Wartości tych transakcji są powszechnie nazywane cenami transferowymi. Transakcje cen transferowych to zazwyczaj przeniesienie zysku z kraju, w którym obowiązują wysokie podatki do kraju, w którym obowiązują niższe podatki – obejmuje to także wartości niematerialne, które są trudne do wyceny. Raport OECD dotyczący BEPS (Base Erosion and Profit Shifting - erozja podstawy opodatkowania i przerzucanie zysków) oraz wynikające z niego wytyczne stanowią próbę rozwiązania powyższych problemów. Japonia wprowadzając ostatnio reformy prawa podatkowego zamierzała dostosować swoje przepisy do wytycznych zawartych w raporcie końcowym OECD wynikającym z projektu wytycznych dotyczących BEPS. Reformy te wdrażają również wytyczne OECD dotyczące trudnych do wycenienia wartości niematerialnych (HTVI - Hard-to-Value Intangibles) oraz rozwiązania dotyczące przeniesienia zysków.
Reformy prawa podatkowego w Japonii zawierają kilka zmian, w tym:
- doprecyzowanie definicji wartości niematerialnych,
- przyjęcie metody zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF - Discounted cash flow) jako metody szacowania cen transferowych,
- wydłużenie okresu przedawnienia z sześciu do siedmiu lat,
- sformalizowanie wykorzystania przedziału międzykwartylowego.
Poniżej przeanalizujemy każdy z tych obszarów.
Definiowanie wartości niematerialnych
Wartości niematerialne z natury są niejasne. To właśnie utrudnia ich wycenę. Aktywa materialne, takie jak nieruchomości i maszyny oraz aktywa finansowe, takie jak gotówka i akcje, są stosunkowo łatwe do oszacowania. Wytyczne OECD dotyczące cen transferowych wyjaśniają, że składnik wartości niematerialnych to coś, co nie jest aktywem fizycznym lub finansowym, który może być własnością lub być kontrolowany w celu wykorzystania w działalności komercyjnej.
Przykłady obejmują: własność intelektualną (np. patenty), prawa wynikające z licencji handlowych i rządowych, wartość przedsiębiorstwa, marki i znaki towarowe.
Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF)
Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych nie jest nowością w Japonii. Stosowana jest już od ponad 40 lat. Zmianą jest to, że prawo japońskie sformalizowało jej stosowanie. Zasadniczo Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych podaje bieżącą wycenę w oparciu o zdyskontowaną przyszłą wartość wynikającą z zakładanych przyszłych przepływów pieniężnych w przypadku, gdy przedsiębiorstwa nie są w stanie dostarczyć niezbędnych informacji pozwalających na ustalenie ceny transferowej na warunkach rynkowych (ceny, po której dwie niepowiązane ze sobą firmy zawarłyby transakcje). Japońska Krajowa Agencja Podatkowa (NTA) może wykorzystać Metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych do oszacowania podatku poprzez obliczenie ceny rynkowej. Metoda jest dostępna nie tylko dla Krajowej Agencji Podatkowej, mogą z niej korzystać również podatnicy. Ustawodawstwo wprowadza formalne zezwolenie na jej stosowanie jako sposobu wyceny wartości niematerialnych. Jest to rozwiązanie wcześniej niespotykane w prawie japońskim.
Przedłużenie okresu przedawnienia
Okres, w którym Krajowa Agencja Podatkowa może zgodnie z prawem korygować decyzje podatkowe, został przedłużony z sześciu do siedmiu lat. Daje to więcej czasu, aby dostrzec wpływ działania danego składnika aktywów, umożliwiając dokładniejsze określenie, czy cena rynkowa z handlowego punktu widzenia jest uzasadniona.
Sformalizowanie wykorzystania przedziału międzykwartylowego
Prawo japońskie dzięki reformom prawa podatkowego ponownie sformalizuje rozwiązanie, które jest już używane . Przedział międzykwartylowy jest systemem korygującym, który może być stosowany do modyfikowania ceny transakcyjnej w przypadku braku dokładnych danych.
Bardziej szczegółowe informacje
Podczas gdy japońscy ustawodawcy są gotowi do wprowadzenia zmian w japońskim prawie podatkowym, my nadal czekamy na bardziej szczegółowe informacje wyjaśniające, jak nowe regulację będą wyglądały w praktyce. Biorąc pod uwagę, że nowe przepisy będą miały zastosowanie od kwietnia 2020 r., spodziewamy się, że ich objaśnienie nastąpi jeszcze w 2019 r.
źródło: Masatoshi Ito,Transfer pricing – overview of Japanese tax reform, Russell Bedford Business World, september 2019
