Zgodnie z treścią rozporządzenia wydłużono terminy przewidziane dla sporządzenia dokumentacji podatkowych (po raz pierwszy według nowych zasad obowiązujących od 1 stycznia 2017 r.) pierwotnie oznaczone w treści ustaw o podatkach dochodowych. Wydłużono również terminy dla złożenia uproszczonego sprawozdania i oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji podatkowej. Zgodnie z terminami przewidzianymi w ustawach o podatkach dochodowych obowiązki te mają być realizowane w terminie przewidzianym do dnia złożenia zeznania podatkowego, a zatem w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych do końca trzeciego miesiąca po zakończonym roku podatkowym. Rozporządzenie, o którym mowa, zmienia ten termin oznaczając go jako koniec dziewiątego miesiąca po zakończonym roku.
Rozporządzeniem przesunięto termin na złożenie CIT-TP, który stanowi załącznik do zeznania podatkowego, a zatem pojawiła się wątpliwość, czy składając zeznanie podatkowe w terminie wcześniejszym (zgodnie z terminem ustawowym) należy w jego treści zaznaczyć, że CIT-TP nie jest składany przez podatnika, a następnie po jego sporządzeniu dokonać korekty wcześniej złożonego CIT-8.
W konsekwencji dla większości podatników oznacza to praktyczne przesunięcie terminu na sporządzenie dokumentacji i dokonanie obowiązków sprawozdawczych do końca września 2018 r., w odniesieniu do roku 2018. Rozporządzeniem przewidziano zmianę terminów w odniesieniu do obowiązków za rok 2017 oraz 2018, a zatem w przypadku dokumentacji sporządzanej za 2018 rok podatnicy będą mieli czas do końca września 2019 r. (jeżeli ich rok podatkowy odpowiada kalendarzowemu).
Taka zmiana z pewnością jest korzystna dla podatników, którzy zmagając się z nowymi wymogami dokumentacyjnymi stają przed koniecznością zaangażowania sporych nakładów pracy oraz własnych środków w celu zrealizowania rozszerzonych obowiązków w zakresie dokumentacji podatkowych. Od momentu uchwalenia nowych przepisów z wielu stron nadpływały sygnały, że ustawowo przewidziany termin trzymiesięczny (w wielu przypadkach koniec marca) jest bardzo niefortunny ze względu na krótki okres czasu na zebranie informacji potrzebnych do sporządzenia dokumentacji, przy jednocześnie obszernym i szczegółowym zakresie wymaganych informacji, jaki został przewidziany znowelizowaną ustawą, oraz ze względu na liczne obowiązki wynikające z innych przepisów, którymi muszą zająć się w tym okresie działy finansowo-księgowe. Należy jednak zastanowić się również nad dalszymi konsekwencjami wprowadzonych zmian.
Po pierwsze przedłużenie terminów przewidziano jedynie dla dwóch pierwszych lat, w których podatnicy muszą sprostać rozszerzonym obowiązkom dokumentacyjnym. O ile zatem nie nastąpią kolejne zmiany po dwóch latach, to termin na sporządzenie dokumentacji będzie nadal krótszy - taki jak dla złożenia zeznania podatkowego. Tymczasem obowiązkowy zakres dokumentacji nie ulega zmniejszeniu. Oczywiście można uzasadniać takie rozwiązanie stwierdzeniem, że przedłużony czas konieczny jest na dostosowanie procedur sporządzania dokumentacji po stronie podatników, niejako na zdobycie praktyki w zakresie „nowych dokumentacji” i obowiązków, a po tym okresie podatnicy nie będą już mieli takich trudności jak na początku obowiązywania regulacji. Jednakże warto zwrócić uwagę, że po stronie podatników każdego roku pojawiają się nowe zdarzenia gospodarcze wymagające udokumentowania, opracowania nowego podejścia, a początek roku nadal pozostaje bardzo intensywnym okresem wzmożonej pracy. Te aspekty z pewnością nie ulegną zmianie, w związku z czym warto rozważyć wdrożenie przedłużonych terminów na stałe, jako rozwiązanie bazowe, a nie tymczasowe (być może zasadnym byłoby rozważenie takiej zmiany w randze ustawy). Szczególnie dla przedsiębiorców funkcjonujących w dużych grupach kapitałowych, dla których stosowanie nowych wymogów oznacza konieczność wdrożenia dość rozbudowanych procedur w zakresie zbierania informacji, danych do benchmarków itd., taka tymczasowa zmiana jest mało istotna, ponieważ przygotowywanie procedur realizowane jest od dłuższego czasu, a perspektywa dwóch lat przy braku pewności co do zmiany terminu na kolejne okresy jest zbyt wątpliwą podstawą, aby podejmować decyzje o zmianach w zakresie rozwiązań już wdrażanych.
