Omawiane zmiany należy ocenić jako pozytywne dla podatników. Nietrudno jednak odnieść wrażenie, że rząd w sporej mierze za pomocą wprowadzonej korekty naprawia błędy, które sam stworzył.
Likwidacja ulgi dla klasy średniej oraz obniżenie stawki PIT z 17% do 12%
W zamyśle ulga dla klasy średniej miała zrekompensować brak możliwości odliczenia od podatku składki zdrowotnej. Została ona jednak skrytykowana za duże skomplikowanie oraz brak możliwości zastosowania do niektórych przychodów (nie mogli z niej korzystać emeryci, niektórzy zleceniobiorcy oraz osoby stosujące opodatkowane przychodów z praw majątkowych według skali podatkowej). W konsekwencji, ulga ta zostanie zlikwidowana. W jej miejsce ustawodawca obniży pierwszy próg podatkowy z 17% do 12% dla wszystkich podatników rozliczających się na zasadach ogólnych.
Możliwość odliczenia zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne
W celu zminimalizowania skutków braku możliwości odliczenia składek zdrowotnych uiszczonych od początku roku, Polski Ład 2.0 przewiduje możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej na następujących zasadach:
- od podstawy opodatkowania dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym - do limitu 8 700 zł (pomniejszenie dochodu),
- dla podatników rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych - w wysokości 50% zapłaconych składek (pomniejszenie przychodu) oraz
- dla podatników rozliczających się kartą podatkową - 19% zapłaconych składek (pomniejszenie podatku).
Zmiany te mają również zniwelować brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, które to odliczenie i tak było jednak bardziej korzystne niż proponowane zmiany.
Wybór skali podatkowej przez podatników opodatkowanych w 2022 r. podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (przepisy przejściowe)
W związku ze zmianami w skali podatkowej, które mają dotyczyć opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r., omawiany projekt umożliwia podatnikom, którzy w 2022 r. opodatkowują swoje dochody podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, wybór opodatkowania dochodów na zasadach ogólnych po zakończeniu roku podatkowego (w rozliczeniu rocznym).
Zmiana zasad stosowania kwoty wolnej od podatku
Możliwość uwzględnienia 1/12 kwoty zmniejszającej podatek już na etapie poboru zaliczek na podatek dochodowy obejmie również zleceniodawców, pozostałych płatników wypłacających świadczenia z działalności wykonywanej osobiście oraz płatników pobierających zaliczki od dochodów z praw majątkowych. Wskazani płatnicy nie mieli dotąd możliwości stosowania zmniejszenia przy pobieraniu zaliczek na podatek, przez co u podatników osiągających dochody ze wskazanych źródeł, kwota zmniejszająca podatek była uwzględniana dopiero w rozliczeniu rocznym.
Zniesienie abolicji podatkowej
Abolicja podatkowa została skierowana do podatników PIT i CIT. W założeniach miała znaleźć zastosowanie do dochodów niezadeklarowanych w szczególności w związku z nieujawnieniem dochodów lub źródłem ich powstania.
Według standardowych zasad dochody zatajone, a wykryte przez fiskusa są opodatkowane według stawki 75%. Z kolei stawka opodatkowania od dochodów objętych abolicją podatkową miała wynieść 8% podstawy opodatkowania. Regulacja miała charakter tymczasowy – w założeniu termin na złożenie wniosku miał przypaść na okres od 1 października 2022 r. do 31 marca 2023 r.
W związku z treścią omawianych przepisów Prezydent skierował do TK wniosek o zbadanie ich zgodności z Konstytucją. W następstwie powyższego MF zdecydował się na uchylenie tej regulacji.
Odroczenie wprowadzenia CIT JPK oraz PIT JPK
Począwszy od 1 stycznia 2023 r. podatnicy mieli zostać obciążeni dodatkowym obowiązkiem. Mowa tu o konieczności regularnego przekazywania do urzędu skarbowego ksiąg podatkowych. Dzięki tego typu danym urząd skarbowy na bieżąco będzie mógł weryfikować rozliczenia podatkowe w zakresie CIT, PIT i ryczałtu.
Będzie to rozwiązanie analogiczne do funkcjonującego już JPK w zakresie VAT. Polski Ład 2.0 odsunie w czasie datę wejścia w życie nowych obowiązków. W zamyśle ma to pozwolić podatnikom lepiej przygotować się do elektronizacji ewidencji księgowych. Nowe obowiązki zaczną obowiązywać:
- od 2024 roku – w odniesieniu do podatników CIT, których przychody za poprzedni rok podatkowy przekroczą kwotę 50 mln euro,
- od 2025 roku – w odniesieniu do podatników PIT i CIT obowiązanych do sporządzania deklaracji JPK VAT,
- od 2026 roku – w odniesieniu do pozostałych podatników PIT i CIT prowadzących księgi podatkowe.
Ograniczenie ulgi na ochronę zabytków
Obecnie składa się ona z trzech filarów – możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania (zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt):
- 50% wpłat na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony dla nieruchomości zabytkowej,
- 50% wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytkowej nieruchomości,
- wydatków dotyczących nabycia zabytkowej nieruchomości do kwoty 500 tys. zł.
Należy zaznaczyć, że największa korzyść z ww. ulgi przypada osobom o wysokich zarobkach, które dysponują sporymi środkami na inwestycje. To one mogą w sposób odczuwalny obniżyć swój podatek dochodowy. Z uwagi na publiczną krytykę omawianych rozwiązań, resort finansów zdecydował się na uchylenie możliwości odliczenia wydatków na nabycie nieruchomości. Zmiany wejdą w życie od 1 stycznia 2023 r.
Autor: Mateusz Krawczyński, młodszy konsultant podatkowy w Russell Bedford Poland. Absolwent studiów licencjackich na kierunku Logistyka oraz studiów magisterskich Szkoły Głównej Handlowej na kierunku Finanse i Rachunkowość. Obecnie studiuje prawo na Uczelni Łazarskiego. Wcześniejsze doświadczenie zawodowe w zakresie podatków zdobywał w jednej z firm z tzw. Wielkiej Czwórki. Specjalizuje się w podatku od towarów i usług, w szczególności pod kątem rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego.
