Działalność gospodarcza na gruncie ustawy o VAT
"Zdaniem NSA, bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy były natomiast okoliczności, czy sprzedaż przyniosła zysk oraz jaki był jej cel"
Na wstępie należy przytoczyć podstawowe przepisy ustawy o podatku od towarów i usług regulujące, jakie podmioty są podatnikami podatku VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 są nimi osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Decydujące znaczenie dla określenia, czy dana osoba jest podatnikiem VAT ma fakt, czy wykonuje ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT. Działalność gospodarcza została zdefiniowana w art. 15 ust. 2 i zgodnie z jego treścią obejmuje ona wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, przy czym obejmuje ona w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Obrót przedmiotami kolekcjonerskimi
Sprawa, którą zajął się NSA dotyczyła zagadnienia, czy kolekcjoner sprzedający monety za pośrednictwem serwisu aukcyjnego jest podatnikiem VAT, jeśli celem tych transakcji jest jedynie wymiana egzemplarzy z kolekcji i uzupełnienie zbiorów. Kolekcjoner w celu dokonywania transakcji związanych ze swoją kolekcją założył kilka kont na portalu aukcyjnym oraz oddzielny rachunek bankowy. Zyski z transakcji przeznaczał na rozbudowywanie kolekcji. Łącznie kolekcjoner sprzedał 733 monety i zarobił w wyniku tych operacji ok. 50 tys. zł.
NSA: kolekcjoner podatnikiem VAT
Sąd administracyjny pierwszej instancji – WSA w Warszawie uznał, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega działalność prowadzona w sposób profesjonalny i ciągły. Przedmiotem takiego obrotu, zdaniem WSA, mogą być również składniki majątku nabyte pierwotnie do celów osobistych i w takich celach wykorzystywane, tak jak osobista kolekcja monet.
Sprawa następnie trafiła przed NSA, który w wyroku z dnia 23 października 2014 r. (sygn. I FSK 1577/13), orzekł, że transakcje sprzedaży dokonywane przez kolekcjonera stanowiły działalnoś gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, tj. spełniały przesłanki określone w art. 15 ustawy o VAT. NSA uznał aktywność kolekcjonera za działalność gospodarczą, gdyż:
-
miała ona charakter zorganizowany (świadczą o tym m.in. trzy zarejestrowane konta na portalu aukcyjnym oraz odrębny rachunek bankowy),
-
była ona wykonywana w sposób samodzielny,
-
miała charakter ciągły, a
-
transakcje dokonywane były w sposób częstotliwy.
Zdaniem NSA, bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy były natomiast okoliczności, czy sprzedaż przyniosła zysk oraz jaki był jej cel.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że kolekcjoner dokonujący jednorazowej czy sporadycznej sprzedaży okazów ze swojej kolekcji nie powinien obawiać się opodatkowania podatkiem VAT. Jeżeli jednak transakcje charakteryzują się większą częstotliwością i wyższym stopniem zorganizowania niesie to ryzyko uznania takich czynności za działalność gospodarczą, przy czym należy zaznaczyć, że każdy stan faktyczny wymaga indywidualnej oceny.
