Instrumenty wsparcia w ramach Tarczy Finansowej to m. in. pożyczka, leasing albo poręczenie/gwarancja w trakcie trwania pandemii, jak również przez okres do 12 miesięcy następujących po jej odwołaniu lub do czasu ustania negatywnych skutków ekonomicznych dla przedsiębiorców. W tym celu dokonano zmiany w art. 21a. oraz dodano art. 21aa oraz 21ab do ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju (Dz. U. poz. 1572 z późn. zm.). Program zakłada dwa rodzaje wsparcia finansowego w zależności od charakteru odbiorcy wsparcia:
- Tarcza Finansowa dla mikroprzedsiębiorców – wsparcie o łącznej wartości 25 mld zł;
- Tarcza Finansowa dla sektora MŚP – wsparcie o łącznej wartości 75 mld zł.
Realizacja programu została powierzona Polskiemu Funduszowi Rozwoju S.A. (dalej: PFR) jako dysponentowi środków dystrybuowanych w ramach projektu. Wnioski o wsparcie składać można było do 29 kwietnia 2020 r.
Kwesta opodatkowania wymienionego wyżej wsparcia budzi wciąż wątpliwości. Jako że środki wypłacone w ramach tarczy finansowej są pożyczką, są one neutralne podatkowo[1]. Od pożyczki tej nie są naliczane odsetki, dlatego dla spółki jako ewentualnego płatnika podatku nie nastąpi również obowiązek podatkowy. Pożyczka taka nie podlega również pod opłatę podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż jest traktowana jako pożyczka udzielana z utworzonych w drodze ustawy funduszy celowych[2]. Dodatkowo brak jest jakichkolwiek obostrzeń, aby środki wykorzystane z pożyczki traktować w szczególny sposób, zatem sfinansowane nią wydatki będą stanowiły koszty uzyskania przychodu na zasadach ogólnych. Inaczej wygląda jednak sytuacja z umorzeniem.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 Ustawy o CIT oraz art. 14 ust. 2 pkt 6 Ustawy o PIT przychodami są w szczególności wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągnięcia pożyczek albo kredytów. Wartość umorzenia subwencji finansowej przyznanej w ramach tarczy finansowej stanowić będzie zatem przysporzenie dla przedsiębiorcy, a tym samym podlegający opodatkowaniu przychód.
Brak jest ewentualnych rozwiązań systemowych tego problemu, co jest o tyle dziwne, że termin ubiegania się o to wsparcie dawno już minął. Ministerstwo Finansów podkreśla, że będzie rozważać razem z PFR możliwość dokonania w 2021 r. częściowego zwolnienia z podatku dokonanych umorzeń. Stan tej niepewności nie uspokaja przedsiębiorców. W przypadku bowiem braku takiego zwolnienia wielu przedsiębiorców uzyska ostatecznie mniejsze wsparcie, niż zakładali, gdyż będą musieli zapłacić od niego dodatkowy podatek.
[1] Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 865 z późn. zm. dalej: Ustawa o CIT) oraz art. 14 ust. 3 pkt 1 Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm. dalej: Ustawa o PIT).
[2] Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 815) pożyczka taka jest zwolniona z opodatkowania.