Nowe, uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne na ostatniej prostej – wnioski po pracach Sejmu i Senatu

Zgłoszone przez Senat poprawki miały  trochę bardziej sformalizować nową, uproszczoną procedurę restrukturyzacyjną. Wszystkie zostały jednak odrzucone przez Sejm. Być może pośrednio przyczyną ich nieuwzględnienia był fakt, że treść proponowanych przepisów nie była spójna z pierwotnymi zapisami projektu – m.in. ze względu na zastosowane pojęcia oraz niektóre zapisy wprost przeniesione z innych rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych. Wprowadzenie takich zmian mogłoby spowodować istotne trudności w interpretacji i praktycznym stosowaniu nowego rodzaju postępowania.

Zaproponowane przez Senat poprawki to m.in.

• wprowadzenie warunku wcześniejszego przekazania przez dłużnika propozycji układowych oraz spisu wierzytelności przed dokonaniem obwieszczenia otwierającego postępowanie restrukturyzacyjne,
• wprowadzenie obowiązku sporządzenia planu restrukturyzacyjnego prze nadzorcę w terminie 14 dni od otwarcia,
• wprowadzenie możliwości zmiany nadzorcy na wniosek wierzycieli,
• ograniczenie możliwości rozpoczęcia postępowań układowych w ciągu 12 miesięcy po odmowie zatwierdzenia układu lub umorzeniu uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego.

Pozostawienie projektu przepisów o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym ma ten skutek, że nowa procedura pozostanie faktycznie znacząco ułatwionym sposobem na otwarcie i przeprowadzenie restrukturyzacji. Zrozumiałym jest jednak również, że budzi to pewne zastrzeżenia co do ochrony interesów wierzycieli, szczególnie w kontekście pozycji jaką posiadają wierzyciele w innych rodzajach postępowań. W przypadku uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego kluczowym jego celem jest umożliwienie podjęcia dłużnikowi szybkich i skutecznych działań, które pozwolą na uniknięcie pogłębienia kryzysu w przedsiębiorstwie prowadzącego do upadłości.

Zmianie uległ też tytuł samej ustawy. Wnowym brzmieniu już w tytule znalazła się informacja, że ustawa dotyczy również postępowania restrukturyzacyjnego, aktualnie tytuł ustawy brzmi:

„Ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19”

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne ma być oparte o obowiązującą procedurę postępowania o zatwierdzenie układu, jednak dzięki wprowadzeniu istotnych modyfikacji, nowa procedura ma szansę zyskać znacznie większą popularność niż sporadycznie stosowanie postępowanie o zatwierdzenie układu.

Kluczowe elementy projektowanego rozwiązania:

• wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego na podstawie jednostronnego oświadczenia dłużnika – momentem wszczęcia będzie dzień dokonania obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;
• z dniem dokonania obwieszczenia postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętych z mocy prawa układem ulega zawieszeniu, zawieszenie egzekucji obejmuje również wierzytelności zabezpieczone przez przewłaszczenie na zabezpieczenie;
• wyłączona zostaje odpowiedzialność członków zarządu na analogicznych zasadach, jak w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego;
• zbieranie głosów dotyczących propozycji układowych od wierzycieli odbywać się będzie tak jak w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu, jednak nadzorca układu będzie miał możliwość zwołania zgromadzenia wierzycieli, które będzie się mogło odbyć z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji (np. Skype, Zoom itd.);
• w ciągu 4 miesięcy od otwarcia postępowania dłużnik powinien złożyć do sądu wniosek o zatwierdzenie układu – w przeciwnym przypadku postępowanie zostanie umorzone z mocy prawa.