Po drugie powstały istotne wątpliwości co do prawidłowego rozwiązania, jakie należy obecnie zastosować, składając np. deklaracje CIT-8 oraz CIT-TP. Rozporządzeniem przesunięto termin na złożenie CIT-TP, który stanowi załącznik do zeznania podatkowego, a zatem pojawiła się wątpliwość, czy składając zeznanie podatkowe w terminie wcześniejszym (zgodnie z terminem ustawowym) należy w jego treści zaznaczyć, że CIT-TP nie jest składany przez podatnika, a następnie po jego sporządzeniu dokonać korekty wcześniej złożonego CIT-8. W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia wskazano że „dołączenie uproszczonego sprawozdania w terminie przedłużonym na podstawie niniejszego rozporządzenia” nie będzie wiązało się z koniecznością dokonywania korekty lub aktualizacji zeznania podatkowego. Problem polega jednak na tym, że na chwilę obecną CIT-TP jest przewidziany jako załącznik do CIT-8 i możliwość jego wygenerowania pojawia się w momencie sporządzania podstawowego zeznania CIT-8, po zaznaczeniu w odpowiednim miejscu, że taki załącznik będzie składany wraz z deklaracją. Na chwilę obecną nie ma dostępnego odrębnego trybu dla składania samego załącznika. Jednakże w objaśnieniach dotyczących przedłużenia terminów w zakresie cen transferowych przedstawionych przez Ministerstwo Finansów tuż po publikacji rozporządzenia zapowiedziano, że prowadzone są prace, które mają umożliwić podatnikom złożenie CIT-TP / PIT-TP odrębnie od zeznania podatkowego. Przewidziano wydanie nowego rozporządzenia zmieniającego sprawozdanie uproszczone, które miałoby zostać opracowane do końca maja 2018 roku. Tym samym MF potwierdza, że zamierza zapewnić podatnikom techniczne rozwiązanie, które pozwoli na złożenie sprawozdania uproszczonego w przedłużonym terminie bez konieczności korygowania uprzednio złożonego zeznania podatkowego.
Po trzecie pojawiły się wątpliwości co do tego, czy wprowadzone rozporządzenie przedłużające terminy na sporządzenie dokumentacji podatkowych nie wyłącza obowiązywania przepisów, które przewidują dla organów podatkowych uprawnienie żądania przedstawienia dokumentacji w terminie siedmiu dni (odpowiednio sporządzenia dokumentacji dla wskazanej transakcji w terminie 30 dni). W dotychczasowym stanie prawnym w zasadzie żaden przepis nie wyłącza możliwości żądania przez organ podatkowy przedstawienia dokumentacji podatkowej za bieżący okres rozliczeniowy, po wejściu w życie nowego rozporządzenia stan ten nie uległ zmianie, w rozporządzeniu w żaden sposób nie odniesiono się do kwestii wspomnianego terminu siedmiu dni (odpowiednio trzy dni). Jednakże w tym aspekcie Ministerstwo Finansów w opublikowanych objaśnieniach dotyczących przedłużenia terminów w zakresie cen transferowych wskazuje, iż siedmiodniowy termin przewidziany w przepisach ustaw o podatkach dochodowych odnosi się tylko do dokumentacji, względem której już upłynął termin przeznaczony na jej sporządzenie. W opinii MF organ podatkowy nie ma prawa żądać przedłożenia dokumentacji podatkowej w siedmiodniowym terminie, jeśli dla podatnika nie upłynął termin na jej sporządzenie.
Podsumowując, przedłużenie terminów na wykonanie obowiązków dokumentacyjnych z pewnością należy ocenić pozytywnie. Cekamy na kolejne zmiany, które pozwolą na rozwiązanie powyższych aspektów.
Autor:
Leszek Dutkiewicz
Partner w Russell Bedford. Od 2011 roku związany z Russell Bedford Poland.
W latach 2008 – 2011 pracował dla czołowych firm doradczych (Ernst&Young, KPMG, BDO) świadcząc usługi z zakresu doradztwa podatkowego. Specjalizuje się w prawie podatkowym i gospodarczym, przede wszystkim w zakresie prawa podatkowego międzynarodowego, postępowań podatkowych, podatku VAT oraz cen transakcyjnych.
Autor publikacji o tematyce związanej z prawem podatkowym, cywilnym i międzynarodowym. Wykładowca na szkoleniach z zakresu prawa podatkowego.
Posiada wykształcenie prawnicze, w 2008 roku ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
