Pierwszą zasadniczą zmianą jest zmiana terminu powstania obowiązku podatkowego. Obecnie, w większości przypadków obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury VAT, nie później jednak niż 7 dni od dnia wydanie towaru lub wykonania usługi. Aktualnie obowiązujące przepisy przewidują także liczne szczególne reguły powstawania obowiązku podatkowego, tj. na przykład w przypadku usług budowlanych i transportowych. Zgodnie z uchwaloną nowelizacją przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535, dalej: ustawa VAT) dnia 1 stycznia 2014 r. uchylony zostanie art. 19 ustawy VAT a zgodnie z wprowadzonym art. 19a obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Jest to znacząca zmiana, która znajdzie zastosowanie również do znacznej ilości czynności objętych do tej pory regulacjami wskazującymi szczególny moment powstania obowiązku podatkowego.
Powyższe zmiany wpłyną także na zmniejszenie znaczenia podatkowego faktury, która odtąd (w większości przypadków) nie będzie miała znaczenia dla momentu powstania obowiązku podatkowego. Obecnie dokument jakim jest faktura powinien być wystawiony nie później niż w terminie 7 dni od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Zgodnie natomiast z dodanym do ustawy VAT art. 106i ust. 1 fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Ustawa VAT w nowym brzmieniu przewiduje od tej regulacji wyjątki ale zgodnie z zasadą ogólną, w skrajnych przypadkach, faktura będzie mogła zostać wystawiona po 45 dniach od dnia dokonania dostawy lub wykonania usługi. Warto tu także wskazać, że przepisy dotyczące wystawiania faktur, znajdujące się obecnie w akcie stanowiącym rozporządzenie, zgodnie z nowelizacją zostały przeniesione do ustawy VAT i znajdują się w art.106a – 106q.
Omawiając zmiany dotyczące ustawy VAT nie można pominąć modyfikacji przepisów odnoszących się do podstawy opodatkowania. Zmiana ma dotyczyć wprowadzenia przepisów określających elementy doliczane i wyłączane z podstawy opodatkowania. O czym należy pamiętać, zgodnie z nowymi regulacjami, podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, koszty dodatkowe, takiej jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia (co może być istotne w przypadku leasingu samochodu oraz kosztów ubezpieczenia OC) pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Wskazując zmiany w regulacjach zawartych w ustawie VAT należy mieć na uwadze także nowelizacje przepisów dotyczących momentu powstania prawa do odliczenia podatku naliczonego. W chwili obecnej, zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 10 pkt 1) ustawy VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny. Zgodnie z brzmieniem znowelizowanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Powyższa zmiana z pewnością wpłynie na zwiększenie nakładu pracy podatników związanego z przygotowaniem prawidłowych rozliczeń dotyczących podatku VAT. Stanie się tak w wyniku wystąpienia konieczności analizowania momentu powstania obowiązku podatkowego u dostawcy towarów lub usług. Zwrócić uwagę należy także na zmiany dotyczące prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Zmianą, która z pewnością zainteresuje większość osób będących przedsiębiorcami jest z pewnością nieunikniona modyfikacja obowiązujących przepisów w zakresie prawa do odliczania podatku przy zakupie samochodów osobowych. Do 31 grudnia 2013 r., co do zasady w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony odliczeniu podlega 60 % podatku VAT lecz nie więcej niż 6.000,00 zł. Przepis ten traci moc od 1 stycznia 2014 r. w związku z upływem terminu na jaki zostało wydane pozwolenie Komisji Europejskiej na stosowanie ograniczenia w odliczaniu podatku VAT w przypadku zakupu samochodów osobowych. W tej chwili nie zostało przesądzone brzmienie regulacji odnoszące się do tej problematyki. Wiadomo, że Ministerstwo Finansów wystąpiło z wnioskiem o zezwolenie na wprowadzenie nowego ograniczenia. W chwili obecnej nie można określić ze 100% pewnością jaki kształt przyjmą przepisy określające zakres ograniczenia prawa do odliczenia VAT od samochodów osobowych od 1 stycznia 2014 r. zatem prawidłowym wydaje się odłożenie decyzji o zakupie nowego samochodu osobowego wykorzystywanego w działalności gospodarczej do przyszłego roku.
Powyższe zmiany to tylko kluczowe modyfikacje przepisów ustawy VAT.
Przygotowując się do wyżej opisanej rewolucji w podatku VAT mającej rozpocząć się z dniem 1 stycznia 2014 r. należy także mieć na uwadze zmiany, które weszły w życie w roku 2013 r., w tym m.in. te, które obowiązują od 1 października 2013 r. Chodzi tu przede wszystkim o zmiany dotyczące opisów znajdujących się na paragonach fiskalnych, solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy (dotyczy to sprzedaży hurtowej towarów wrażliwych, tj. m.in. stal, paliwa) oraz rozszerzenia obowiązku samonaliczania podatku VAT w stosunku do towarów wrażliwych (chodzi tu o stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia stosowanego w obrocie złomem).
W związku z powyższym zachęcamy Państwa do zapoznawania się ze znowelizowanymi zasadami podatku VAT i do kontaktu z ekspertami kancelarii Russell Bedford.
Wszystkie te problemy zostaną omówione podczas szkolenia vat.
