VAT - zmiany w 2020 roku

VAT od importu towarów

Od 1 lipca 2020 r. weszły w życiu nowe przepisy regulujące zasady rozliczania VAT z tytułu importu towarów. Mają one na celu rozszerzyć krąg podatników VAT, którzy będą mogli dokonywać importu towarów w polskich portach na korzystniejszych warunkach. Czynni podatnicy VAT będą mogli teraz rozliczyć VAT z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów (do tej pory należało tego dokonać w terminie 10 dni od odprawy celnej albo od dnia wydania decyzji celnej). Aby skorzystać z tego ułatwienia, podatnik musi przedstawić właściwemu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego wydane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:

• zaświadczenie o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość;
• potwierdzenie zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

Dodatkowo zgłoszenia celne muszą być dokonywane przez przedstawiciela bezpośredniego albo przedstawiciela pośredniego.

Nowym rozwiązaniem, które weszło w życie z dniem 1 lipca 2020 r., jest walor ochronny WIS dla podatnika, który wystąpił z wnioskiem o jej wydanie

Konsekwencją możliwości takiego rozliczania VAT w imporcie jest konieczność składania deklaracji miesięcznych. Ponownie będzie można składać deklaracje kwartalne nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym dokonano tego importu.

Wiążąca informacja stawkowa

Od 1 listopada 2019 r. ustawa o VAT przewiduje możliwość wystąpienia do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej celem wydania wiążącej informacji stawkowej. WIS ma na celu zagwarantowanie podatnikowi większej pewności co do tego czy zastosował właściwą stawkę podatkową. Jak wskazane zostało w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej ustawę o VAT w tym zakresie, „WIS będzie mogła być wykorzystywana przez podatników również na potrzeby inne niż określenie stawki właściwej dla danego towaru albo usługi. W przypadku bowiem pewnych regulacji (rozwiązań, mechanizmów) określonych w przepisach o VAT, o ich stosowaniu przesądza odpowiednie klasyfikowanie towarów według CN albo według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych albo usług według PKWiU”. Mowa tu np. o odwrotnym obciążeniu – reverse chargé.  

Nowym rozwiązaniem, które weszło w życie z dniem 1 lipca 2020 r., jest walor ochronny WIS dla podatnika, który wystąpił z wnioskiem o jej wydanie. Regulacja ta działa na podobnej zasadzie jak walor ochronny interpretacji indywidulanej. WIS będzie wiążąca dla organu podatkowego względem podatnika, wobec którego została wydana. 

Ważną kwestią jest również to, iż WIS będzie publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej, dzięki czemu z ochrony jaką zapewnia będą mogły korzystać również inne podmioty.

Transakcje łańcuchowe

Wprowadzona od 1 lipca 2020 r. zmiana ma na celu ujednolicenie zasad dotyczących transakcji łańcuchowych na obszarze UE. Podstawowa zasada doczekała się jedynie niewielkiej korekty. Mianowicie zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są wysyłane lub transportowane bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego w kolejności nabywcy, wysyłkę lub transport przyporządkowuje się wyłącznie jednej dostawie. Istotniejsze zmiany pojawiają się w kolejnych ustępach art. 22, tj. 2a-2d. W przypadku towarów, które są wysyłane lub transportowane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego. Jeśli zaś podmiot pośredniczący przekaże dostawcy numer identyfikacyjny wydany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot. Podmiotem pośredniczącym jest podmiot inny niż pierwszy w kolejności dostawca towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz.  

Magazyn typu call-off stock  

Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła nowy model ułatwienia w dokonywaniu transakcji wewnątrzwspólnotowych, który zastąpi dotychczas obwiązujące zasady związane z magazynem konsygnacyjnym. Regulacje dotyczące magazyn typu call-off stock znacząco różnią się od tych związanych z magazynem konsygnacyjnym, a mianowicie: nabywca musi być znany wysyłającemu w dniu rozpoczęcia wysyłki lub transportu, towar musi być szczegółowo magazynowany i ewidencjonowany, okres jego przechowywania to maksymalnie 12 miesięcy (do tej pory było to 24 miesiące), wymagane jest wykazywania przemieszczeń w tej procedurze w informacji podsumowującej. Istotną nowością jest możliwość prowadzenia magazynu przez podmiot trzeci oraz to, iż nie ma już ograniczeń co do przeznaczenia towaru (do tej pory wyłącznie do działalności produkcyjnej lub usługowej, z wyłączeniem działalności handlowej).

Nowe zasady WDT

Od 1 lipca 2020 r. zmianie uległy warunki do zastosowania stawki 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Konieczne będzie podanie przez nabywcę ważnego numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadanego przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierające dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej. Dodatkowo konieczne będzie złożenie prawidłowej informacji podsumowującej. Bez tego nie będzie możliwości skorzystania ze stawki 0%. W przypadku zaistnienia uchybień w informacji podsumowującej, przepisy umożliwiają złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego na piśmie wyjaśnień. Wyjaśnienia te muszą być „należyte”. Niestety przepis nie precyzuje w jaki sposób dokonać tych należytych wyjaśnień, zatem wykładnia tego przepisu będzie kształtowana przez praktykę organów podatkowych, co może rodzić wiele problemów dla podatników.