Temat składania oświadczeń może być trochę mylący, ponieważ możliwe jest składanie oświadczenia odnośnie 2018 roku według dwóch różnych reżimów prawnych. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy nowelizującej przepisy o cenach transferowych podatnicy mają możliwość wyboru tzw. „nowych zasad” już do dokumentowania transakcji zrealizowanych w 2018 roku 1. Decyzja w tym zakresie pozostaje w całości po stronie podatnika.
Podatnik może skorzystać na wyborze nowych zasad przede wszystkim w zakresie zmniejszenia zakresu transakcji wymagających udokumentowania, co wynika przede wszystkim z nowych wyższych limitów, jak i możliwości zwolnienia z obowiązku dokumentowania transakcji krajowych w niektórych przypadkach. Jednakże podatnicy, którzy zdecydowali się na wybór nowych zasad dla 2018 roku są również zobowiązani do złożenia oświadczenia wg. nowych reguł. To oznacza, że w oświadczeniu przekazywanych do organów podatkowych podatnik potwierdza, że:
-
sporządził lokalną dokumentację podatkową;
-
ceny transferowe transakcji kontrolowanych objętych lokalna dokumentacją cen transferowych są ustalane na warunkach, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
W porównaniu do reguł obowiązujących do 31 grudnia 2018 r. treść oświadczenia została rozszerzona o ten drugi punkt, w którym podatnik ma potwierdzić, że transakcje kontrolowane realizowane z przedsiębiorstwami powiązanymi zostały zrealizowane na warunkach rynkowych. Złożenie tak jednoznacznej deklaracji powoduje, że osoby zobowiązane do podpisania oświadczenia zachowują szczególną ostrożność, często bowiem przy zachowaniu nawet bardzo dużej staranności nie mają pewności, czy zawierane transakcje są w 100% na warunkach rynkowych, a szczególnie, czy taką ocenę potwierdzi w razie kontroli organ podatkowy. Dlatego znane są nam przypadki, w których podatnicy decydują się na udokumentowanie transakcji realizowanych w 2018 roku na „starych” zasadach (mimo, że wiąże się to z większym nakładem pracy) tylko ze względu na możliwość złożenia oświadczenia w poprzedniej formie, w którym wymagane jest potwierdzenie, że dokumentacja podatkowa (lokalna) została przygotowana.
Dla tych z podatników, którzy zdecydowali się dokumentować transakcje z 2018 roku na zasadach nowych, MF opracowało instrukcje dotyczące składania nowych oświadczeń.
Wskazano w niej, że zgodnie z aktualnymi przepisami oświadczenie może być złożone wyłącznie za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (oświadczenie wg. zasad obowiązujących do końca 2018 roku można złożyć elektronicznie lub papierowo). Przepisy określają jedynie wymagana treść oświadczenia (wskazane wyżej punkty) nie ma żadnego oficjalnego wzoru, ale pod wskazanym adresem MF opublikowało przykładowy wzór, którym mogą posłużyć się podatnicy. Oświadczenie powinno być podpisane przez osobę (lub osoby) pełniące funkcję kierownika jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości. W przepisach obowiązujących od stycznia 2019 r. wskazano jednoznacznie, że obowiązek podpisania oświadczenia spoczywa na kierowniku jednostki i nie może go w tym zakresie zastąpić pełnomocnik (niezależnie od formy pełnomocnictwa, dotyczy to również prokurenta). Na podstawie przepisów obowiązujących do końca 2018 r. pojawiały się wątpliwości co do możliwości podpisywania oświadczenia przez różne osoby, jednakże w praktyce podpisanie go przez kierownika jednostki jest najbezpieczniejszym rozwiązaniem.
Wyjaśnienia MF zawierają szereg wskazówek dotyczących technicznych aspektów podpisywania oświadczenia w wersji elektronicznej. Na zakończenie, mając na uwadze pytania jakie często otrzymujemy od podatników, wyjaśniamy, że oświadczenie należy złożyć wyłącznie w odniesieniu do transakcji podlegających obowiązkowi dokumentacyjnemu. A zatem, jeżeli w Państwa jednostkach są realizowane transakcje z powiązanymi, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich obowiązkiem dokumentacyjnym, albo spełniają, ale korzystacie Państwo z wyłączenia od obowiązku dokumentacyjnego – te transakcje nie powodują konieczności przygotowania oświadczenia. W oświadczeniu (ani w żadnym innym dokumencie) nie należy wskazywać listy transakcji, do których była sporządzana dokumentacja podatkowa ani wyjaśniać czy zdecydowali Państwo o zastosowaniu nowych zasad do dokumentowania roku 2018.
Instrukcja dostępna jest pod adresem:
1 art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018 r. poz. 2193 z późn. zm.)