do urzędników oraz do przedsiębiorców. Wśród nich znajdziemy m.in. zasadę, że co nie jest prawem zakazane, jest dozwolone, zasadę domniemania uczciwości przedsiębiorcy, a także zasadę rozstrzygania wątpliwości prawnych na korzyść przedsiębiorcy oraz zasadę pewności prawa. Ta ostania ochroni przedsiębiorców przed negatywnymi konsekwencjami (w tym fiskalnymi) nagłej zmiany zdania czy indywidualnej interpretacji przepisów, dokonywanych przez organ administracji. Zmniejszy się dzięki temu ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, a arbitralność podejmowania decyzji przez urzędników zostanie w znacznym stopniu ograniczona.
Zmiany w prawie podatkowym
W ostatnim kwartale procedowane były także dwa projekty dotyczące zmian w prawie podatkowym. Przedsiębiorcy pozytywnie oceniają m.in. kierunek zmian zawartych w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Firmy zwracają jednak uwagę, iż wiele z zaproponowanych rozwiązań ma wymiar niefinansowy, a wyłącznie odciążający od wielu czynności formalnych dokonywanych przez podatników. W efekcie tego zmiany mogą się bardziej przełożyć na obniżenie kosztów funkcjonowania administracji skarbowej niż na poprawę finansów przedsiębiorców. Wiele środowisk zgłasza także zastrzeżenia do projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Ma ona na celu uszczelnienie systemu podatkowego, a tym samym ograniczenie nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT, przez co, zgodnie z założeniami, ma przyczynić się do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez uczciwych podatników. Jednak, mimo iż uszczelnianie systemu VAT jest działaniem potrzebnym i pożądanym, to projektowane rozwiązania mogą negatywnie wpłynąć na prowadzenie działalności i obciążyć przedsiębiorców dodatkowymi kosztami, nie gwarantując przy tym osiągnięcia zakładanych celów w postaci większych wpływów do budżetu Skarbu Państwa. Projekt nowelizacji przewiduje bowiem m.in. nakładanie na sprzedawców dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 100 proc. kwoty podatku należnego, związanego z wystawieniem faktury z NIP do paragonu niezawierającego takiego numeru.
Źródło: "Sieć monitoringu prawa Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej”
