languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/Baza wiedzy/Zmiany w podatkach/Nie każde odszkodowanie znajduje się poza obszarem regulacji VAT
poniedziałek, 25 czerwiec 2018 08:00

Nie każde odszkodowanie znajduje się poza obszarem regulacji VAT

Zastosowanie w relacjach umownych formy odszkodowania nie zawsze wiąże się z potwierdzeniem neutralności podatkowej takiego świadczenia z punktu widzenie przepisów o podatku od towarów i usług. Wypłacenie na podstawie ugody sądowej odszkodowania stanowiącego substrat określonego umową wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być bowiem opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Określenie wynagrodzenia zawartego w umowie jako „odszkodowanie" w postępowaniu związanym z brakiem realizacji danej umowy mającym na celu zawarcie ugody sądowej nie przekreśla faktu, że ma ono związek z wykonywaniem działalności gospodarczej i czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wypłacone odszkodowanie może pełnić funkcję zapłaty za wykonane czynności, a zatem należy je potraktować analogicznie jak wynagrodzenie należne na podstawie zawartej umowy. Uzyskanie odszkodowania na podstawie ugody sądowej zawartej w ramach prowadzonego postępowania pojednawczego samo w sobie nie zmienia charakteru prawnego roszczenia i nie ma wpływu na opodatkowanie roszczenia podatkiem od towarów i usług.

 

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Oznacza to, że ustawodawca powiązał przedmiot opodatkowania z aktywnym świadczeniem na rzecz innego podmiotu (działaniem). Dlatego też nie jest objęte podatkiem od towarów i usług przykładowo odszkodowanie za wcześniejsze zerwanie umowy, jednak identyfikacja aktywnych działań w trakcie realizacji umowy prowizyjnej może będzie uznana za świadczenie usług. Potwierdza to również Naczelny Sąd Administracyjny który w wyroku z dnia 8 maja 2012 r. (sygn. akt. I FSK 1116/11) stwierdza iż „odszkodowanie, które w istocie jest zapłatą za wykonane roboty (tu - wykonane usługi), podlega opodatkowaniu."

Termin „odszkodowanie” nie został zdefiniowany w ustawie o VAT. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały zawarte w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”. Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, w przypadku gdy płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Jeśli otrzymana przez stronę umowy wartość jest ściśle związana z uzyskaniem korzyści przez stronę umowy korzystającą z usług podatnika w postaci tolerowania zaistniałego stanu rzeczy, otrzymane na podstawie ugody odszkodowanie nie jest zadośćuczynieniem, lecz stanowi formę wynagrodzenia za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, podlegają opodatkowaniu – zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy czynności, z tytułu których zostało ono wypłacone.

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi