Ustawa jednoznacznie wskazuje, że posadowienie ww. infrastruktury na gruntach nienależących do przedsiębiorców, w skład których wchodzi ta infrastruktura, nie zmienia sposobu opodatkowania tych gruntów jako zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Ustawodawca chce w ten sposób rozwiązać problem niejednolitego stosowania prawa podatkowego w zakresie opodatkowania ww. gruntów. Na tym polu pojawiają się liczne spory podatników z organami podatkowymi. Chodzi głównie o grunty osób trzecich i grunty leśne, będące w posiadaniu Lasów Państwowych, położone pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi. Grunty te w jednej gminie są opodatkowane podatkiem leśnym, a w innej podatkiem od nieruchomości. W konsekwencji zastosowana jest wyższa stawka podatku, jak dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. W tym zakresie w ostatnim czasie ukształtowała się dosyć niekorzystna dla podatników linia orzecznicza sądów administracyjnych, które twierdzą, że grunty na których została posadowiona ww. infrastruktura powinny być opodatkowanie podatkiem od nieruchomości według najwyższej stawki przewidzianej dla gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Takie podejście powoduje znaczny wzrost obciążenia podatkowego dla właścicieli, posiadaczy samoistnych lub użytkowników wieczystych gruntów, przez które ta infrastruktura przebiega. Aby lepiej zobrazować problem wystarczy spojrzeć na wysokość stawek podatkowych. W roku 2018 r. dla podatku leśnego wynoszą one 0,0043 zł/m2, dla podatku rolnego 0,026 zł/m2, natomiast dla podatku od nieruchomości jest to aż 0,91 zł/m2.
Ustawa jednoznacznie wskazuje, że posadowienie ww. infrastruktury na gruntach nienależących do przedsiębiorców, w skład których wchodzi ta infrastruktura, nie zmienia sposobu opodatkowania tych gruntów jako zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
W uzasadnieniu do ustawy projektodawcy powołują się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017r. sygn. akt. SK 13/15, zgodnie z którym ratio stosowania podwyższonej stawki (podatku od nieruchomości), to potencjalna możliwość uzyskiwania przychodów z wykorzystania danych gruntów (...). W związku z powyższym obciążanie właścicieli gruntów, na których znajduje się infrastruktura przesyłowa stawką podatku właściwą dla nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej byłoby skrajnie niesprawiedliwe. W większości przypadków infrastruktura taka negatywnie wpływa na wartość nieruchomości, jej walory estetyczne oraz w pewien sposób ogranicza możliwość korzystania z gruntu. Ponadto psadowienie infrastruktury służącej do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów lub energii elektrycznej oraz infrastruktury telekomunikacyjnej wiąże się zazwyczaj z ograniczeniem prawa własności właściciela gruntu. Posadowienie takiej infrastruktury może nastąpić także wbrew woli właściciela (na przykład w przypadku ustanowienia służebności przesyłu przez sąd). Nawet w przypadku, w którym ustanowienie służebności przesyłu następuje za wynagrodzeniem jego charakter ma raczej funkcję odszkodowawczą i ma rekompensować utratę wartości nieruchomości. Takie podejście znajduje poparcie w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2012 r. sygn. akt IV CSK 56/12, w którym Sąd stwierdził, że wysokość odszkodowania powinna zależeć od oszacowania szkody powstałej w efekcie zainstalowania urządzeń przemysłowych na nieruchomości.
Celem wprowadzanych zmian jest również ochrona interesów odbiorców usług sieciowych, zwłaszcza ostatecznych konsumentów, przed wzrostem opłat za świadczone na ich rzecz usługi telekomunikacyjne lub usługi dystrybucji, lub też przesyłania płynów, pary, gazów, a w szczególności energii elektrycznej. W większości przypadków ponoszone przez operatorów koszty podatków lokalnych związanych z posadowieniem ww. infrastruktury służącej do przesyłu i dystrybucji są wkalkulowane w finalną cenę dobra lub usługi. Przedmiotowa zmiana ma wykluczyć wzrost taryf czy opłat za usługi świadczone przez przedsiębiorstwa w związku z przeniesieniem na nie przez właścicieli nieruchomości, na których posadowiona jest taka infrastruktura, zwiększonych kosztów podatkowych, obciążających tych właścicieli.
Nowelizacja ustawy ma obowiązywać od 1 stycznia 2019 r.
Autor:
Marcin Kołkowicz
Doradca podatkowy, konsultant podatkowy w Russell Bedford Poland Sp. z o.o., absolwent Administracji, Zarządzania oraz Marketingu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II. Tematyką prawa podatkowego zajmuje się od 2012 roku. Doświadczenie zdobywał w lubelskich oraz w warszawskich kancelariach doradztwa podatkowego. Autor i współautor wielu publikacji podatkowych, w szczególności dla portalu prawno-podatkowego TaxFin.pl. W swojej karierze zajmował się zarówno zagadnieniami dotyczącymi podatków bezpośrednich jak i pośrednich, ze szczególnym uwzględnieniem podatku od towarów i usług (VAT).
