Powyższy przepis kształtuje odpowiedzialność karną za wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym poprzez nadużycie udzielonych uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na osobie odpowiedzialnej obowiązku. Przedmiotem ochrony w art. 296 jest prawidłowe gospodarowanie i odpowiedzialne zajmowanie się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osób wymienionych w tym przepisie. Natomiast według O. Górniok przepis chroni interesy każdego, kto na określonej w nim podstawie powierza innej osobie zajmowanie się jego sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą.
Nowe uregulowanie może odstraszyć osoby zajmujące się sprawami gospodarczymi spółki, gdyż z obawy przed grożącą odpowiedzialnością karną nie będą one podejmować działań wysokiego ryzyka, które w przyszłości mogłyby spółce przynieść ogromne dochody
Nowy zakres kar
Ustawa wprowadza nowy przepis art. 306a., który w § 1 stanowi: Kto dopuszcza się przestępstwa określonego w art. 296 § 1 lub 2, art. 296a § 1, art. 297 § 1 lub 2, art. 298 § 1, art. 299 § 1 lub 2, art. 303 § 1, w stosunku do mienia o wartości większej niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości (5.000.000,00 złotych), podlega karze pozbawienia wolności na czas od lat 3 do 20, a w § 2. Kto dopuszcza się przestępstwa określonego w art. 296 § 1 lub 2, art. 296a § 1, art. 297 § 1 lub 2, art. 298 § 1, art. 299 § 1 lub 2, art. 303 § 1, w stosunku do mienia o wartości większej niż dziesięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości (10.000.000,00 złotych), podlega karze pozbawienia wolności od lat 5 do 25.
Kara pozbawienia wolności zaproponowana przez ustawodawcę za niegospodarność jest wyższa niż kara za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy lub innego ciężkiego kalectwa – która według nowej ustawy jest zagrożone karą od 3 do 20 lat, bądź za obcowanie z małoletnim poniżej 7 roku życia czy handel ludźmi – zagrożone karą również od 3 do 20 lat. Można tu śmiało postawić tezę, że zdrowie i życie ludzkie jest dla ustawodawcy mniej warte niż dobra materialne, a konkretnie wpływy do budżetu, ściągane z przedsiębiorców.
Straszak dla zarządzających
Powyższe uregulowanie może odstraszyć osoby zajmujące się sprawami gospodarczymi spółki, gdyż z obawy przed grożącą odpowiedzialnością karną nie będą one podejmować działań wysokiego ryzyka, które w przyszłości mogłyby spółce przynieść ogromne dochody. Ponadto każda podjęta przez taką osobę decyzja, np. kupno nieruchomości, nieulokowanie środków na lokacie, zaciągnięcie kredytu, może w konsekwencji doprowadzić do postawienia zarzutów i skazania na karę pozbawienia wolności oscylującą w granicach 5 do 25 lat (gdy niegospodarność zostanie oceniona na kwotę 10.000.000 złotych). Warto zwrócić uwagę, że obecne procesy inwestycyjne zdecydowanie przewyższają kwotę 10.000.000 złotych.
Trzeba podkreślić, że funkcjonowanie w obrocie gospodarczym jest obarczone ogromnym ryzykiem. Sama istota ryzyka to właśnie podejmowanie decyzji, które w swej istocie dążą do osiągnięcia gospodarczo korzystnego celu, co do którego nie mamy pewności, że zostanie osiągnięty.
Autor: Sylwia Jaszczuk, adwokat, współpracownik Russell Bedford Poland
