Wynajem mieszkań dla pracowników jest transakcją korzystającą ze zwolnienia przedmiotowego z VAT

Spółka, która prowadzi działalność jako agencja pracy tymczasowej, zatrudnia osoby, które są kierowane do pracy w magazynach jej klientów. Miejsca pracy są zlokalizowane w różnych miejscach w Polsce, w związku z czym spółka zapewnia pracownikom miejsce zamieszkania, co ma pomóc w podjęciu decyzji o przeprowadzce w celu podjęcia pracy. Pracownicy korzystają z lokali mieszkalnych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie. W celu zapewnienia mieszkań dla pracowników spółka zawiera umowy najmu z wynajmującymi, którzy w większości przypadków nie są czynnymi podatnikami VAT. W treści umów znajduje się zapis dotyczący przeznaczenia wynajmowanego mieszkania na potrzeby pracowników spółki. Wynajmujący, którzy wystawiają faktury za wynajmowane lokale, wskazują jako przedmiot usługi PKWiU 68.20.11.0 „Wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi” bez podatku VAT, traktując te usługi jako zwolnione przedmiotowo. W niektórych przypadkach pracownicy korzystają z mieszkań w sposób tymczasowy – wyłącznie w dniach, w których świadczą pracę zgodnie ze swoim harmonogramem. Spółka będąca wnioskodawcą jest w tej transakcji najemcą, który korzysta z wynajmowanych mieszkań przeznaczając je na cele mieszkaniowe, w związku z czym po jej stronie pozostaje kwestia prawidłowego zastosowania prawa do odliczenia podatku bądź jego nieodliczenia. W takiej sytuacji spółka powzięła wątpliwość, czy prawidłowo klasyfikuje usługi najmu i czy usługi najmu w analizowanej sytuacji korzystają z przedmiotowego zwolnienia. 

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy VAT1 zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Z powołanego przepisu wynikają następujące przesłanki do stosowania zwolnienia:

• świadczenie usług na własny rachunek,

• charakter mieszkalny nieruchomości,

• mieszkaniowy cel najmu i dzierżawy.

Organ interpretacyjny badając przedstawiony stan faktyczny wskazał, że kluczową kwestią dla ustalenia, czy wskazana usługa korzysta ze zwolnienia przedmiotowego jest cel realizowany przez osobę bezpośrednio uczestniczącą w świadczeniu usługi. Istotne jest w tym przypadku, aby nieruchomość mieszkalna nie była wynajmowana na cele związane z działalnością gospodarczą, cel mieszkalny ma być „wyłączny”. Organ interpretacyjny powołał się na wyrok NSA, w którym sąd stwierdził, iż ustawodawca nie zwolnił z opodatkowania wynajmu lub dzierżawy nieruchomości „na cele działalności gospodarczej, polegającej na wynajmie nieruchomości wyłącznie na cele mieszkaniowe”2.

Spółka jako osoba prawna nie ma własnych potrzeb mieszkaniowych, potrzeby te powstają po stronie osób ostatecznie korzystających z mieszkań. W przedstawionym stanie faktycznym cel mieszkalny jest realizowany przez pracowników spółki. W opinii organu interpretacyjnego jest to realizacja celu mieszkalnego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy VAT.

Podsumowując – w wydanej interpretacji indywidualnej3 Dyrektor KIS uznał, że usługi wynajmu mieszkań korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w powołanym przepisie, a zatem wynajmujący postępują prawidłowo wystawiając faktury VAT bez VAT, a wnioskodawca nie odlicza podatku naliczonego na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. Lektura interpretacji może prowadzić do wniosku, że na ocenę KIS w znacznym stopniu wpłynęła przejrzystość sytuacji odzwierciedlona w przedstawionych informacjach i dokumentach. Organ wskazał, że zarówno z treści faktur, umów zawieranych z wynajmującymi, jak i okoliczności transakcji jednoznacznie wynika realizacja celów mieszkaniowych w wynajmowanych mieszkaniach. Organ nie dokonywał oceny prawidłowości zakwalifikowania przedmiotowych usług do wskazanego grupowania PKWiU. 

1 Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U.2018.2174 t.j. z dnia 2018.11.21

2 wyrok NSA z dnia 8 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 1182/16

3 Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 października 2019 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.346.2019.2.PC, numer 563346/I